Ukrayna-Rusya savaşında çeşitli tiplerdeki drone sistemleri, çatışmaların ana aktörlerinden biri haline geldi. Her iki tarafın da ağır olarak kullandığı drone sistemleri, çok sayıda askerin vefatına ve çok sayıda askeri aracın da imha olmasına neden oldu. Kullanımı giderek yaygınlaşan bu araçlar, cephe sınırında son günlerde acımasız bir oyunun da başrolünde bulunuyor.
Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Ukraynalı yetkililer, cephe sınırında bulunan askerlerin motivasyonunu müdafaası maksadıyla farklı bir uygulamayı devreye aldı. Drone kullanan birliklere yönelik yapılan bu uygulamaya nazaran, her başarılı akında puan kazanan birlikler birinci olduğu takdirde ödüllendiriliyor. The New York Times gazetesinde yer alan habere nazaran bir Rus askerini yaralamak 8 puan, öldürmek ise 12 puan kazandırıyor. Drone operatörü bir Rus askerini esir almayı başardığında ise ‘büyük ikramiye’ olarak tanımlanan 120 puan kazanıyor.
Ukrayna hükümeti, cephe çizgisindeki müsabakayı birinci olarak Ağustos 2024’te denemeye başladı ve müsabakada başarılı olan kadrolara topladıkları puanlar karşılığında daha büyük drone sistemleri ve daha tesirli mühimmatlar verilmeye başlandı. Buna nazaran bir kadro ne kadar çok puan kazanırsa o kadar tesirli sistemlere sahip olabiliyor ve bu sayede Ukrayna’nın elinde bulunan askeri sistemler, onu daha başarılı formda kullanabilen askerlere yönlendirilebiliyor. Birçok şahsa nazaran bu uygulama, askerlere muvaffakiyetleri karşılığında verilen madalya ve terfi üzere klâsik mükafatların dijital çağa uyarlanmış halini almış durumda.
BİRLİKLER GÖRÜNTÜLERİNİ MERKEZE GÖNDERİYOR
Yarışmanın geliştirilmesine yardımcı olan Dijital Dönüşüm Bakanı Mykhailo Fedorov, drone ekiplerinin başarılı hücumlarının görüntülerini Ukrayna’nın başşehri Kiev’deki merkez ofise gönderdiğini ve uzmanların bunları inceleyerek atak tarihlerine ve doğrulanmış imhaya nazaran kimin puan alacağına karar verdiğini söyledi. Yetkililer, savaşın 3,5 yılı geride bırakmasına karşın bu müsabakanın askerleri motive ettiğini, bilhassa de canlı görüntü imajlarında şiddete şahit oldukları için daima gerilim altında bulunan drone operatörlerinin enerjik kalmasına yardımcı olduğunu savunuyor. Bu durumun cepheye olumlu yansıdığını söz eden Fedorov, “Bu, düşmanı durdurmamıza yardımcı oluyor. Ordumuza ek motivasyon sağlayan bir şeyi desteklemekten memnunluk duyarız” dedi.
400’DEN FAZLA GRUP YARIŞIYOR
Cephe sınırında devam eden yarışta 400’den fazla ekip yarışıyor. Yetkililer, tam teşekküllü İHA birlikleri olmayan birtakım piyade birliklerinin, puan sistemini kullanıp ekipman kazanabilmek için İHA birlikleri oluşturduğunu söyledi. Yarışmada hem Rus askerlerini hem de ekipmanlarını vuranlara puan veriliyor. Bir Rus çok namlulu roketatar sistemini imha etmek 70 puana kadar kazandırırken, bir tankı imha etmek 40 puan, bir tanka hasar vermek ise 20 puan kazandırıyor.
Ukrayna ordusunun cephe çizgisinde düzenlediği yarışın benzeri örnekleri Rus ordusunda da bulunuyor. Rus ordusunun daha evvel helikopter düşüren askerlere 2 bin 400 dolar, birçok ülke tarafından Ukrayna’ya hibe olarak verilen Leopard tanklarından ele geçiren askerlere ise 12 bin dolarlık mükafatlar vereceği açıklanmıştı.
‘ARTIK PUAN TOPLAMAK ÇOK ZOR’
Cephe çizgisinde misyon yapan askerlere nazaran yarıştaki rekabet, eskisinden daha önemli bir boyuta ulaşmış durumda. Askerlere nazaran tanklar ve zırhlı muharebe araçları, drone sistemleri için kolay gaye haline geldikten sonra savaş alanında kullanımları kısıtlandı. Bu durum da puan toplamayı zorlaştırdı. NYT’ye konuşan bir drone operatörü, “Bugünlerde düşman araçlarını tespit etmek son derece zorlaştı ve şayet bir tanesi ormandan çıkarsa, ona saldırmak için bekleyen bir dizi drone var demektir” dedi. Tanklar ve zırhlı araçların cephede daha az görünmeye başlamasının akabinde Ukrayna hükümeti, Rusya’nın değişen taktiklerine cevap vermek için puanlama sisteminde değişiklik yaptı ve bu kapsamda Rus askerlerinin ortadan kaldırılması öncelik haline geldi. Müsabaka başlatıldığında bir Rus askerinin mevti sırf iki puan kazandırıyordu. Ekim 2024’te ise 6 puan oldu. Geçtiğimiz Mayıs ayında ise 12 puana çıktı.
Cephe çizgisinde misyon yapan 429. İnsansız Sistemler Alayı (ACHILLES) Komutanı Yuriy Fedorenko, Ukraynalı askerlerin ayda 25 bin kadar Rus askerini öldürmesi yahut ağır yaralaması gerektiğini söyledi. Bu sayının, Rusya’nın aylık olarak seferber ettiği yeni asker sayısına yakın olduğunu da kelamlarına ekledi. Fedorenko, Ukrayna’nın bunu başarabilmesi için her Rus piyade askerine karşılık en az iki drone sistemine, yani ayda en az 50 bin drone sistemine muhtaçlığı olduğunu söyledi.
“Abartmadan söylüyorum, Rusya tarafından köşeye sıkıştırıldık. Rusya bizi yok etmek istiyor. Savaşı bir oyun olarak görmüyorum. Başarılı muharebe operasyonları sayesinde daha fazla teçhizat alabileceğimizi bilmek, bize savaşmaya devam edecek araçlara sahip olacağımıza dair inanç veriyor.” -Yuriy Fedorenko
‘PUAN PEŞİNDE DEĞİLİZ’
Ukrayna ordusunun düzenlediği yarışta askerlerin ek mühimmat sipariş ettiği sistemde en başarılı 10 grup gösteriliyor. Lakin bu kadroların puanları kamuoyuyla paylaşılmıyor. Dijital Dönüşüm Bakanı Mykhailo Fedorov, Ukrayna ordusundaki birliklerin sistem üzerinden 80 binden fazla drone ve elektronik harp sistemi aldığını, bunların toplam kıymetinin 96 milyon doları aştığını söyledi.
NYT’ye konuşan Ukraynalı askerler, Rus askerlerini ya da Rus ordusuna ilişkin ekipmanları imha etmek için yeteri kadar motive olduklarını tabir ederek puan peşinde olmadıklarını, temel hedeflerinin kendilerine gereksinim duyulan yerlerde belirlenen gayeleri imha etmek olduğunu söyledi. Lakin askerlere nazaran müsabaka, askerler ortasında motive edici olabiliyor ve drone operatörleri gayesi birinci vuran olmak için birbirleriyle rekabet ediyor. Yarışma şartları daima güncelleniyor. Son yapılan değişikliklerle birlikte birlikler artık yaralı askerleri kurtarmak, keşif dronlarıyla Rus ekipmanlarını tespit etmek ve yapay zeka destekli güdüm sistemleri kullanarak maksatları yok etmek üzere lojistik misyonlarda robotik kara araçlarını kullanarak da puan kazanabilecek.
Yarışma şartları daima güncelleniyor olsa da ödüllendirme kısmında kimi lojistik zorluklar yaşanıyor. Birtakım birlik kumandanları, yeni insansız hava araçlarının gereğince süratli gelmediğini söylerken, kimi askerler de puan kazandırmayan pahalı Rus ekipmanlarını imha ettiklerinden şikayetçi ve bu ekipmanların da puanlamaya dahil edilmesini istiyor.
Yorum Yap