Türkiye ve Irak arasında “petrole dayalı su altyapısı finansmanı” modeli hayata geçiyor. Buna göre, Irak’taki, su kaynaklarının etkin kullanımına yönelik Türk firmalarınca üstlenilecek projelerin finansmanı, Irak’ın Türkiye’ye sattığı petrolden elde edilen gelirle sağlanacak.
Nagihan KALSIN
Türkiye Cumhuriyeti ile Irak arasında, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Bağdat ziyareti vesilesiyle “Su Alanında İşbirliğine İlişkin Çerçeve Anlaşması Kapsamındaki Projelerin Finans Mekanizması” imzalandı. Bu kritik düzenleme, geçtiğimiz yıl Cumhurbaşkanı’nın Bağdat ziyaretinde imzalanan “Su Alanında İşbirliği Çerçeve Anlaşması”nın fiilen hayata geçirilmesi için gerekli adımları belirliyor.
Resmi kaynaklardan edinilen bilgilere göre anlaşmanın ana eksenini, Irak’ın su kaynaklarının etkin, verimli ve sürdürülebilir kullanımını hedefleyen altyapı modernizasyonu ve inşası oluşturuyor. Bu kapsamda Türk firmalarınca üstlenilecek projelerin finansmanı, Irak’ın Türkiye’ye yaptığı petrol satışlarından elde edilen gelirlere dayalı yenilikçi bir sistemle karşılanacak.
Finans Mekanizmasının işleyişi nasıl olacak?
Yeni imzalanan “Finans Mekanizması”, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerde emsal teşkil edebilecek bir model sunuyor. Mekanizmanın çalışma sistemi, Türk müteahhitlik sektörüne Irak pazarında stratejik ve uzun soluklu bir erişim sağlama potansiyeli taşıyor:
Proje ihalesi: Irak yönetimi tarafından özel olarak kurulacak bir komite, Türk firmalarını su altyapı projelerinin ihalesine davet edecek. İhaleyi kazanacak firma, Iraklı yetkililerin kararıyla belirlenecek. Bu sayede Türk inşaat firmalarının Irak piyasasından daha fazla iş alması mümkün olacak.
Finansman kaynağı: Projeleri üstlenen Türk şirketlerine yapılacak ödemeler, Irak’ın Türkiye’ye sattığı petrolden elde edilen gelirler üzerinden karşılanacak.
Ödeme akışı: Irak’tan petrol ithal eden Türk şirketlerinin ödediği bedeller, belirlenen bir hesapta toplanacak. Bu fon, daha sonra Irak’taki su altyapı işini üstlenen Türk firmalarına, Irak Maliye Bakanlığı üzerinden aktarılacak. Ödemeler konusunda sıkıntı yaşanmayacak.
Kaynaklar verimli kullanılacak
Küresel iklim değişikliğinin tetiklediği su kıtlığı, bölgenin en önemli sorunları arasında yer alıyor. Türkiye’nin de etkilendiği bu su sıkıntısının bölgesel işbirliği yoluyla uzun vadeli çözümlere kavuşturulması, mekanizmanın stratejik önemini artırıyor. Bu düzenleme ile Türkiye, Irak’ın su altyapısının geliştirilmesine ve kaynakların daha verimli kullanılmasına olan katkısını önemli ölçüde artırmayı hedefliyor.
22 Nisan 2024’te imzalanan Çerçeve Su Anlaşması’nı fiiliyata taşıyan bu Finans Mekanizması, aynı zamanda iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerde yeni bir stratejik dönemin başlangıcı olarak görülüyor. Özellikle Türk müteahhitlik firmalarının Irak pazarına erişimi kolaylaşırken, stratejik öneme sahip bu tür projelerde yeni ve büyük fırsatlar elde etmesi bekleniyor.
İki ülke ticareti 12 milyar dolar
Irak, 2025 yılında da Türkiye’nin en önemli ticaret ortaklarından biri olmaya devam etti. İki ülke ticaret hacmi Eylül 2025 itibarıyla 12 milyar dolara yaklaştı. Türkiye Irak’a 8 milyar 675 milyar dolarlık ihracat yaparken, bu ülkeden ithalatı ise 3 milyar 231 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylece Türkiye’nin Irak’a dış ticaret fazlası 5 milyar doları aştı.
Yorum Yap