Nikkei Asia’nın aktardığına nazaran Türkiye, Eskişehir’in Beylikova ilçesinde keşfedilen dev ender toprak elementi rezervi için memleketler arası teknoloji ortakları arıyor. Gelişme, Çin ve ABD ortasında süregelen kritik maden rekabeti içinde Türkiye’nin jeopolitik değerini artırabilecek nitelikte.
Türkiye, Eskişehir’in Beylikova ilçesinde tespit edilen 12,5 milyon tonluk az toprak elementi rezerviyle global madencilik sahnesine argümanlı bir giriş yapıyor. Nikkei Asia’nın haberine göre Ankara, bu stratejik kaynakları işleyebilmek için ABD, Çin, Avrupa, Kanada ve Avustralya üzere ülkelerden teknoloji ortaklarıyla iş birliği arayışına girdi. Keşif, onaylanması halinde Türkiye’yi Çin ve Brezilya’nın akabinde dünyanın üçüncü en büyük az toprak rezervine sahip ülkesi pozisyonuna getirebilir.
Nikkei Asia’nın haberine nazaran Türkiye, Eskişehir Beylikova’da tespit edilen 12,5 milyon tonluk ender toprak rezerviyle global tedarik zincirinde yeni bir aktör olmaya hazırlanıyor. Ankara, Çin-ABD rekabetinin gölgesinde yabancı teknoloji ortaklarıyla iş birliği arayışında.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 15 Ekim’de yaptığı açıklamada, Beylikova alanında 12,5 milyon tonluk az toprak rezervi bulunduğunu duyurmuştu. Türkiye, bu bulguların doğrulanması için Avustralya merkezli Joint Ore Reserves Committee (JORC) nezdinde sertifikasyon başvurusu yaptı.
Eğer rezervin büyüklüğü onaylanırsa, Türkiye Çin ve Brezilya’nın akabinde dünyanın üçüncü en büyük rezervine sahip ülke olacak. Erdoğan, Türkiye’nin “dünyanın en büyük beş az toprak üreticisinden biri olmayı hedeflediğini” söyledi.
10 FARKLI ENDER TOPRAK MİNERALİ TESPİT EDİLDİ
Devlete bağlı madencilik şirketi Eti Maden’in datalarına nazaran Beylikova alanında 310 farklı noktadan alınan örnekler toplamda 694 milyon tonluk kaynak içeriyor. Şimdi ender toprak bileşiminin tam oranı açıklanmadı; lakin yapılan tahlillerde seryum, lantanyum, neodimyum ve praseodim oksitlerinin yanı sıra florit, barit ve toryum üzere minerallerin de bulunduğu açıklandı.
Eti Maden Genel Müdürü Yalçın Aydın, sahadaki cevherin %1,75’lik tenör düzeyine sahip olduğunu belirtti. Bu oranın ekonomik olarak çıkarılabilir seviyede olduğunu söyleyen İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Maden Mühendisliği Kısmı’ndan Dr. Kağan Özdemir, bu ölçünün “madencilik açısından manalı ve karlı” olduğunu vurguladı.
ANKARA, TEKNOLOJİ ORTAKLARI ARIYOR
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Nikkei Asia’ya yaptığı açıklamada, Türkiye’nin ABD, Çin, Avrupa, Kanada ve Avustralya ile teknoloji paydaşlığı görüşmeleri yürüttüğünü belirtti. Bayraktar, “Yalnızca bilgi transferi ve yerli üretim kurallarını kabul eden ortaklarla iş birliği yapılacak” dedi.
Eti Maden’in JORC sertifikası başvurusu, projenin milletlerarası finansmana erişimini kolaylaştırmayı hedefliyor. Bayraktar, Türkiye’nin 2023 yılında Beylikova’da açtığı pilot tesisin yıllık 1.200 ton cevher sürece kapasitesine ulaştığını ve %90’ın üzerinde saflaştırma oranına eriştiğini açıkladı.
Projenin sanayi ölçeğine taşınması için tasarım çalışmalarının 2026’da başlayacağı, tesisin 2027-2028 periyodunda faaliyete geçmesinin planlandığı bildirildi. Eti Maden, yılda 570.000 ton cevher işleyip 10.000 ton az toprak oksit üretmeyi hedefliyor.
AVRUPA’NIN YENİ TEDARİK ÜSSÜ OLABİLİR
Londra merkezli CRU Group danışmanı Willis Thomas, Türkiye’nin keşfinin global dengeyi değiştirebileceğini belirtti:
“12,5 milyon tonluk rezerv, Çin dışındaki toplam global rezervlerin %17’sine denk geliyor. Avrupa’ya bu kadar yakın bir alanda böylesine bir kaynak, Avrupa’nın elektrikli araç üretiminde Çin’e bağımlılığını azaltabilir.”
BATI İLE İŞ BİRLİĞİ VE ÇİN ORTASINDA İSTİKRAR ARAYIŞI
Türkiye, Çin’le temaslarını sürdürürken birebir vakitte Batı’nın öncülük ettiği Minerals Security Partnership (MSP) forumuna da katılmış durumda. Bu platform üzerinden Türkiye, az toprak ve stratejik maden yatırımlarında finansman ve teknoloji iş birliği arayışını sürdürüyor.
Yorum Yap