Geçtiğimiz günlerde TV 8-Beinsport’un İstanbul Ayazağa’daki binasında yaşanan hareketli dakikalar uzun mühlet gündemde kaldı. Kemal S. isimli kişi, binada güvenlik vazifelisi olarak çalışan eşi Emine S.’ye hakaret ettiğini tez ettiği yorumcunun kendisinden özür dilemesini talep ediyordu. Üstelik bu iddiayı, eşinin telefonuna yüklediği bir uygulama üzerinden dinlediği görüşmelere dayandırdığı ortaya çıktı. Pekala, Kemal S.’nin eşi bile olsa rastgele bir nedenle telefonunu dinlemesi hata değil mi? Mevzuyu 2 uzman kıymetlendirdi.
Zeynep Dilara Akyürek / Milliyet.com.tr –Geçtiğimiz günlerde TV8-Beinsport’un Ayazağa Mahallesi’ndeki binasında yaşanan ‘silahlı baskın’ krizinin akabinde dikkat çeken bir söz geldi. Baskını yapan Kemal S. eşinin telefonuna bir uygulama kurarak, telefon görüşmelerini dinlediğini anlattı. İfadelerinde, eşi Emine S.’nin konuştuğu kişinin söylediklerini duymadığını, sırf eşinin kelamlarını duyabildiğini belirten Kemal S., oyuncak silahla kanalı basmasının nedenini de açıklamıştı. Eşinin üzüldüğünü ve ağladığını, kendisinin de bu duruma sonlandığını ve dayanamayacak eşini korumak istediğini anlatan Kemal S. tüm bunların sebebi olarak gösterdiği ve kanalda yorumculuk yapan kişinin eşinden özür dilemesini istemişti. Yaşanan olayda oyuncak silahla baskın yapmak, tehdit yahut huzur ve itimadı bozmak dışında bir ayrıntı daha dikkat çekiyordu. Kemal S. eşinin görüşmelerini bir ‘uygulama’ ile dinlediğinden bahsetmişti. Peki ancak bu kişinin özgürlüğünü, kapalılığı ya da bireyin hudutlarını ihlal etmek sayılmıyor muydu? Yani eşi için bile olsa Kemal S.’nin yapmış olduğu dinleme süreci kabahat teşkil etmez miydi? Kemal S.’nin kullandığı uygulamanın emeli aslında öbür olabilir miydi? Av. Doç. Dr. Cahit Suluk ve Siber Güvenlik Uzmanı Osman Demircan, konunun türel ve güvenlik açıklarına dair tüm ayrıntılarını Milliyet.com.tr’ye anlattı.
HACKER İŞİYSE BELİRLİ OLMUYOR! ‘EKRAN KİLİDİ KRİTİK KURTARICI’
Herhangi bir kişinin telefonunuzu ya da bilgisayarınızı hacklemesiyle, özel hayatınıza ve ferdî bilgilerinize hâkim olması kaçınılmaz. Ancak bu durum bir hackleme ile olmasa ve karşınızdaki kişi tanıdığınız biri olsa da durum rahatsız edici boyutlara ulaşabilir. Sizin haberiniz olmadan telefonunuza ve içindeki bilgilere ulaşmanın nasıl mümkün olduğunu Osman Demircan şu sözlerle anlattı: “Bu şekil uygulamalar ikiye ayrılıyor. Zira yarısı yasal, yarısı yasa dışı yollarla dağıtılıyor. Bugün akıllı çocuk saatlerindeki uzaktan sesi açıp dinleme özelliği ya da çocuklara verdiğimiz telefonlarda o telefonun uzaktan mikrofonuna erişip dinleme özelliği, herkesin erişebileceği her yerde satılan standart ebeveyn takip programlarının tamamının içerisinde bulunuyor. Bu rastgele bir kişinin telefonunun içerisinde yüklenirse o kişinin telefonunun neredeyse tüm özellikleri etkin hale getirilip uzaktan denetim edilebiliyor.” Pekala ikinci yol ne? Osman Demircan bu kritik noktayı ve hackerlara karşı kalkan üzere çalışan ayrıntısı şöyle anlattı:
“İkinci yol ise yasa dışı biçimde satılan ve uzaktan kamerayı açmak ya da mikrofonu açmak üzere özellikleri olan ve büsbütün hackerlar tarafından geliştirilmiş uygulamaları kullanmaktır. Bu uygulamaların ebeveyn takip uygulamalarından farkı ise rastgele bir halde uygulamaların içerisinde görülmüyor olmasıdır. Yani bu, telefona yüklenirse siz o telefona yüklenip yüklenmediğini bilemeyeceksiniz. Bu stil uygulama şayet telefonunuza yüklü ise ve uzaktan bunu yükleyen ve kontörünü elinde tutan kişi direkt sizin mikrofonunuzu, kameranızı, bütün özelliklerinizi kullanıyor olabilir. Burada da dikkat edilmesi gereken en değerli nokta şudur: Telefonumuzun kilit özelliklerinin büsbütün açık olması gerekir. Yani yüz tanıma sistemi destekliyorsa açılmalı, parmak izi ile açılmalı, karışık şifrelerle açılmalı. Zira şayet şifremizi bilen biri tarafından telefon açılırsa kolay USB bellekle ya da SD kartla direkt, anında uygulama faal hale geçirilebiliyor ve o telefona artık uzaktan erişim sağlanabiliyor. Toplumsal medya iletileşme uygulamaları üzere platformlardan gönderilen linklere tıklandığında otomatik olarak telefonlara kurulabiliyor ve kurulduktan sonra da uzaktan erişim kullanabiliyor. Yani bu üslup bir problemle karşılaşmamak için yapılması gereken şey tanımadığımız ya da tanıdığımız şahısların yanında bile telefonumu bırakmamak.”
HUKUK ÇOK HASSAS! ‘EŞİNİZ BİLE OLSA YAPAMAZ’
Ne olursa olsun kimsenin, bir oburunun özel hayatına isteği dışında dahil olması ya da ferdî bilgilerini ele geçirmesi cürüm teşkil ediyor. Bu kişinin anne, baba, çocuk ya da eş olması da durumu değiştirmiyor. Çünkü ferdî bilgiler, sadece kişinin kendisine aittir. Geçtiğimiz günlerde Beinsports binasına gelen ve silah gösteren Kemal S. (42), kanaldaki bir yorumcunun güvenlik vazifelisi olan eşi Emine S.’ye (40) hakaret ettiğini öne sürmüş, daha sonra de bunları eşinin telefon görüşmelerini bir ‘uygulama’ yardımıyla öğrendiğinden bahsetmişti. Peki eşi bile olsa Kemal S., Emine S.’nin telefonunu dinleyebilir miydi? Av. Doç. Dr. Cahit Suluk şöyle açıkladı:
“Eşiniz de olsa mahkemede ‘kişisel datalarını kendisinden müsaade almadan kullandığı’ için mahkûmiyet ortaya çıkıyor. Yani hepimiz bireyiz. Hukuk sistemi bireye çok değer veriyor. Hukuk nizamı için eşin, en yakının, çocuğun, annen, baban olması fark etmiyor. Onlar da ferdî hakları ihlal ettiğinde, şahsî dataların bâtın kalması kelam konusu oluyor ve hak ihlaline yol açıyor. Lakin şahısların bu mevzuda yaptırıma uğraması için şikâyet gerekiyor. Hukuk sistemi nasıl çalışıyor? Kamu sistemini bozmak demek, bir hırsızlık yapıldığında, biri öldürüldüğünde bunun herkesin hukukunu ilgilendirmesi demek. Lakin şahsî data yalnızca ilgili kişinin haklarını ihlal etmiş oluyor. 3’üncü bireyleri etkilemiyor. Bu durum yaşanırsa hak ihlali yapan kişi birtakım idari para cezalarına çarptırılıyor. Bu çok süratli ve aktif bir yol. KVKK’nın yaptırımı budur. Bir de ziyana uğradıysanız bunun tazmini gündeme geliyor. Ne kadar çok zararınız varsa o kadar…”
‘UYGULAMAYI KULLANAN DA ÜRETEN DE SUÇLU’
Bazı uygulamalar ailelerin çocuklarının teknolojiye erişimini daha sağlıklı hale getirmek için yasal olarak uygun olan takip emelli olabiliyor. Ancak her uygulama için söylenemeyecek bu ayrıntı sadece casusluk gayeli olanlar için ‘suç’ manasına geliyor. Üstelik bu durumda uygulamayı üreten şahıslar için de söylenecek pek çok şey var. Peki bu bireyler ne üzere yaptırımlarla karşılaşıyor? Av. Doç. Dr. Cahit Suluk bunu da açıklayarak kelamlarını noktaladı.
“Bir diğeri sizin cihazlarınıza müsaadesiz girdiğinde ya da sizin telefonunuza bir şey yüklediğinde orada da hürriyeti bağlayıcı cezalar gündeme geliyor. Yani üç boyutu var: KVKK, idari para cezası ve hürriyet bağlayıcı ceza. Aslında öteki ceza kalmıyor. Yani yasa koyucu bunu gereğince yaptırıma bağlamış durumda. Mesela bu uygulamaları üreten şahıslar için de bu geçerlidir. Bir uygulamanın bu türlü bir fonksiyonu olabilir lakin öbür gaye için üretilmiştir. Bunlarda sorun yok. Lakin yalnızca bu iş için üretildiyse bu bir cürümdür. O onu üreten de birebir vakitte o suça iştirak etmiş oluyor. Hatta üretenin cezası daha ağır olması lazım. Düşünün, bıçakla meyve de soyarsınız birini de bıçaklarsınız. Bu durumda bıçağı maksadına uygun kullanmayan kişi hatalı oluyor. Üretenin bir hatası yok. Lakin bu direkt casusluk uygulamasıysa cürüm oluyor.” – Av. Doç. Dr. Cahit Suluk
Yorum Yap