MİT arşivlerinden gün yüzüne çıkan belgeler, İngiliz Kemal’in karanlık geçmişini gözler önüne seriyor. Keşfedin!
Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş dönemi ve Milli Mücadele yıllarındaki istihbarat faaliyetlerine dair önemli bir belgeyi kamuoyuyla paylaştı. Bu belge, birçok roman ve filme konu olmuş olan Ahmet Esat Tomruk’un, namıdiğer “İngiliz Kemal” hakkındaki olumsuz görüşleri içermektedir. MİT’in resmi internet sitesinde, “Özel Koleksiyon” sekmesi altında yer alan “Belgeler” kısmında yayımlanan yeni istihbarat raporu, 26 Aralık 1940 tarihli bir değerlendirmeyi kapsamaktadır. Bu raporda, Tomruk’un karakteri ve faaliyetleri hakkında yapılan eleştiriler dikkat çekmektedir.
İstihbarat raporunda, Ahmet Esat Tomruk’un çeşitli isimlerle anıldığı ve bu isimler arasında ‘İngiliz Kemal’, ‘Boksör Kemal’, ‘Kemal Esat’ ve ‘Gözlüklü Kemal’ gibi lakapların bulunduğu belirtiliyor. Rapor, Tomruk’un zaman zaman yüksek makamlara bazı bilgiler sunduğu, ancak bu bilgilerin çoğunlukla yurt dışındaki gezileri sırasında duyduğu dedikodulardan ve sıradan ağız haberlerinden ibaret olduğunu ifade ediyor. Türkiye’nin içinde bulunduğu hassas dönemde bu tür bilgilerin öneminin bilincinde olan MİT, Tomruk’u bir dönem takip etmiş, ancak samimi ve dürüst olmadığını değerlendirerek ilişkiyi sonlandırma kararı almıştır.
Alman Büyükelçisi’ne Mektup Gönderen Muhtar
Belge kısmına eklenen bir diğer rapor ise, 1942 yılında Almanya’nın İstanbul Büyükelçisi Franz Von Papen’e mektup yazan İzmir Karşıyaka Şemikler köyü muhtarı Şakir ile ilgilidir. Şakir’in, kendisine gönderdiği mektuba cevaben Von Papen’in yazdığı 9 Mart 1942 tarihli mektubunda, Türk milletinin çeşitli kesimlerinden aldığı tebriknamelere teşekkür ettiği ve iki millet arasındaki dostluğun önemli olduğunu vurguladığı gözlemleniyor. Burada, Türkiye ile Almanya arasındaki diplomatik ilişkilerin güçlendirilmesine yönelik bir mesaj verilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Öte yandan, İzmir Merkez Amirliği’nin konuyla ilgili 21 Nisan 1942 tarihli yazısında, Şakir’in mektubunun izini sürmek için yapılan girişimlere değinilmektedir. Şemikler köyünün bağlı bulunduğu nahiye ve kaza belirtilmediği için mektubun kaybolduğu, ancak sonrasında yapılan çalışmalar ile köyün yerinin tespit edildiği ve mektubun muhtara ulaştırıldığı anlaşılmaktadır. Şakir, Von Papen’i şahsen tanımadığını, fakat Almanlara karşı beslediği sempati nedeniyle mektup yazıldığını ifade etmiştir. Bu durum, dönemin siyasi atmosferini ve yerel yöneticilerin uluslararası ilişkilerdeki rollerini gözler önüne sermektedir.
Bu belgeler, tarihi açıdan önemli bilgiler sunarken, aynı zamanda dönemin sosyo-politik dinamiklerini anlamamızda yardımcı olmaktadır. Ahmet Esat Tomruk’un durumu ve muhtar Şakir’in ilişkisi, Milli Mücadele yıllarındaki iç ve dış istihbarat faaliyetlerinin karmaşıklığını gözler önüne sermektedir. MİT, bu belgelerle geçmişte yaşanan kritik olaylara ışık tutarken, Türkiye’nin siyasi tarihinde derin izler bırakan kişilikleri ve ilişkileri belgelendirmiştir. Böylelikle, Milli Mücadele döneminin hatıraları gün yüzüne çıkarılmakta ve tarihi gerçekler daha iyi anlaşılmaktadır.
Yorum Yap