Uzmanlar, çocuklarda yanlış beslenme ve yetersiz su tüketiminin böbrek taşı riskini artırdığını belirtiyor. Prof. Dr. Necmettin Aydın Mungan, “Abur cubur, gazlı içecek ve tuzdan uzak durulmalı, çocuklara kâfi su içme alışkanlığı kazandırılmalı” ikazında bulundu.
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Hastanesi Üroloji Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Necmettin Aydın Mungan, çocuklarda yanlış ve sıhhatsiz beslenme alışkanlıkları nedeniyle böbrek taşı görülme riskinin arttığını belirtti.
Mungan, böbrek taşının idrarda çözünmüş halde bulunan kalsiyum, oksalat, ürik asit, sistin üzere hususların fazla ölçüde birikerek kristalleşmesi sonucu oluştuğunu söyledi.
Çocuklarda en sık görülen taş tipinin kalsiyum oksalat taşı olduğunu dikkati çeken Mungan, böbrek taşı oluşumunda çocuklarda beslenmenin rolünün ehemmiyetini vurguladı.
Mungan, metabolik hastalıklar, genetik yatkınlıklar, ailede daha evvelce taş hastalığı olması üzere durumlarda böbrek taşı görüldüğünü lakin beslenmenin değiştirilebilecek bir husus olması nedeniyle çocuklarda çok daha fazla ehemmiyet arz ettiğini anlattı.
Su tüketiminin kıymetine değinen Mungan, şöyle devam etti:
“Çocukların kâfi su tüketmediğini görüyoruz. Bu da otomatik olarak idrardaki minerallerin ve hususların konsantrasyonunu artması ve taş oluşmasına neden oluyor. Kilogram başına 50 ila 60 mililitre su alımı çocuğun kilosuna nazaran hesaplanıp verilirse kâfi su alımı sağlanmış olur. Yapılan bir çalışmada idrar ölçüsünü arttırmakla bile böbrek taşı oluşumunu yüzde 80’lere varan oranla engellemek mümkündür. Bu da suyun çok değerli olduğunu göstermektedir.”
Mungan, süt ve süt eserlerinde bilhassa kalsiyumun kısıtlanmaması gerektiğini belirterek, “Kalsiyum oksalatla birleşerek atılmasını sağlar. Süt ve süt eserleri bilhassa gelişme çağında yetersiz alınırsa hem çocuğun gelişimiyle ilgili olumsuzluk olacak hem de çocuklarda idrar yolları taşının oluşmasında ehemmiyet taşıyacak. Olağandan çok fazla tüketildiği vakit bu riski de göz önünde bulundurmak lazım.” diye konuştu.
Oksalatın, ıspanak, çikolata, badem üzere kuruyemişlerde bulunan bir unsur olduğunu lisana getiren Mungan, bu besinlerin istikrarlı tüketilmesi gerektiğini zira bu hususun çok tüketilmesinin oksalat taşlarının oluşumuna neden olduğu bilgisini verdi.
“GÖRÜLME SIKLIĞI EKSERİYETLE 3 İLA 11 YAŞ ARASINDA”
Mungan, “abur cubur” olarak isimlendirilen besinlerdeki en büyük tehlikenin içerisindeki yüksek sodyum ölçüsü olduğunun altını çizerek, şunları kaydetti:
“Taş oluşumu sırasında sodyum çok kıymetli bir rol oynamaktadır. Hasebiyle sodyumdan yoksul beslenmek taş oluşumunun önlenmesinde çok değerli bir adımdır. Cips, hazır besinler üzere yiyeceklerin içerisinde çok ölçüde tuz bulunmaktadır. Buna bağlı olarak da taş oluşumu fazla olmaktadır. Abur cuburlardan çocukları uzak tutulmasını öneriyoruz. Bir de gazozlar fruktoz içermektedir. Yani gazlı, şekerli içeceklerden de uzak durulmasını söylüyoruz zira bunların içerisinde renklendirici olarak boyar unsurlar kullanılmaktadır. Bu boyar unsurlarda taş nüvesini oluşturmaktadır.”
Yüksek protein tüketimi, gereğinden fazla et ve et eserlerinin tüketilmesinin de taş oluşumuna tesir ettiğine dikkati çeken Mungan, “Karbonhidrattan varlıklı lakin proteinden yoksul beslenme de tıpkı biçimde taş oluşumuna neden olmaktadır. Karbonhidrattan varlıklı lakin proteinden yoksul besin beslenmelerinde kalsiyum oksalat, gereğinden fazla protein tüketimlerinde de ürik asit taşları meydana gelmektedir.” dedi.
Mungan, ülkemizde çocukluk çağında böbreklerde taş görülme oranının yüzde 1 olduğunu anımsatarak, görülme sıklığının ekseriyetle 3 ila 11 yaş ortasında olduğuna işaret etti.
Bu olayların da yüzde 50’sinden daha fazlasının 3-5 yaş ortasında görüldüğünü bildiren Mungan, “Dünyaya baktığımızda gelişmiş ülkelerde bizdekilere misal yüzde 1 üzere sonuç elde edilmektedir. Meğer gelişmekte olan ülkelerde yüzde 5 ila 10 üzere yüksek sayılardadır. Gelişmekte olan ülkelerde tekrar protein, tuz, abur cubur üzere tüketimler ve yetersiz su içilmesi bunlara sebep olmaktadır. Daha korkutucu olan husus, dünyada çocuklarda her 10 yılda bir böbreklerde taş görülme oranlarında yüzde 10’luk bir artış olması. Bu epey tehlikeli bir beslenme yoluna hakikat insanlığın evrildiğini gösteriyor. Ebeveynlerin bu mevzuda çok dikkatli olmaları hayli kıymetli.” değerlendirmesinde bulundu.
Mungan, taş hastalıkların en sık Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde görüldüğünü, bunun ortam ısınının yüksek olması, proteinden güçlü beslenilmesi ve tuz tüketiminin daha fazla olmasının sonucunda gerçekleştiğini anlattı.
Metabolik hastalıkları olan ailelerin çocuklarına özgün bir diyet programı uygulamalarının yararlı olacağını söyleyen Mungan, şu tabirleri kullandı:
“Çocuklarda abur cubur, renkli, gazlı, boyalı içecekler ile tuz tüketiminden kaçınılması, istikrarlı bir beslenme ve kilogram başına 50-60 mililitreden az olmamak kaydıyla sıvı alınması durumunda taş hastalıkların büyük bir kısmını önleyebileceğimizi akılda tutmak lazım.”
Yorum Yap