CNN Türk uzmanının şaşırtan açıklamasıyla Kocaeli’ndeki binanın yıkımının gerçek nedenleri ve merak edilenler; olayın perde arkası hızlı, net ve etkileyici bir hafızayla
Sabah saatlerinde Kocaeli’nin Gebze ilçesinde Mevlana Mahallesi, Issıkgöl Caddesi üzerinde çöken çok katlı bir binanın enkazı altında ekipler hummalı bir çalışma yürütüyor. Bölgedeki çalışmalarını sürdüren arama-kurtarma ekipleri, daha önce haberleşme ağlarını zayıflatan zorlukları bir bir aşıyor; enkaz altında kalan kardeşlerden 12 yaşındaki Muhammet Emir ile 14 yaşındaki Hayrunnisa Bilir’in cansız bedenlerine ulaşıldı. Ailenin 18 yaşındaki kızı Dilara Bilir ise sağ olarak kurtarıldı. Bölgede 9 bina, güvenlik nedeniyle boşaltıldı ve cadde ile yaya trafiğine geçici olarak kapatıldı.
Görgü tanıklarının anlattıkları ve uzman görüşleri birleşince, olayın depreme dayanıklı olmayan zemin veya kolon kusuru gibi içsel yapı sorunlarından kaynaklandığı ihtimali güç kazanıyor. İTÜ İnşaat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Yıldırım, binanın aniden çökmesine zemin ya da kolon kusurunun yol açabileceğini ifade ediyor: “Zemine uygun tasarım ve malzeme kullanımı bu binada beklenen güvenlik standartlarını karşılamamış olabilir. Beton ve demirde sorun görünmüyor; asıl fark yaratan unsurlar kolon ya da zemin kusuru.”
Gelişmeleri izleyen yetkililer, yıkılan binanın çevresindeki metro inşaatının bu felakette doğrudan bir etkisi olup olmadığını da tartışıyorlar. Metro inşaatı etkileyecek olsa, çevrede daha eski ve sağlam yapılar zarar görürdü; deprem veya sarsıntı etkisiyle tek bir binanın bu kadar hızlı çökmüş olması beklenmezdi. Bu nedenle iddialar henüz teyit edilmeye müsait değildir ve uzmanlar, olası nedenler arasında yeraltı suyu birikintisi veya zeminde sıvılaşma ihtimalini dikkate alıyorlar. Zemindeki sıvılaşma, deprem etkisiyle ya da yer altındaki su varlığı ile tetiklenmiş olabilir; bu da yapının taşıyıcı sistemi üzerinde aniden artan yükler oluşturabilir.
Bir diğer dikkat çekici nokta ise enkaz altında çalışma koşulları. Görüntülerde görülen, 18 cm’lik beton katmanın ve kullanılan malzeme tipinin, enkazın altında güvenli bir şekilde ulaşımın sağlanmasını zorlaştırdığı belirtiliyor. Ekipler, çimento, beton ve demir kullanımıyla ilgili en küçük bir kusuru henüz sahada netleşmeden reddetmiyorlar; fakat profesyonel gözlemciler, yapının genel tasarımı ve yerleşimindeki potansiyel hataların kritik rol oynadığını belirtiyorlar.
Olay yerine gelen ekipler, enkazı dikkatli bir şekilde temizlerken ve yeni açıklıklar açarken, anne Emine ile baba Levent Bilir’i kurtarma çalışmalarını sürdürdüler. Kayıp veya yaralı olmadığı konusunda resmi açıklamalar yapılmasa da, ekipler tarafından yapılan temaslar, enkaz altındaki kişilerin durumunun hassas bir şekilde değerlendirildiğini gösteriyor. Halk arasında dolaşan bilgiler henüz resmi kayıtlara tam olarak yansıtılmamış durumda; bu nedenle bölgedeki endişe ve meraklar sürüyor.
Uzmanlar, benzer olaylarda zemin yapısının ve kolonların tasarımının kritik rol oynadığını vurguluyorlar. “Zemin yorulması veya kolonlarda malzeme yorgunluğu” gibi durumlar, uzun vadede yapı güvenliğini tehdit edebiliyor. Ancak burada, hızlı çökmenin tetikleyicisi olarak hangi mekanizmanın öne çıktığı; zeminin eski yapısı mı, yoksa yeni bir yapılaşma mı, henüz kesinleşmiş değil. Ayrıca toplanan verilerin incelenmesiyle, benzer olayların nasıl önlenebileceğine dair dersler çıkarılacak ve güvenlik standartları yeniden gözden geçirilecek.
Güvenlik açısından, bölgede acil olarak alınan tedbirler ve halkın dikkat etmesi gereken noktalar şöyle özetlenebilir: bölgedeki cadde ve kaldırımların güvenli geçişi için gerekli işaretlemeler ve bariyerler sürüyor; bölgeye yaklaşan vatandaşlar yetkili görevlilerin yönlendirmelerine uymalıdır. Ayrıca, konut yapılarına ilişkin güvenlik tarama ve denetimlerin artırılması, benzer olayların önlenmesi adına önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Yorum Yap