Uzman Psikolog Ceyda Ceylan Kortak’ın “İllüzyon”da her hikayesinin sonunda anlattığı mevzunun psikolojideki yerini açıklıyor. Yaşanmış öykülerden oluşan kitapta anlatılanlar ‘gerçek hayatın kurmacadan daha ağır’ olduğunu gösteriyor
Ümran Avcı – Uzman Psikolog Ceyda Ceylan Kortak’ın gerçek kıssaları hayal gücüyle harmanladığı öykü kitabı “İllüzyon” okurla buluştu. Kortak, alışılagelmişin dışına çıkarak kaleme aldığı her bir hikayenin sonunda ruhsal tahlillere yer verdi. Müellif, kitapta yer alan 16 hikayede ebeveyn reddinden şizofreniye, öğrenilmiş çaresizlikten kurban rolü üzere türlü türlü ruhsal olgu ve hastalıkları merceğine aldı. Kitabın ismi için tercih edilen “İllüzyon” ise; hiçbir şeyin göründüğü üzere olmadığının göstergesi niteliğinde.
■ Ruhsal hikayeler yazıp akabinde da o hikayeye yönelik ruhsal tahliller yapıyorsunuz. Nasıl çıktı ortaya bu proje?
İlk etapta hikayeler yazmak üzere çıktım yola. Kendi hayatımdan, etrafımdan, dostlarımdan, akrabalarımdan filan. Yazdım yazdım biriktirdim. Sonra baktım ki “İllüzyon” bayağı psikolojik öyküler kitabı diyebileceğim kadar ruhsal tarafı ağır basan bir kitap oldu. Şöyle düşündüm, ben ‘dissosiyatif amnezi’ ya da ‘prosopagnozi’ nedir biliyorum ancak okuyan birinci kez karşılaşıyor olabilir. Biraz bilgi de vereyim hikaye sonrasında dedim. Böylelikle psikolojiyi edebiyatla birleştiren daha evvel hiç denenmemiş cinste bir eser çıktı ortaya.
■ Mesleğiniz gereği türlü türlü öykülere tanıklık ediyorsunuz… Gerçek hayatın kurmacadan daha inanılmaz, hayret verici olduğunu düşünüyor musunuz?
Zaman vakit bu kadarı da olmaz ki, dediğim birçok şeye tanıklık ettim. Okurların, “Herhalde hikayenin bu kısmı kurmacadır, gerçek hayatta bu türlü bir şey yaşanmış olamaz” hissiyle okuduğu kimi hikayeler var ki, bunlar maalesef gerçek hayattan birebir alıntı. Örneğin, altı aylık bir bebeğin yengesi tarafından öldürülmesini anlatan “Mazlumun Ahı” büsbütün gerçek ömür hikayesi. Kitabın ismi “İllüzyon”, “Aslında hiçbir şey göründüğü üzere değildir” niyetinden doğdu. Bir hikayenin en başında mazlum olarak tanıtılan bir karakterin, hikayenin en sonunda aslında bir zalim olduğu ortaya çıkıyor ya da tam aksisi. Aslında gerçek hayatta da bu türlü değil mi? Hayatın kendisi de bir illüzyon bu açıdan bakıldığında.
■ Sert bir hikayeyle başlıyor kitabınız, “Sahte Gerçekler”… Hikaye şahsı vakit içinde anne babasının gerçek ebeveynleri olmadığına, yıllardır bir palavranın içinde yaşadığına inanmaya başlıyor. Bu sendromu açalım mı biraz?
Capgras sendromunda temel zahmet beynin yüz tanıma sisteminde yaşanan bozukluktan kaynaklanıyor. Bu sendromda kişinin yüz tanıma bölgesi olan temporal lob ile duygusal yansıları verdiğimiz amigdala bölgesi ortasındaki bağın kopmuş olduğu düşünülüyor. Yani birey aslında karşıdakinin yüzünü tanıyor, onu anlıyor lakin bununla ilgili duygusal süreçleri işleyen bölgede rastgele bir his çıkmıyor ortaya. Zira bu iki bölgenin ilişkisi yok. Örneğin ben annemi görüyorum, bunun daha evvel gördüğüm bir yüz olduğunu biliyor ancak rastgele bir his hissetmediğim için o kişi bana tanıdık gelmiyor, o yüzden de o kişinin annemi oynayan bir sahtekâr olduğunu düşünüyorum.
Brad Pitt’in hastalığı da hikaye konusu
■ Beni en çok şaşırtan hikayelerden biri, “Tanıdık Yüzler” oldu. Yüzleri tanıma düşüncesi yaşayan Mine’nin hikayesi üzerinden ‘yüz körlüğü’ problemini konuşalım isterim…
Öykünün kahramanı Mine bu sendromdan muzdarip bir kişi ve kayınvalidesini bu yüzden tanıyamıyor. Tüm hikaye boyunca bu durum okura, kayınvalidenin haklı olduğu düşünülen serzenişleriyle aksettiriliyor. Hikayenin sonunda ise bu duruma psikiyatrik bir sendromun neden olduğu anlaşılıyor. Yüz körlüğü halinde de tanımlanabiliyor prosopagnozi… Birey ya doğuştan prosopagnozik bir hasta olarak doğuyor ya da beyin hasarı durumlarında sonradan da ortaya çıkabiliyor. Kişi daha evvel gördüğü insanın yüzünü bir daha tanıyamıyor. Kimi prospagnozik bireyler en yakınlarının yüzlerini tanıyabilirken, kimileri çocuklarının bile yüzlerini tanımakta zahmet çekebildiklerini söylüyorlar. Prospagnozi hastalığından muzdarip olduğunu bildiğimiz çok tanıdık isimler var aslında. Bunlardan biri de Brad Pitt. Hatta bir röportajında “İnsanlar beni tanıyor fakat ben onları hatırlamıyorum, bu da bazen kibirliymişim üzere görünmeme neden oluyor” halinde bir beyanı var ünlü aktörün.
Yorum Yap