Giresun Ziraat Odası Başkanı Karan: ‘Tekelci firma fındık üreticisini yıllardır sömürüyor’

Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurittin Karan, 2025 fındık dönemine ait yaptığı değerlendirmede, hem üreticilerin yaşadığı meseleleri hem de piyasadaki dengesizliklerin nedenlerini ayrıntılı halde anlattı. Karan, bu yıl fındık döneminin oldukça sıkıntılı başladığını belirterek, şunları söyledi:

“Tarım Bakanlığı’nın açıklamış olduğu bir rekolte var. Bu rekolte ne kadar tutacak olağan onu bilemiyorduk lakin artık pazara inen ve depodaki fındıklara baktığımız vakit bu sayının 350 bin ton civarında kalacağını öngörebiliyoruz. 330-340 lira bandında gelen fındık piyasası bir anda 290 liralara kadar gevşeyebiliyor. Bunun değişik etkenleri var. Birinci etken, üreticinin malına sahip çıkmaması. Fındık fiyatı süratli bir formda artacak, yani çok yukarılara gidecek beklentisi oluşunca ve saklama yeri olmayınca üretici malını emanete veriyor. Yani emanete verilen fındık da artık satıcının kontrolüne, oradan da ister istemez tekelci firmanın kontrolüne geçmiş oluyor.”

“DEPO SORUNU ÇÖZÜLMEDEN FİYAT İSTİKRARI SAĞLANAMAZ”

Karan, üreticinin fındığını emanete vermek zorunda kalmaması için depo ihtiyacının kesinlikle karşılanması gerektiğini belirterek, “Her üreticinin depo ihtiyacını karşılayacak bir sistem oluşturulmalı. Emanet fındığı engelleyebilirsek, fiyat düşüşünü de engelleyebiliriz. Yıllardır tekelci firma fındık üreticisini resmen sömürüyor. Güya bir kapitülasyon uygulanmış üzere hareket ediyor. Ancak Rekabet Konseyi’nin ne hikmetse bu firmaya önemli manada bir ceza yazdığını biz görmedik. Biz artık bundan rahatsız olmaya başladık. Hem Rekabet Heyeti’nin bu yaklaşımından hem tekelci firmadan rahatsız oluyoruz. Yetkililerin bu bahsin üzerine gitmesi gerekir” dedi.

“SICAKLAR VE KAHVERENGİ KOKARCA RANDIMANI DÜŞÜRDÜ”

Karan, temmuz ve ağustostaki çok sıcakların yanı sıra kahverengi kokarcanın da kaliteyi düşürdüğünü belirterek, “Bu yıl fındıkta buruşukluk oranı çok arttı, randıman düştü. Kıyı bölümünde 35-40, bazı batı bölgelerinde ise 20 randıman civarında ürün var. Fındığın 10 dolar düzeyinin üzerine çıkması gerekirken 9 dolar düzeylerinden geriye düşürüldü. Fakat ilerleyen günlerde piyasa ihtiyacına göre fiyatın tekrar üst yönlü hareket edeceğini düşünüyoruz” şeklinde konuştu.

“KAHVERENGİ KOKARCA İLE ÇABADA ÜRETİCİLER SORUMLULUK ALMALI”

Karan, kahverengi kokarcanın bölgedeki varlığının arttığını ve üreticilerin kesinlikle ferdi gayrete katılması gerektiğinin altını çizerek, şunları söyledi:

“Kokarca zararlısı geçen yıla göre arttı. Artık kışı geçirmek için konutlara ve kapalı alanlara yöneldiler. Bu periyot uğraş için en uygun periyottur. Kapalı yerlere gelen zararlılar fenomen tuzaklarla toplanıp imha edilmelidir. Mart sonuna kadar bu kolay ancak havalar ısındıktan sonra herkes yerine ilaçlama yapmazsa başarı sıkıntı. Devletin tek başına gücü yetmiyor, vatandaş ürününü korumak için bu uğraşa katılmalı.”