Çocuğunuzun arkadaşından hoşlanmadığınızda neler yapabilirsiniz?

Çocuğunuzun tüm arkadaşlarını sevmeniz pek mümkün değil. Eninde sonunda çocuğunuz pek hoşunuza gitmeyecek bir arkadaş da edinecektir.

Belki bu arkadaş size kaba ya da bilmiş geliyor olabilir. Tahminen de size sormadan tercih etmeyeceğiniz bir abur cubur getirip duruyordur. Ya da çocuğunuzun bu arkadaşı yüzünden “kötü özellikler edineceğine” inanıyor olabilirsiniz.

Çocuğunuza bu şahısla arkadaşlık etmemesini söyleyip kısa yolu tercih edebilirsiniz. Lakin bu ekseriyetle işe yaramaz.

Ebeveyn koçu Sue Atkins ve dört çocuk annesi komedyen Ria Lina, çocuğunuzu sizden uzaklaştırmayacak üç tekniği paylaşıyor:

1. NİÇİN HOŞLANMADIĞINIZI DÜZGÜNCE DÜŞÜNÜN

Çocuğunuzun arkadaşından hoşlanmama nedeniniz saygısızlık, zorbalık ya da tehlikeli davranışlara mı dayanıyor? Yoksa yalnızca “sinir olduğunuz” ya da kimyanızın tutmadığı bir durumla mı karşı karşıyasınız?

Atkins’e nazaran neyin hudut bozucu olduğu ve neyin sahiden ziyan verici olduğunu ayrıştırmak çok değerli. Bunun için de evvel kendi niyetlerinizi sorgulamanız kaide.

Eğer gerçek bir risk kelam hususuysa, yani tehlikeli davranışlar ya da zorbalık üzere durumlara rastlıyorsanız, daha katı bir formda devreye girmenin vakti gelmiş olabilir.

Ancak problem stil farklılığı ya da farklı huylara ilişkinse, görmek istediğiniz davranışlara örnek teşkil etmeniz gerekebilir.

Komedi gösterilerinde ekseriyetle çocuk büyütmenin zorluklarından bahseden dört çocuk annesi Lina da bunu yapmaya çalışıyor:

“Benim sorumluluğumda olan çocuklara benim standartlarımı benimsemelerini söylüyorum. Kendi çocuklarıma örneğin otobüste ‘koltuğa ayaklarınızı uzatmayın’ diyorsam, benim sorumluluğumda öbür çocuklar varsa onlara da bunu uygulatıyorum.”

Lina’ya nazaran çocuğunuzun arkadaşını sevmeme nedeniniz, çoklukla öbür ebeveynlerle yaşadığınız “değer çatışması” oluyor:

“Bir çocuğun benim çocuğumu da berbat bir şeye yönlendireceğini düşündüğüm vakitlerde, bu çoklukla çocukların yanlışı olmuyor.

“Örneğin bizim meskende tabanca oyununa müsaade vermiyoruz, oyuncak silahlar ya da elleriyle silah yaparak oynamalarını istemiyoruz. Fakat birçok oğlan çocuğu bunu yapıyor ve kendi çocuklarıma bunun için müsaade vermediğimde tansiyon ortaya çıkabiliyor.

“Bu durumlarda bazen başka çocukların aileleriyle irtibat kurmak, herkesin daha memnun olacağı bir orta yol bulmaya yardımcı olabiliyor.”

2. YASAKLAMAYIN, KONUŞUN

Atkins’e yapabileceğiniz en makûs şey çocuğunuzun bir arkadaşını görmesini yasaklamak olabilir. Zira bunu yaparak, “ne daha güzel arkadaşlıklar kurmasına yardım ediyorsunuz ne de bu durumu açıklamış oluyorsunuz.”

Meseleyi katı bir halde çözmeye çalışarak bunun aksi tepme ihtimalini artırıyorsunuz ve tahminen de çocuğunuz o arkadaşıyla sadece size inat olsun diye görüşmeye devam ediyor.

Çocuğunuza bu arkadaşında ne bulduğunu, ortak noktalarının ne olduğunu sorarak başlayın. Bir arada yapmayı sevdikleri şeyleri sorun.

Bunu sormak ve dinlemek, bu arkadaşlığı onayladığınız manasına gelmez. Fakat aranızda bir itimat kurulmasına yardımcı olur.

Atkins, “Konuşma anınızı âlâ seçmelisiniz. Ses tonunuzu ve beden lisanınızı gözetmelisiniz. Zira çok agresif ya da yargılayıcı olursanız, köprüleri atarlar. Siz köprü kurmaya çalışıyorsunuz, ortaya duvarlar örmeye çalışmıyorsunuz” diyor.

Lina ise çocuklara “belirli bir davranışı onaylamadığınızı ve bunu kopyalamasını istemediğinizi” söylemenin değerli olduğu görüşünde:

“Bunu yaparak, arkadaşlığı durdurmuyorsunuz ve etkileşimi yasaklamıyorsunuz, lakin neyin örnek alınmaması gerektiği konusunda bir çizgi çekmiş oluyorsunuz.”

3. ETRAFINI GENİŞLETİN

Eğer çocuğunuz pek hoşunuza gitmeyen bir arkadaşlığa sıkışmış görünüyorsa, toplumsal dünyasını genişletmeyi deneyin.

Atkins, “Yeni beşerlerle tanışabileceği ortamlara götürün. Kuzenlerini çağırın, spor kulüplerine katılmalarını sağlayın, okul sonrası faaliyetlerini deneyin” diyor.

Şunu da akılda tutmakta yarar var: Birçok arkadaşlık ebedi değildir ve çocuklar farklı devirlerden geçerler. Yani müdahale etmeden evvel bu arkadaşlığın neye dönüştüğünü gözlemlemek de uygun bir fikir olabilir.

Atkins, “Bazen bu bir yaz tatili arkadaşlığından ibaret olabilir ya da ergen çocuğunuz sizinle inatlaşmak için dönemsel bir efor içindedir” diyor.

En uygunu, çocuğunuzun kurmasını isteyeceğiniz arkadaşlıklar konusunda ona rol model olabilmek.

Sizin arkadaşlıklarınız konusunda çocuğunuzla sohbet etmek, hürmet, nezaket ve sağlıklı hudutlar çizmek mevzularında ona fikir verecektir ve çocuklar ekseriyetle bunu örnek almaya eğilimlidir.