Oysa sadece bir film: Korku filmi izlerken neden korkarız?

Karanlık bir odada, ani bir çığlık sesi… Halbuki biliyoruz: ortada gerçek bir tehlike yok. Lakin buna rağmen korku filmi izlerken kalbimiz süratle çarpıyor, kaslarımız geriliyor, reflekslerimiz tetikleniyor. Uzmanlara göre bu durum büsbütün beynimizin hayatta kalma mekanizmasıyla ilgili.

AMİGDALA TEHLİKE ALGISINI GERÇEĞE DÖNÜŞTÜRÜYOR

Nörobilim araştırmaları, kaygı sinemaları sırasında amigdala ismi verilen beyin bölgesinin yoğun formda etkinleştiğini gösteriyor. Amigdala, kaygı ve tehdit algısını yöneten merkez olarak biliniyor.

Gerçek bir tehlike olmasa bile, sinemadaki ses efektleri, yüz tabirleri ve müzikler beyne “tehlike var” sinyali gönderiyor. Beyin, bu geçersiz tehdidi ayırt edemeyip vücudu savunma moduna geçiriyor.

ADRENALİN FIRTINASI BAŞLIYOR

Bu yanlış alarmın sonucu olarak vücut adrenalin salgılıyor. Kalp atışları hızlanıyor, kan basıncı artıyor, kaslar geriliyor. Uzmanlar, bu reaksiyonun aslında evrimsel bir kalıntı olduğunu söylüyor. Binlerce yıl önce atalarımız bu sistem sayesinde avcılardan kaçabiliyordu; bugünse aynı sistem bir sinema sahnesine reaksiyon veriyor.

KORKUDAN KEYİF ALMAMIZIN NEDENİ: DOPAMİN

Peki neden kendi isteğimizle bu duyguyu yaşıyoruz? Psikologlara göre, endişe sinemaları izlerken yaşanan ağır heyecan sonrası vücut dopamin salgılıyor yani “ödül hormonu“. Bu da seyircinin dehşetten sonra rahatlama ve keyif hissetmesine yol açıyor.

Kısacası, endişe sineması izlemek beyinde adrenalinle dopamin ortasında bir istikrar yaratıyor; bu da birçok kişide “bağımlılık etkisi” oluşturuyor.

GERÇEK TEHLİKE OLMASA DA BEYİN KANDIRILABİLİYOR

Helsinki Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmada, kaygı sinemaları izleyen şahısların beyin taramalarında, gerçek bir tehditle karşılaşan insanlarınkine benzeri sinyaller gözlemlendi. Bu durum, beynin duygusal reaksiyonlar konusunda gerçek ile hayali basitçe ayırt edemediğini ortaya koyuyor.