Kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT) ortasında bulunan Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), Çay İşletmeleri (ÇAYKUR) ve Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ’nin (TürkŞeker) 2026 yılı alım gayeleri aşikâr oldu.
AA muhabirinin 2026 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’ndan yaptığı derlemeye nazaran, gelecek yıl KİT’lerin üst idaresinde kurumsal idare anlayışı güçlendirilecek.
Kamu işletmelerinin ve idare şuralarının hesap verebilirliğinin artırılması gayesiyle KİT’lerin statü ve pozisyonları tekrar belirlenecek. Yönetişim ıslahatı kapsamında KİT’lerin faaliyetleri, ticari olan ve olmayan ayrımına nazaran yine sınıflandırılacak.
KİT’lerde istihdam siyaseti, insan kaynağı kalitesini ve kurumsal kapasiteyi geliştirecek biçimde uygulanacak. Özel dalla rekabet halinde olan, ileri teknoloji, AR-GE ve bilgi birikimi gerektiren faaliyet alanlarında çalışan KİT’lerde, esnek ve rekabet edici fiyat düzenlemeleriyle nitelikli işçi istihdamını kolaylaştırmaya yönelik adımlar atılacak.
Bu kuruluşlarda kamusal ve ticari faaliyetlerin ayrıştırılmasını sağlayacak aktif maliyet muhasebe sistemine geçilecek. Dijital dönüşüm perspektifiyle mevcut bilgi sistemi altyapısı güzelleştirilecek.
KİT’lerin 2026 yılında 679,4 milyar lira yatırım yapması hedefleniyor
Türkiye’de Ekim 2025 prestijiyle 19 KİT faaliyet gösteriyor. Bu kuruluşlara ek olarak özelleştirme programında bulunan ve yüzde 50’den fazla kamu hissesi olan Türkiye Denizcilik İşletmeleri (TDİ) AŞ ve Sümer Holding AŞ, KİT istikrarı kapsamında izleniyor.
Bu kapsamda bulunan KİT ve özelleştirme portföyünde izlenen kuruluşların 2026 yılında 181,5 milyar lira finansman açığı vermesi öngörülüyor. Makroekonomik büyüklükler ile güç ve besin fiyatlarının öngörülen düzeyde seyretmesi, programlanan fiyat ayarlamalarının yapılabilmesi, kelam konusu amaca ulaşmada ehemmiyet taşıyor.
KİT’lerin 2026 yılında 679,4 milyar lira yatırım yapması hedefleniyor. Toplam KİT yatırımları içerisinde kıymetli hisseye sahip olan Türkiye Petrolleri Anonim Paydaşlığı (TPAO), Karadeniz’de keşfettiği doğal gaz rezervine yönelik Sakarya Doğal Gaz Alanı Geliştirme Projesi’ne devam edecek. Bu kapsamda gaz arzının 2026’da artması hedefleniyor.
TPAO, Boru Sınırları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ), Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ), Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) ve Elektrik Üretim AŞ’nin (EÜAŞ) yatırımlarının finansmanının bir kısmının dış proje kredilerinden karşılanması planlanıyor.
Gelecek yıl TMO’nun 3,5 milyon ton buğday ve 1,5 milyon ton mısır, ÇAYKUR’un 680 bin ton yaş çay, TürkŞeker’in 7,7 milyon ton şeker pancarı alımı yapması öngörülüyor.
Fon gelirlerinin 2026’da 541,3 milyar lira olması bekleniyor
Programa nazaran, özelleştirme portföyünde bulunan şirket ve varlıkların özelleştirme süreçlerine gelecek yıl da devam edilecek. Özelleştirme sürecinde, uzun vadeli sektörel öncelikler çerçevesinde ve belirlenmiş bir program kapsamında halka arz dahil olmak üzere yeni ve alternatif modeller kullanılacak. Araç muayene hizmetlerinin özelleştirilmesine yönelik imtiyaz kontratları imzalanacak.
Yedieminlik hizmetlerinin özelleştirmesinin hazırlık çalışmaları kapsamında, sektörel tahlil ve kıymet tespit çalışmalarına yönelik danışmanlık faaliyeti alınacak. Özelleştirme kapsam yahut programında yer almayan şirket, varlık ve hizmetlerin kapsam ve programa alınmasına yönelik hazırlık çalışmaları yapılacak.
Öte yandan, 2026’da bütçe içi Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu ile bütçe dışı Toplumsal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik, Savunma Sanayii Destekleme ve Özelleştirme fonlarından oluşan fon gelirlerinin 2026’da 541,3 milyar lira, fon masraflarının 477,3 milyar lira, fon sistemi gelir-gider fazlasının da 64 milyar lira olması hedefleniyor. Kelam konusu periyotta Özelleştirme Fonunun 100 milyar lira özelleştirme geliri elde etmesi bekleniyor.
Yorum Yap