Astronomlar, şimdiye kadar sırf birkaç örneği bilinen “tuhaf radyo daireleri”nden (ORC) biri olan çift halkalı dev bir yapıyı keşfetti. 7,5 milyar ışık yılı uzaklıktaki bu göksel oluşum, hem uzaklığı hem de yapısıyla bilim dünyasında büyük heyecan yarattı.
Uzayın derinliklerinde, galaksilerin ötesinde gizlenen çift halkalı dev bir radyo yapısı keşfedildi. Bu harikulâde gök cismi, bilim insanlarının “tuhaf radyo dairesi (Odd Radio Circle – ORC)” ismini verdiği ender kozmik fenomenlerden biri olarak kayıtlara geçti. Müşahedeler, 7,5 milyar ışık yılı uzaklıkta yer alan bu yapının şimdiye kadar tespit edilen en uzak ORC olduğunu gösteriyor. Araştırmacılar, bu dev halkaların kara deliklerin ve galaksilerin evriminde kilit rol oynayabileceğini düşünüyor.
UZAYIN DERİNLİKLERİNDE İKİLİ HALKA SÜRPRİZİ
Yeni keşfedilen yapı, RAD J131346.9+500320 olarak isimlendirildi ve Low Frequency Array (LOFAR) teleskobu tarafından görüntülendi. Avrupa genelinde binlerce antenin oluşturduğu bu dev radyo teleskop, düşük frekansta çalışan en hassas sistemlerden biri.
LOFAR verilerinde fark edilen çift halkalı tuhaf radyo dairesi, Dünya’dan bakıldığında iki halka birbirini kesiyor üzere görünse de aslında uzayda farklı derinliklerde yer alıyor. Bu iki halka birlikte yaklaşık 978 bin ışık yılı genişliğinde yani Samanyolu’nun yaklaşık on katı büyüklüğünde bir yapı oluşturuyor.
EVRENİN EN ENDER KOZMİK YAPILARINDAN BİRİ
Tuhaf radyo daireleri (ORC), birinci kere sadece altı yıl evvel keşfedilmişti. Bu yapılar, manyetize plazmadan oluşan, yani güçlü manyetik alanlar tarafından şekillenen dev gaz halkalarıdır. Bilim beşerlerine nazaran bu dairelerin merkezinde çoklukla bir galaksi yer alıyor.
KOZMİK VAKİT SEYAHATİ: 7,5 MİLYAR YIL ÖNCESİNE BAKIŞ
Yeni keşfedilen tuhaf radyo dairesinin ışığı, 7,5 milyar yıldır Dünya’ya gerçek yol alıyor. Bu da bilim beşerlerine, kozmosun neredeyse yarı yaşındaki haline direkt bakma imkânı sunuyor.
Araştırmacılar, bu dev radyo halkalarının geçmişte yaşanan şiddetli kozmik olayların izlerini taşıdığını düşünüyor. Hota, “Bu çeşit halkalar, galaksilerin tarihini adeta bir kayıt defteri üzere saklıyor,” diyor.
Bu yapıların incelenmesiyle bilim insanları, galaksilerin yıldız oluşum süreçlerinin nasıl tetiklendiğini yahut bastırıldığını daha yeterli anlayabilecek.
Yorum Yap