Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul Kongre Merkezi’nde 41. İSEDAK Toplantısı açılış merasiminde kıymetli açıklamalarda bulundu. Erdoğan, “Geldiğimiz noktada Gazze halkına daha fazla insani yardım ulaştırmamız ve ardından tekrar imar çalışmalarına başlamamız gerekiyor. İsrail hükümeti bunu da engellemek için elinden geleni yapıyor. Özellikle teşkilat ve İSEDAK’ın Gazze’nin tekrar ayağa kaldırılmasında öncü bir rol oynaması elzemdir.” dedi.
İşte Erdoğan’ın konuşmasından satır başları: Sayın bakanlar, sayın genel sekreter, aziz kardeşlerim, sizleri en kalbi hislerimle, hürmetle, muhabbetle selamlıyorum. İSEDAK Bakanlar Toplantısının 41’incisi vesilesiyle üç kıtanın hoş kalbi İstanbul’umuzda konuk bahtiyarlığını yaşıyorum. Programımızı teşrif eden her bir konuğumuza yürekten teşekkürlerimi sunuyorum. Türkiye’ye ve İstanbul’a güzel geldiniz. Sizlerin şahsında dünyanın farklı köşelerinde yaşayan her bir kardeşime buradan selamlarımı, sevgilerimi gönderiyorum.
Toplantı kapsamındaki istişarelerin ve alacağımız kararların ülkelerimiz ve İslam dünyası ile tüm insanlık için insanların hayırlara vesile olmasını diliyoruz. Cumartesi günü gerçekleşen tertip kapsamında pek çok panel, oturum açma ve yan aktiflik düzenlendi. Ekonomik ve mali iş birliğinden ulaştırma ve irtibat sürdürülebilir turizmden dijital dönüşüme farklı başlıklar altında fikir ve değerlendirmeler lisana getirildi. Bunun için şahsım ve milletim ismine canı gönülden teşekkür ediyorum.
Tüm bu çalışmaların aramızdaki kuvveti, muhabbeti ve dayanışmayı güçlendirmesini, münasebetlerimize katkı yapmasını temenni ediyorum.
“İSEDAK ÇATISI ALTINDA BUGÜN SURİYE’YE ÖZEL BİR DAYANAK PROGRAMI BAŞLATIYORUZ”
Aziz kardeşlerim, son toplantımızdan bu yana Orta Doğu başta olmak üzere tüm dünyada tarihî gelişmelere şahitlik ettik. İSEDAK Başkanı sıfatıyla biliyorsunuz, yıllarca bu kürsüden sizlere Suriye halkının çektiği sıkıntılardan bahsettim. Yaklaşık 14 yıl boyunca Suriyeli kardeşlerimiz çok ağır bedeller ödediler. Baas rejiminin ve terör örgütlerinin taarruzlarında 1 milyona yakın Suriyeli kardeşimiz can verdi.
3,6 milyonu Türkiye’ye olmak üzere milyonlarcası öteki ülkelere göç etmek, hicret etmek zorunda kaldı. Bu süreçte Suriyeli muhacirlere ensar şuuruyla konut sahipliği yaptık. Kardeşlik ve komşuluk vazifemizi en hoş formda yerine getirmeye çaba ettik.
Allah’a hamdolsun, sonunda zafere ulaşan Suriyeli mazlumlar oldu. 14 yıl boyunca Suriye’yi kan gölüne çeviren mezalim, 8 Aralık İhtilali ile birlikte nihayet sona erdi. Ve Suriye Cumhurbaşkanı Sayın Ahmet Şara’nın dirayetli liderliğinde yine toparlanma sürecine girdi. Burada bir kere daha hürriyetleri için toprağa düşen Suriyeli kardeşlerimizi rahmetle yâd ediyor, Rabbim yerlerini cennet eylesin diyorum.
Suriye’nin uzun bir ortadan sonra İSEDAK Bakanlar Toplantısı’nda temsil edilmesinden büyük bir memnuniyet duyduğumu tabir etmek isterim. Türkiye olarak ulaştırmadan eğitime, güvenlikten ticarete, sağlıktan toplumsal hizmetlere kadar Suriye halkına dayanak vermeye devam ediyoruz. Ülkenin siyasî birliği ve toprak bütünlüğünün korunması, tüm kısımlarıyla Suriyeli kardeşlerimizin kalıcı refaha kavuşması noktasında teşkilatımızın ve İslam dünyasının takviyesi çok çok değerlidir. Suriye’nin bölge ekonomileriyle entegrasyonu hem Suriye’ye hem de bölgemize somut katkılar sunacaktır. En kritik ayağını teşkil eden ulaştırma projelerinin hayata geçirilmesi konusuna yoğunlaşmamız, elbet hayati değere sahiptir.
Şunu da büyük bir memnuniyetle söz etmek istiyorum: Suriye’de ekonomik kalkınmanın önünde önemli pürüz oluşturan yaptırımlar, bizim de uğraşlarımızla hamdolsun peyderpey kalkıyor. Gelinen kademede artık özel bölümün de yatırımlarını Suriye alanına yönlendirmesini teşvik ediyoruz.
Komşumuz Suriye’nin tekrar ayağa kalkması, bir an evvel eski günlerine kavuşması temel önceliğimizdir. Bu doğrultuda İSEDAK çatısı altında bugün Suriye’ye özel bir dayanak programını da başlatıyoruz.
Beşerî ve kurumsal kapasitenin güçlendirilmesine katkı yapacak bu programla; eğitim, uzman değişimi, muhtaçlık tahlili ve fizibilite çalışmaları üzere alanlarda Suriye’ye proje dayanakları sunacağız. Programın uygulama evresine üye ülkelerimizin inşallah çok değerli katkılar yapacağına inanıyorum.
“KKTC’Yİ YALNIZ BIRAKMAYACAĞIZ”
Bugün ayrıyeten Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden gelen kardeşlerimiz de ortamızda. Kendilerine de tüm kalbimle “hoş geldiniz” diyorum.
Kıbrıs Türk halkı, İslam dünyasının ayrılmaz bir modülüdür. Bilhassa bu kimliklerinden ötürü on yıllardır haksız, hukuksuz ve acımasız bir izolasyona tabi tutuldukları, ne yazık ki bir hunharca gelişmedir. Lakin buna karşın Kıbrıs Türkü kardeşlerimiz baskılara boyun eğmediler, kendi vatanlarında onurluca yaşama iradesinden vazgeçmediler, hâkim eşitliklerini tartışma konusu yapmadılar.
Kurgulanan yeni emperyalist oyunda, Kıbrıs Adası’nın da menüye eklenmek istendiğine dair güçlü sinyaller alıyoruz. Teşkilatımızın Kıbrıs Türk halkıyla dayanışmasını daha da artırmasını bu bakımdan çok değerli görüyorum.
Sizlerden, Kıbrıs Türklerinin iki devletli tahlil temelinde yürüttükleri hak, özgürlük ve adalet gayretine daha fazla omuz vermenizi bekliyorum. İnşallah, anavatan ve garantör ülke olarak biz de Kıbrıs Türk halkını asla yalnız bırakmayacak, haklı davalarında ebediyen yanlarında olacağız.
“TÜRKİYE, SOYKIRIMA EN GÜÇLÜ YANSIYI VEREN ÜLKELERDEN BİRİSİ OLMUŞTUR”
Kıymetli kardeşlerim, İslam dünyası olarak vicdan ve dirayetimizin, basiret ve metanetimizin sınandığı çok kuvvetli bir periyodu deneyim ediyoruz. Bu periyotta birbirimize daha sıkı kenetlenmemiz, hepimizi ilgilendiren meselelerin üzerine kararlılıkla ve sağduyuyla gitmemiz gerekiyor. Aramızdaki münasebetleri o denli bir düzeye ulaştıralım ki, bu bina daima sağlam kalsın; sarsıntılardan, hücumlardan, kundaklamalardan hiçbir surette etkilenmesin.
Bunu bilhassa şunun için söylüyorum kardeşlerim: Biliyorsunuz, Gazze geçtiğimiz iki yıl boyunca son asrın en yırtıcı, en barbar soykırımlarından birine sahne oldu. Birden fazla çocuk ve bayan olmak üzere 70 binden fazla Filistinli, İsrail işgal güçlerinin katliamına uğradı. 170 bin kardeşimiz yaralandı. Dev bir enkaz yığınına dönüşen Gazze’de hâlâ ulaşılamayan şehit cenazeleri var.
On milyarlarca doları bulan büyük bir yıkım kelam konusu. Enkazlar kaldırılsa bile, anne babaları gözlerinin önünde öldürülen günahsız çocukların yaşadığı travmanın izleri tahminen de hiçbir vakit silinmeyecek. Milletlerarası kuruluşların kayıtsızlığının Gazzelilerin kalbinde açtığı yaralar da tahminen hiçbir vakit tam manasıyla güzelleşmeyecek. Bu gaddarlık ve soykırım hiçbir vakit unutulmayacak.
Burada şunun da altını çizerek söz etmek durumundayım: Türkiye, İsrail akınlarının başladığı birinci günden itibaren bu soykırıma en güçlü yansıyı veren ülkelerden birisi olmuştur. 102 bin tonun üzerindeki insani yardımlarımızla, milletlerarası platformlardaki teşebbüslerimizle, beynelmilel hukuk tabanında attığımız adımlarla zalimlerin karşısına dikildik. Kalıcı ateşkesin temini ve adil bir barışın sağlanması yolunda büyük gayret sarf ettik.
“TRUMP’A ATEŞKESİN TESİSİNDE ORTAYA KOYDUĞU İRADEDEN DOLAYI TEKRAR TEŞEKKÜRLERİMİ İLETİYORUM”
İslam İşbirliği Teşkilatı, Arap Ligi, Gazze Temas Kümesi ve milletlerarası toplumun vicdan sahibi üyeleri ile birlikte, Gazze’deki kardeşlerimizin uğradığı bu mezalimi milletlerarası toplumun gündeminde tuttuk.
Bu gayretlerimizin olumlu sonuçlarını de hamdolsun almaya başladık. Bizim de katkı sağladığımız, Mısır’ın konut sahipliğindeki Hamas–İsrail görüşmeleri ateşkesle sonuçlandı. Katar ve Mısır başta olmak üzere sürece takviye veren bölge ülkelerinin tamamına bir kere daha şükranlarımı sunuyorum. Bu örnek dayanışmayı, önümüzdeki periyotta çok daha güçlü bir formda, kararlılıkla sürdüreceğimize inanıyorum. Tıpkı biçimde, Amerika Birleşik Devletleri Lideri Sayın Trump’a da ateşkesin tesisinde ortaya koyduğu iradeden dolayı tekrar teşekkürlerimi iletiyorum.
Hamas’ın muahedeye riayet noktasında epey kararlı olduğu görülüyor. Fakat İsrail’in bu mevzudaki sicilinin çok berbat olduğunu hepimiz biliyoruz. Çeşitli mazeretlerin ardına sığınıp gizlenerek, ateşkes muahedesinden bu yana 200’ün üzerinde günahsızı katleden; işgal ve ataklarına orta vermeyen bir idareyle karşı karşıyayız.
Şurası bir gerçek ki sırf sivilleri değil, barışa giden yolu da amaç alan bu taarruzlar, İsrail–Filistin sorununa adil ve kalıcı bir tahlil bulma arayışının önüne asla geçemeyecektir.
Geldiğimiz noktada Gazze halkına daha fazla insani yardım ulaştırmamız ve ardından tekrar imar çalışmalarına başlamamız gerekiyor. İsrail hükümeti bunu da engellemek için elinden geleni yapıyor. Arap Ligi ile İslam İşbirliği Teşkilatı tarafından hazırlanan tekrar imar planının bir an evvel hayata geçirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Özellikle teşkilat ve İSEDAK’ın Gazze’nin yine ayağa kaldırılmasında öncü bir rol oynaması elzemdir.
Ne Batı Şeria’nın ilhakına, ne Kudüs’ün statüsünün değiştirilmesine, ne de birinci kıblemiz Mescid-i Aksa’nın kutsiyetine ziyan verme teşebbüslerine müsaade edemeyiz. 1967 sonları temelinde, başşehri Doğu Kudüs olan; bağımsız, hükümran ve coğrafik bütünlüğe sahip Filistin devleti kurulana kadar çabamızı daima birlikte sürdüreceğiz.
“SUDAN’IN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNÜ, ÜLKELERİNİ VE BAĞIMSIZLIĞINI KORUMALIYIZ”
Kardeşlerim, Bu noktada Sudan’da 29 aydır devam eden çatışma ortamına da dikkatinizi çekmek istiyorum. Son günlerde El-Feşir’de sivil halka yönelik katliamları göğsünde taş değil kalp taşıyan hiç kimse kabul edemez. Buna sessiz kalamayız. Sudan’da akan kanın bir an evvel durdurulmasında en büyük sorumluluk hiç elbet İslam âlemine düşüyor. Müslümanlar olarak diğerlerinden medet ummak yerine problemlerimizi kendimiz çözebilmeliyiz. Sudan’ın toprak bütünlüğünü, ülkelerini ve bağımsızlığını korumalıyız. Teşkilata üyeleri ile tüm ülkelerin kardeşlik hukuku çerçevesi içerisinde Sudan’dın barış, huzur ve inanç iklimine kavuşması için elimizi taşın altına koymalıyız.
“İSLAM DÜNYASI, MEMLEKETLER ARASI TİCARETTE DİLEK ETTİĞİMİZ POZİSYONA ŞİMDİ ULAŞABİLMİŞ DEĞİLDİR”
Kıymetli kardeşlerimin sayıları süratle artan muhafazacı uygulamalarının tesirleri memleketler arası ticarette daha ağır bir formda hissedilmeye başlandı.
Risk ve belirsizliklerle dolu bu görüntü karşısında, ülkelerimiz ortasındaki iş birliğinin ne kadar hayati olduğu bir sefer daha ortaya çıkmıştır.
İslam İşbirliği Teşkilatı’nın geçmiş 50 yılına baktığımızda, ülkelerimizin dünya ticaretinden hak ettikleri hissesi alamadığı su götürmez bir gerçektir. Bugün gelinen süreçte, teşkilat üyesi ülkelerde ortalama kişi başı gelir 1.169 dolardan 4.453 dolara yükselirken, birebir yıllarda dünya ortalaması 2.611 dolardan 13.000 doların üzerine çıkmıştır. Dünya ticaretindeki hissemiz ise yüzde 11 düzeyinde kalarak yerinde saymıştır.
İslam İşbirliği Teşkilatı üyeleri ortasında yüzde 25 olarak belirlediğimiz ticaret maksadının bir epey gerisindeyiz. Dünya doğal gaz rezervlerinin yüzde 60’ına, petrol kaynaklarının yüzde 65’ine, global nüfusun yüzde 25’ine sahip olan İslam dünyası, milletlerarası ticarette dilek ettiğimiz pozisyona şimdi ulaşabilmiş değildir.
Bu durumu değiştirecek adımlar atmamız elbette mümkündür. İSEDAK bünyesinde yürüttüğümüz ortak program ve projeler bu noktada büyük kıymet arz ediyor. Aramızdaki ticaretin güçlendirilmesi amacıyla 2022’de devreye aldığımız Tercihli Ticaret Sistemi’nin üye sayısının artırılması ve kapsamının genişletilmesine yönelik eforlar da birebir formda çok değerlidir.
Bu sistemin yeni jenerasyon ticaret muahedeleriyle perçinlenmesine dönük uğraşlara tüm üyelerin takviyesini bekliyoruz. Tercihli Ticaret Sistemi’ne şimdi taraf olmayan ülkeleri ortamıza katılmaya; taraf ülkeleri ise ticaret alanındaki iş birliğimizi derinleştirmeye davet ediyorum.
Yorum Yap