Bilim insanları, Güneş Sistemi’nin uzak sonlarında gizlenen yeni bir gezegenin varlığına dair güçlü ipuçları tespit etti. “Gezegen Y” ismi verilen bu varsayımsal gök cismi, Kuiper Kuşağı’ndaki kimi objelerin eğik yörüngeleriyle dikkat çekiyor.
Bilim insanları, Güneş Sistemi’nin uzak ve karanlık sonlarında gizlenen yeni bir gezegenin varlığına dair değerli ipuçları buldu. “Gezegen Y” ismi verilen bu varsayımsal gök cismi, Neptün’ün ötesinde yer alan Kuiper Kuşağı’ndaki birtakım buzlu cisimlerin yörüngelerini beklenmedik biçimde eğiyor. Araştırmacılar, bu anomaliyi açıklayabilecek tek makul seçeneğin, şimdi direkt gözlemlenememiş yeni bir gezegen olduğunu düşünüyor.
YENİ BİR GEZEGEN HİPOTEZİ: “Y” GÜNEŞ SİSTEMİ’NİN İSTİKRARINI BOZUYOR OLABİLİR
Princeton Üniversitesi’nden astrofizikçi Amir Siraj liderliğindeki grup, Güneş Sistemi’nin en dış bölgesinde yer alan Kuiper Kuşağı’ndaki buzlu cisimlerin yörüngelerini inceleyerek beklenmedik bir sonuçla karşılaştı. Siraj ve arkadaşlarının yaptığı hesaplamalara nazaran, bu cisimlerin yörüngeleri Güneş Sistemi’nin genel düzleminden yaklaşık 15 derece eğilmiş durumda. Bilim insanları, bu eğimin sırf diğer bir büyük gök cisminin yerçekimi tesiriyle açıklanabileceğini düşünüyor.
“Bu bir gezegen keşfi değil, ancak açıkça çözülmesi gereken bir bulmaca” diyen Siraj, kelam konusu cismin Merkür’den büyük, Dünya’dan küçük bir gezegen olabileceğini belirtiyor. Güneş’ten 100 ila 200 astronomik ünite uzaklıkta bulunabileceği varsayım edilen Gezegen Y’nin, Kuiper Kuşağı’ndaki onlarca cismin yörüngesini birebir anda etkilemesi mümkünlük dahilinde. Araştırmanın sonuçları, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters mecmuasında yayımlandı.
GEZEGEN DOKUZ TARTIŞMASINDAN GEZEGEN Y GERÇEĞİNE
Güneş Sistemi’nde zımnî bir gezegen arayışı, aslında 19. yüzyılın ortalarına dayanıyor. Neptün’ün 1846’daki keşfinden sonra gökbilimciler, onun da ötesinde bir gezegen olması gerektiğini düşündü ve “Gezegen X” arayışına başladı. 1930’da Plüton keşfedildiğinde, bir mühlet bu hipotezin karşılığı olarak görüldü; lakin daha sonra kütlesinin yetersiz olduğu anlaşıldı.
2000’li yıllarda Caltech’ten Mike Brown ve Konstantin Batygin tarafından gündeme getirilen “Gezegen Dokuz” teorisi, tartışmayı tekrar alevlendirdi. Brown ve Batygin, Dünya’nın beş ila on katı büyüklüğünde bir gezegenin Güneş’ten 550 kat uzakta dolandığını öne sürmüştü. Siraj’ın takımı ise mevcut bilgilerin bu modeli desteklemediğini, Kuiper Kuşağı’ndaki eğimin farklı bir gök cisminin tesiriyle açıklanabileceğini savunuyor.
TELESKOPLAR AMAÇTA: GÖZLER VERA RUBİN GÖZLEMEVİ’NDE
Gezegen Y şimdi direkt gözlemlenmedi, lakin önümüzdeki birkaç yıl içinde bu durum değişebilir. Şili’deki Vera C. Rubin Gözlemevi, 2025’ten itibaren gökyüzünü her üç günde bir tarayarak Güneş Sistemi’nin hudut bölgelerini ayrıntılı biçimde inceleyecek. Dünyanın en büyük dijital kamerasına sahip teleskop, binlerce yeni Kuiper Nesli cismi keşfederek bu gizemin çözülmesinde kritik rol oynayacak.
Yorum Yap