Merkez Bankası’nın enflasyon iddiaları ile birlikte işçi ile emeklilerin maaş, fiyat ve aylıklarında yılbaşında olabilecek artışlar da şekillenmeye başladı. Fakat şayet ek artış yapılmazsa milyonlarca emeklinin aylıkları yeniden açlık hududunun çok altında kalmaya devam edecek. Hatta şu andaki en yüksek enflasyon iddiasına nazaran artış yapılsa bile milyonlarca emeklinin aylığı daha şimdiden açlık sonunun altında kalıyor. En düşük emekli aylığı 20 bin liraya bile ulaşmıyor.
Milyonlarca emekli yıllardır açlık hududunun altındaki aylıklarla geçinmeye çalışıyor. Emekçi ve Bağ-Kur emekli aylıkları 6 aylık geçmiş enflasyona nazaran artırılıyor. Memur ile memur emeklilerinin maaş ve aylıklarındaki artışlar ise toplu mukaveleye nazaran yapılıyor. 6 aylık enflasyon, toplu kontrattaki artırım oranını aşarsa ortadaki fark da “enflasyon farkı” olarak memur ile memur emeklisine yansıtılıyor. 3 Kasım’da açıklanan ekim enflasyonu ile birlikte emekçi ve Bağ-Kur emeklileri şimdiden yüzde 10.25 oranında artırıma hak kazandı. Kasım ve aralık enflasyonu ile birlikte emekçi ve Bağ-Kur emeklilerinin artırımları netleşecek.
Memur ile memur emeklilerinin de şimdiden yüzde 5 enflasyon farkı katılaştı. Yılbaşında memur ile memur emeklisine yüzde 11 oranında toplu mukavele artırımı verilecek. Memur ve memur emeklisi için yüzde 5 enflasyon farkıyla birlikte en az yüzde 16.55 oranında artış da şimdiden mutlaklaşmış oldu. Lakin net oran için kasım ve aralık enflasyonlarının da açıklanması gerekiyor.
CHP TBMM Grubu’nun Haftalık İktisat Raporu’na nazaran, şayet TÜİK yıl sonu enflasyonunu Merkez Bankası’nın yüzde 31-33 varsayım aralığında açıklarsa, 2026 yılı başında emekçi ve Bağ-Kur emeklilerinin aylıklarına yüzde 12.3 ile yüzde 14 oranları ortasında artırım gelecek. Son birkaç periyottur iktidar yasa değişikliği gerektiren en düşük emekli aylığını da öbür emeklilere yapılan artırım oranında artırıyor. Şayet bu eğilim yıl başında da devam ederse en düşük emekli aylığı 18 bin 957 lira ile 19 bin 244 lira ortasında bir noktaya çıkacak.
YÜZDE 35 OLSA BİLE…
Memur ile memur emeklilerinin maaş ve aylıklarına yapılacak artırım oranı ise yüzde 18.7 ile yüzde 20.5 oranı ortasında kalacak. Rapora nazaran, şayet yıllık enflasyon yüzde 35 olursa, personel ve Bağ-Kur emeklileri yıl başında yüzde 15.8, memur ve memur emeklileri ise yüzde 22.5 oranında artırım alacak. Şayet bu beklenti gerçekleşirse en düşük emekli aylığı 19 bin 548 liraya çıkacak.
ŞİMDİDEN ‘AÇLIK SINIRININ’ ALTINDA
Türk-İş’in araştırmasına nazaran ekim itibariyle açlık hududu 28 bin 412 lira. En yüksek enflasyon varsayımına nazaran yapılan hesaplamada bile milyonlarca emeklinin aylığı daha şimdiden açlık sonunun altında kalıyor. Ocak ayına kadar açlık sırınının daha da artacağı dikkate alındığında, yeni yılda yapılacak artışlara rağmen emekli aylıkları tekrar çok düşük kalacak. En düşük emekli aylığı 20 bin liraya ulaşamayacak.
10 AYDA 6 BİN 330 LİRA ERİDİ
Asgari fiyata geçen yıl sonunda yüzde 30 oranında artırım yapılmıştı. Yüksek enflasyona rağmen Temmuz 2025’te de da artırılmayan taban fiyatın alım gücü 10 ayda 6 bin 330 lira azaldı. CHP’nin raporuna nazaran, taban fiyatın alım gücü şu anda geçen yıl aralık ayındaki taban fiyatın alım gücünün altında seyrediyor. Geçen yıl aralıkta taban fiyat 17 bin 2 liraydı. Şu anda taban fiyatın alım gücü Aralık 2024 ayına nazaran 15 bin 771 lira. Yani bugünkü 22 bin 104 lirayla geçen yıl aralık ayındaki 15 bin 770 liranın alabileceği kadar mal ve hizmet alınabiliyor. Raporda, “Bu hesaplamalar TÜİK’in çok da inandırıcı olmayan, çarşıya, pazara pek de uymayan enflasyon oranlarıyla yapılıyor. Türkiye’de 10 milyon kişi minimum fiyatla, 17 milyon kişi de taban fiyat ve yakın fiyatlarla çalışıyor” denildi. Temmuzda 16 bin 881 liraya çıkarılan en düşük emekli aylığının bin 730 lirası daha temmuz, ağustos, eylül ve ekim aylarında yaşanan enflasyonla eridi.
Yorum Yap