ABD ile Birleşik Arap Emirlikleri ortasında yeni bir casusluk skandalı patlak verdi. Teze nazaran, BAE Ulusal Güvenlik Danışmanı Pir Tahnoon bin Zayed el-Nahyan’ın yönettiği şirket, Çin’in hava-hava füzelerinin üretiminde kritik teknolojik bilgiler sağladı. Bu sayede Çin füzelerinin daha uzun menzile ulaşabilecek kapasiteye kavuştuğu öne sürülüyor.
Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Son devirde yapay zekâ ve savunma teknolojileri alanında artan milletlerarası rekabet, yeni bir iddiayı gündeme getirdi. Financial Times’ta yer alan habere nazaran kritik bilgiler, BAE Ulusal Güvenlik Danışmanı Şeyh Tahnoon bin Zayed el-Nahyan’ın başkanlığını yaptığı ve Körfez ülkesinin önde gelen yapay zeka şirketlerinden biri olan G42 tarafından Çin’e sağlandı. İngiliz gazetesine konuşan iki kaynak, kelam konusu teknolojinin Çin’in PL-15 ve PL-17 hava-hava füzelerini geliştirmek için kullanıldığını ve Çin’e ABD karşısında üstünlük sağladığını söyledi. Argümana nazaran ABD’li yetkililer, BAE’li şirketlerin Çin’e hava-hava füzelerinin yeteneklerinin artırılması konusunda teknoloji sağladığını 2022 yılında tespit etti.
Financial Times’a konuşan iki kaynak, G42’nin Huawei üzerinden Çin’e sağladığı teknolojinin, füzelerin uçuşunu optimize edecek bir yazılım içerdiğini söyledi. Durumun tespit edilmesinin akabinde ABD’li yetkililer, BAE ile ilerleyen süreçte yapılacak iş birliğinin nasıl ilerleyeceği konusunda alternatif seçenekleri değerlendirmeye başladı.
‘ÇİN’İN ELİNİ GÜÇLENDİRDİ’
BAE’li şirketin Çin’e sağladığı teknolojinin, Asya Pasifik bölgesinde Çin’i ABD’ye karşı daha rahat hareket edecek hale getirdiği belirtiliyor. İddialara nazaran ABD’li yetkililer, sağlanan teknolojinin Çin savaş uçaklarının Tayvan’a yönelik muhtemel bir savaşta Amerikan savaş uçaklarını gaye almak için daha fazla vakit kazandırdığına inanıyor.
PL-15 füzeleri en son Hindistan ve Pakistan ortasında yaşanan kısa periyodik çatışmalarda gündeme gelmiş, Pakistan’ın J-10 ve JF-17 Block 3 uçakları tarafından kullanılan ve menzili 300 kilometreye kadar çıkabilen Çin üretimi PL-15 serisi hava-hava füzelerinin, Hindistan’a ilişkin Fransız üretimi Rafale savaş uçaklarını düşürdüğü açıklanmıştı.
PL-15 füzelerinin ihraç versiyonunun menzili açık kaynaklara nazaran 145 kilometre. Çin ordusu için üretilen füzelerin menzilinin ise 200 ila 300 km ortasında olduğu belirtiliyor. PL-15 hava-hava füzeleri, J-10, J-20, J-35 ve JF-17 üzere savaş uçakları tarafından kullanılabiliyor. Çin ordusunun bu stil bir füzeye sahip olması, Asya Pasifik bölgesinde Pekin’in elini güçlendirirken, ABD’nin bölgedeki faaliyetlerini tam olarak engellemese bile daha riskli hale getiriyor.
GÖRÜŞ AYRILIKLARI BIDEN DEVRİNDE BAŞLADI
ABD ile Birleşik Arap Emirlikleri ortasında son periyotta ortaya çıkan görüş ayrılıkları, Joe Biden’ın ABD Başkanı olduğu dönemde başladı. Bu periyotta Biden hükümeti, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde ABD yaptırımlarını delmesine müsaade verdiği için BAE’yi amaç aldı. Birebir periyotta Birleşik Arap Emirlikleri de Yemen’de Husilere karşı düzenlediği İHA hücumlarına ABD’nin reaksiyon göstermesinden rahatsız olmaya başlamıştı.
2021 yılında Biden hükümeti, potansiyel askeri emeller taşıdığı kuşkusuyla BAE’ye, Abu Dabi yakınlarındaki bir Çin liman projesinin inşaatını durdurması için baskı yapmıştı. Fakat daha sonra sızan dokümanlara nazaran, liman projesi ABD’nin tüm baskısına karşın devam ettiği ortaya çıktı ve iki ülke ortasındaki tansiyon daha da arttı. İki ülke ortasındaki ilgiler, ABD’de Donald Trump’ın başkanlık koltuğuna oturmasıyla ölçülü hale geldi. ABD Başkanı Donald Trump, BAE idaresiyle daha âlâ ilgilere sahipti fakat ABD’nin Çin ile yakınlaşması sebebiyle BAE’ye hâlâ aralı durduğu belirtiliyor.
Bu durumun bir göstergesi olarak Trump’ın son yaptığı Körfez çeşidi işaret ediliyor. ABD Başkanı, geçtiğimiz aylarda yaptığı Orta Doğu ziyareti sırasında Suudi Arabistan ve Katar’da daha uzun müddet kalmasına karşın BAE ziyaretini kısa tutmuştu. Bu durumun temel sebebinin, BAE ile Çin ortasındaki yakınlaşmadan kaynaklanan telaşlar olduğu argüman edilmişti. BAE, Trump’ın mayıs ayında ülkeyi ziyaret ettiği sırada Nvidia şirketinden 5 bin gelişmiş yapay zeka çipi satın almıştı ve bu satışın içinde G42 şirketine de bin çiplik bir hisse verilmişti. Satış bu ayın başlarında Lider Trump tarafından onaylandı. Lakin Bloomberg’de yer alan bir habere nazaran, BAE’ye satılacak birinci çiplerde G42 rastgele bir hisse almayacak. ABD’li yetkililerin G42 şirketine bu stil bir satışa pürüz olmak istediği gündeme gelmişti. Durumun nasıl ilerleyeceğini ise vakit gösterecek.
Yorum Yap