King’s College London’daki bilim insanları, sıcaklığı Güneş’in çekirdeğini bile aşan mikroskobik bir motor geliştirdi. Bu minyatür “enerji makinesi”, hem fizik kurallarını zorladı hem de proteinlerin nasıl çalıştığını anlamaya ışık tutabilir.
İngiltere’deki King’s College London araştırmacıları, dünyada eşi görülmemiş bir deneyle Güneş’in çekirdeğinden daha sıcak bir mikroskobik motor inşa etti. Yalnızca tek bir parçacıktan oluşan bu sistem, insan saç telinden binlerce kat küçük olmasına karşın sıcaklığı milyonlarca dereceye ulaşabiliyor. Bilim insanları, bu deneyle fiziğin en temel maddelerinden biri olan termodinamiği hudutlarına kadar zorladıklarını söylüyor.
GÜNEŞ’TEN SICAK MİKRO MOTOR
Geliştirilen motor, arabalardaki yahut makinelerdeki motorlara benzemiyor. Araştırmacıların kullandığı sistem, “Paul Tuzağı” (Paul Trap) ismi verilen elektrik alanında askıda duran tek bir mikroskobik parçacıktan oluşuyor.
Bu parçacığa uygulanan özel voltaj sayesinde, parçacığın sıcaklığı rekor düzeylere çıkarıldı hatta Güneş’in merkezinden daha sıcak bir noktaya ulaşıldı. Çalışmanın dikkat alımlı istikameti ise, bu parçacığın her vakit fizik kurallarına uygun davranmaması. Olağanda bir objeye ısı verildiğinde sıcaklığının artması beklenirken, bu mikroskobik motor bazen ısıtıldıkça soğudu. Bu paradoksal davranışın nedeni, atomik ölçekteki mikrofluktuasyonlar yani rastlantısal güç dalgalanmaları. Olağan şartlarda değersiz olan bu titreşimler, mikro dünyada gücün nasıl hareket ettiğini kökten değiştiriyor.
PROTEİN KATLANMASININ SIRRINA IŞIK TUTABİLİR
King’s College grubu, bu keşfin yalnızca fizik değil, biyoloji için de büyük bir adım olduğunu vurguluyor. Araştırmacılar, bu mikroskobik motorun proteinlerin nasıl katlandığı sorusuna ışık tutabileceğini belirtiyor.
Proteinler, bedenimizdeki neredeyse her sürecin temelini oluşturuyor besin sindiriminden bağışıklık sistemine kadar. Lakin bir proteinin yanlışsız biçimde katlanmaması Alzheimer, Parkinson ve kimi kanser çeşitleri üzere hastalıklara yol açabiliyor.
FİZİKTEN TIPA, ATOMDAN İNSAN SAĞLIĞINA
Araştırmanın en dikkat cazip tarafı, atom seviyesinde elde edilen bir fizikî bulgunun insan sıhhatine uzanan bir köprü kurması. Bilim insanları, güç transferinin bu kadar küçük sistemlerde nasıl çalıştığını çözerek gelecekte daha hassas nanomakineler, ilaç taşıyıcı sistemler ve biyolojik motorlar tasarlayabileceklerini öngörüyor.
Yorum Yap