Başrollerini Haluk Bilginer ve Feyyaz Yiğit’in paylaştıkları “Yan Yana” hem IMAX formatında gösterime girmesi hem de çağdaş yüzlü bir güldürü olarak izleyiciyi uygunluğa motive etmesiyle öne çıkıyor
Müjde Işıl – Bizde “Can Dostum” ismiyle vizyona giren 2011 tarihli “Intouchables” hem Fransa’da hem de dünyada çok sevildi. Éric Toledano ve Olivier Nakache tarafından yazılan ve yönetilen, başrollerini François Cluzet ve Omar Sy’in paylaştığı sinema, bir belgeselden esinlenmişti. Fransız iş insanı Philippe Pozzo di Borgo ve Cezayir göçmeni bakıcısı Abdel Sellou’nun dostluk ve dayanışma öyküsünü anlatan 2003 imali “À la vie, à la mort” isimli belgeselden… Sonrasında Philippe, asistanı ve arkadaşının onu nasıl hayata döndürdüğünü anlattığı “A Second Wind” isimli bir kitap yazdı. Abdel de arkadaşlıkları hakkında “You Changed My Life” isimli kitabı… Sinemanın yine çevriminin yolu ise “Yan Yana” ismiyle Türkiye’ye uzandı.
Başından aşağısı felçli olan güçlü Refik ve iş bulmak için çalmadık kapı bırakmayan Roman Ferruh ile tanışıyoruz sinemada. Olağan kaidelerde müsabakaları imkânsız iki karakter ve iki sınıf. Hiçbir bakım deneyimi olmayan Ferruh’u işe alıyor Refik. Böylelikle birbirine zıt görünen ikilinin dünyaları değişiyor.
Tam ismi “Soyut Dışavurumcu Bir Dostluğun Anatomisi Yahut Yan Yana” olan sinemanın senaryosunu Aziz Kedi, Feyyaz Yiğit ve Mert Baykal birlikte kaleme almış; direktörlüğünü Mert Baykal üstlenmiş. Ek sahnesi hariç, yepyeni sinemanın çabucak hemen birebiri “Yan Yana”. Yerelleştirme, karakterler (ve doğal ki onları canlandıracak oyuncular) ve diyaloglar üzerinden yapılmış. Aristokrat ve karizmatik Refik karakteri için Haluk Bilginer çok yerinde bir seçim olmuş. Bilginer esasen kendisiyle örtüşen bir karakteri canlandırırken Yiğit, Ferruh’a hayat vermek için fazla fazla efor sarfetmiş. Zira Yiğit’in “Gibi” diziyle benimsenmiş bir personası ve konuşma üslubu var. “Yan Yana”da her ne kadar bunu anımsatan sahneler olsa da senaryodaki karakterini özgün kılmaya uğraş göstermiş Yiğit. Sinemanın büyük yükünü aslında Yiğit sırtlanıyor. Zira mizah onun karakteri üzerine şurası. Onun gücü yükseldikçe sinemanın mizahı da yükseliyor. Bige Önal ve Şevval Sam da kısa sahnelerine karşın ışıldıyorlar sinemada.
Hayata bağlılık
“Yan Yana”, IMAX olarak vizyona giren birinci Türk üretimi. Yılmaz Erdoğan “Organize İşler”i çektiği vakit İstanbul sahneleri çok beğenilmişti. “Yan Yana”nın o kadar geniş ölçekli sahneleri olmasa da gece çekimleri IMAX’te etkileyici duruyor. Keşke İstanbul daha geniş görülseymiş mevcut teknik imkânlarda.
Hikâyenin en hoş yanı, çok trajik bir olayı dram gereci yapmadan ve kozmik meseleleri da harmanlayarak anlatabilmesi. Refik’in varlıklı lakin bağımlı ömrü, çokça gözyaşı vadediyor. Lakin Refik yaşama bağlı bir karakter olarak çıkıyor karşımıza. Ferruh’u işe alırken en önemli münasebeti de onun açık sözlülüğü ve hayatın zorluklarına alışkın olması. Pes etmemek ve hayata bağlılık, ikisinin de ortak noktası yani. Biri engelli olarak, başkası ise dezavantajlı olarak. İkisi de pürüzlerine takılmadan yaşamaya çalışıyor. Ve gücü, birbirlerinin dostluğunda buluyorlar. Hasebiyle sinema hem kendini âlâ hisset sineması hem de bir nevi motivasyon kaynağı olarak iz bırakıyor.
Orijinal sinemada, yatılı bakıcı karakteri Senegal kökenli bir göçmendi. “Yan Yana”da Ferruh karakteri Roman olarak resmedilmiş. Böylelikle karakterin sevinçli mizacı ve müzik tutkusu daha öne çıkmış. Senaristlerin diyaloglarda yaptıkları yerelleştirme atılımları tıkır tıkır işliyor. Zengin-fakir zıtlığının Yeşilçam usulüne öykünmeyip Fransız özgününe sadık formda anlatılması net bir tercih olmuş. Yeniden de insanın aklının bir köşesini kurcalamıyor değil, Yeşilçam kodlarıyla bu sinema nasıl bir ivme kazanırdı ya da kazanır mıydı diye. Mevcut hâliyle seyirciyi kucaklayan, sıkıntı vakitlerinde moral veren ve müddetini hissettirmeyen, özenilmiş bir yerli üretim “Yan Yana”.
Dünyanın dört bir yanında
“Can Dostum”un dünya çapındaki başarısı üzerine çabucak yine çevrimleri için kollar sıvandı. 2016’da Hint versiyonu “Oopiri” yapıldı; hem de Telugu ve Tamil lisanlarında birebir anda çekilerek… Tıpkı sene Oscar Martinez’li Arjantin versiyonu “Inseparables” geldi. Üçüncü yine çevrim, en savlı olandı. Neil Burger tarafından yönetilen, 2017 tarihli “The Upside”ın kadrosunda Bryan Cranston, Kevin Hart ve Nicole Kidman vardı.
Yorum Yap