ABD’de hükümetin kapanması ekonomiye 14 milyar dolardan fazla zarar veriyor. Krizin etkileri büyüyor, ekonomik kayıplar derinleşiyor.
ABD’de federal hükümetin 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren bütçe anlaşmazlığı sebebiyle kapanması, ülke ekonomisi üzerinde ciddi ve kalıcı etkiler yaratmaktadır. Bu kapanmanın ekonomik etkileri yalnızca kısa vadeli harcama aksaklıklarıyla sınırlı kalmayıp, aynı zamanda makroekonomik büyüme ve kamu çalışanlarının finansal durumları üzerinde de olumsuz yansımalar meydana getirmektedir. ABD Kongresi Bütçe Ofisi tarafından yapılan kapsamlı analizlere göre, hükümet kapanmasının süresine bağlı olarak ekonomik kayıplar hızla artmakta ve büyümenin yavaşlamasına sebep olmaktadır.
Rapor, hükümet kapanmasının 4, 6 ve 8 haftada sona erdiği senaryoları değerlendirmektedir. Her üç durumda da federal harcamaların gecikmesi nedeniyle ekonomide yavaşlama gözlemlenmektedir. Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYH) özellikle 2023 yılının son çeyreğinde önemli bir düşüş yaşayacağı öngörülmektedir. Kapanma süresi uzadıkça, ekonomik büyümenin bu dönemde 1 ila 2 puan arasında azalması beklenmekte, bu da büyümenin ciddi şekilde sekteye uğrayacağı anlamına gelmektedir.
Ekonomik kayıpların büyüklüğü ise aşağı yukarı 7 milyar dolardan başlayıp 14 milyar dolara kadar ulaşacak. Bu kayıp, hükümet kapanmasının federal harcamaları ve çalışan maaşlarını geciktirmesi nedeniyle harcamaların kısılmasından kaynaklanmaktadır. Analiz, bu ekonomik kayıpların çoğunun gelecekte telafi edilmesi beklense de, tahmini olarak 7 ila 14 milyar dolar arası bir kısmın kesin olarak geri kazanılamayacağını ortaya koymaktadır. Dolayısıyla kapanmanın ülke ekonomisine vereceği zarar kalıcı nitelikte olacaktır.
Bütçe anlaşmazlığının yarattığı belirsizlik yatırımcı güvenini azaltmakta ve piyasada dalgalanmalara yol açmaktadır. Federal çalışanların ücretsiz izne çıkarılması ile birlikte, hane halklarının harcama gücünde önemli bir azalma meydana gelmekte, bu da ekonomik aktivitenin genelinde önemli gerilemelere neden olmaktadır.
2026 yılı sonuna kadar yapılan öngörülerde, federal çalışanların izinli oldukları hafta sayısına bağlı olarak ekonomik zarar da artış göstermektedir. 4 haftalık bir kapanma 7 milyar dolarlık, 6 haftalık kapanma 11 milyar dolarlık ve 8 haftalık kapanma durumunda ise toplam 14 milyar dolarlık ekonomik kayba yol açacak şekilde hesaplanmıştır. Bu rakamlar, hükümet kapanmasının sadece kısa vadeli bir finansal sorun olmadığını, aynı zamanda ekonomik büyüme ve kamu maliyesi üzerinde derin ve uzun süreli olumsuz etkileri olduğunu ortaya koymaktadır.
Federal hükümetin devam eden kapanması, ABD ekonomisi ve kamu çalışanları açısından kritik bir önem taşımaktadır. ABD Kongresi’nin bütçe tasarısını zamanında onaylamaması nedeniyle, 1 Ekim’den itibaren hükümet faaliyetleri kısıtlanmış ve çeşitli kamu hizmetleri askıya alınmıştır. Amerikan yasalarına göre, yeni mali yılın başlangıcında bütçenin onaylanmaması durumunda, geçici finansman sağlayan bütçe tasarılarının kabul edilmesi zorunludur. Ancak bu geçici bütçeler de onaylanamadığında, federal hükümet “temel olmayan” hizmetleri durdurarak operasyonlarını asgari seviyeye indirir.
Bu süreçte kamu çalışanlarının önemli bir kısmı ücretsiz izne çıkarılır. Buna karşın, ordu personeli, istihbarat kurumları, kamu hastaneleri, havaalanları ve hapishane gibi kritik altyapı hizmetlerinde görev yapan çalışanlar işlerine devam etmektedir. Ücretsiz izne çıkarılan çalışanlar ise, kapanma sona erene ve Kongre yeni bütçe tasarısını geçene kadar maaş alamamaktadırlar. Bu durum, kamu çalışanlarının ekonomik güvenliğini ciddi şekilde tehdit etmektedir.
Hükümet kapanmasının ekonomik ve sosyal etkileri, sürecin bir an önce sona erdirilmesini zorunlu kılmaktadır. Kamu hizmetlerindeki aksaklıklar vatandaşın günlük hayatını doğrudan etkilerken, piyasadaki belirsizlik ve ekonomik büyümedeki yavaşlama ABD ekonomisine uzun vadede zarar vermektedir. Bu nedenle, tüm tarafların sorumluluk bilinciyle hareket ederek acilen bütçe anlaşmasına varması ve hükümet faaliyetlerinin normale dönmesi büyük önem taşımaktadır.
Yorum Yap