Avrupa Komisyonu’nun açıkladığı 2025 Genişleme Paketi, Karadağ, Arnavutluk, Moldova ve Ukrayna’yı AB üyelik sürecinde en süratli ilerleyen ülkeler olarak öne çıkardı. Türkiye ise demokratik gerileme ve yargı bağımsızlığındaki problemler nedeniyle 2018’den bu yana askıda kalan müzakere sürecinde ilerleme kaydedemedi.
Avrupa Kurulu, aday ülkelerin son bir yıldaki ilerlemelerini pahalandıran 2025 Genişleme Paketini açıkladı.
Rapora nazaran, Karadağ, Arnavutluk, Moldova ve Ukrayna Avrupa Birliği (AB) üyelik sürecinde en fazla yol kaydeden ülkeler oldu.
Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen, açıklamasında, “Daha büyük bir Birlik, global ölçekte daha güçlü bir Avrupa demektir” diyerek genişleme sürecinin tekrar stratejik öncelik haline geldiğini vurguladı.
Von der Leyen, sürecin “liyakat temeline dayandığını” belirterek, aday ülkelere “doğru ıslahatlarla bu fırsatı yakalayabilirsiniz” iletisi verdi.
ÜYELİĞE EN YAKIN ÜLKELER
Rapora nazaran Karadağ, AB üyelik müzakerelerinde en ileri evreye ulaşan ülke pozisyonunda. Son bir yılda dört başlık kapatan Karadağ, tüm müzakere fasıllarını 2026 sonuna kadar tamamlamayı hedefliyor.
Arnavutluk ise bir yılda dört yeni “fasıl kümesi” açarak dikkat çekti. Son kümenin de kasım ayında açılması bekleniyor. Ülke, 2027’de müzakereleri tamamlayarak tam üyelik için hazır hale gelmeyi planlıyor.
Komisyon, her iki ülkenin de yolsuzlukla çaba ve yargı reformlarında “görülmemiş ilerleme” kaydettiğini bildirdi.
UKRAYNA VE MOLDOVA SÜRATLE İLERLİYOR
Rusya’nın taarruzlarına karşın Ukrayna’nın AB sürecinde kararlılığını koruduğu vurgulandı. Ülke, tarama sürecini tamamladı ve hukuk, kamu idaresi ile demokratik kurumların işleyişine dair yol haritalarını uygulamaya koydu.
Ukrayna’nın 2028 sonuna kadar müzakereleri kapatma maksadı bulunduğu belirtilirken, Komite “bu maksadın argümanlı lakin ulaşılabilir” olduğunu açıkladı.
Benzer formda Moldova da “hibrit tehditler ve istikrarsızlık teşebbüslerine rağmen” AB sürecinde süratle ilerliyor. Kurul, Moldova’yı “son bir yılda en fazla ilerleme kaydeden ülke” olarak nitelendirdi.
SIRBİSTAN VE KUZEY MAKEDONYA YAVAŞLADI
Raporda, Sırbistan’da ıslahatların “belirgin biçimde yavaşladığı” vurgulandı. Kitle protestolar, toplumsal kutuplaşma ve tabir özgürlüğündeki gerileme süreci sekteye uğrattı.
Komisyon, Belgrad idaresine yargı bağımsızlığı, tabir özgürlüğü ve seçim sistemi ıslahatlarını süratle hayata geçirme daveti yaptı.
Kuzey Makedonya ise AB üyeliği için gerekli anayasa değişikliğini hâlâ gerçekleştiremedi. Kurul, ülkenin ıslahat kararlılığını artırması gerektiğini belirtti.
BOSNA HERSEK VE KOSOVA İÇİN “YENİ FIRSAT PENCERESİ”
Bosna-Hersek’te koalisyon hükümetinin dağılması ıslahat sürecini kilitlemiş olsa da, Eylül 2025’te Kurula yeni bir ıslahat gündemi sunuldu.
Komisyon, ülkenin AB sürecinde ilerleyebilmesi için “yargı ıslahatı maddelerinin kabulü ve baş müzakerecinin atanmasının öncelikli adımlar” olduğunu bildirdi.
Kosova ise AB’ye bağlılığını koruyor lakin seçimlerin akabinde oluşan siyasi belirsizlik nedeniyle ilerleme kaydedemedi. Kurul, Priştine idaresinin Sırbistan ile alakaları normalleştirmesi ve diyalog taahhütlerini yerine getirmesi gerektiğini vurguladı.
TÜRKİYE: “SÜRECİ DONMUŞ DURUMDA”
Raporda Türkiye için “aday ülke ve kilit ortak” tarifi yinelenirken, demokratik standartlar, yargı bağımsızlığı ve temel haklardaki bozulma nedeniyle müzakerelerin 2018’den bu yana askıda olduğu hatırlatıldı.
Komisyon, muhalefet partilerine ve sivil topluma yönelik davalar, gazetecilere açılan soruşturmalar ve artan baskı ortamının AB’nin temel kıymetleriyle çeliştiğini belirtti.
Buna rağmen raporda, Kıbrıs müzakerelerinin tekrar başlaması ve göç, güç, güvenlik üzere mevzularda Türkiye ile “aşamalı ve karşılıklı çıkar temelli işbirliği” yürütüldüğü söz edildi.
GÜRCİSTAN: “ADAY ÜLKE SIRF İSMEN”
Komisyon, Gürcistan’da demokrasi ve hukuk devleti alanlarında “ciddi gerileme” yaşandığını açıkladı.
Sivil toplumun kısıtlanması, söz özgürlüğünün gaye alınması ve ayrımcılığa neden olan maddelerin yürürlüğe girmesi nedeniyle Gürcistan’ın aday ülke statüsünün fiilen askıya alındığı vurgulandı.
Komisyon, Tiflis idaresini “demokratik gerilemeyi bilakis çevirmeye” çağırdı.
“AB’YE ÜYELİK ARTIK HAYAL DEĞİL”
Komisyon, genişlemenin artık “teorik bir amaç değil, somut bir süreç” haline geldiğini belirtti.
Açıklamada, yeni üyelik dalgasının AB’yi ekonomik, demokratik ve jeopolitik açıdan güçlendireceği vurgulandı:
“Her genişleme dalgası Birliğimizi daha güçlü kıldı. Bu, yalnızca aday ülkelerin değil, tüm Avrupa’nın kazanımıdır.”
Yorum Yap