Çin’de üniversiteye girişin tek yolu olan Gaokao sınavı, dünyanın en sıkıntı imtihanlarından biri olarak kabul ediliyor. Zira öğrenciler haftada ortalama 60 saat ders çalışıyor, öyle ki bazıları okulu bırakıp imtihanını kazanabilmek için özel derslere yöneliyor. Uykusuz ve gerilimli geçen geceler bir tarafa aileler çocuklarının konsantrasyonu artırmak serum taktırıyor, ergen kızlarının adet periyotlarını imtihandan sonraya ertelemek için doğum denetim hapı kullandırıyor. Pekala önemli ruhsal baskılara da neden olan bu imtihan Çin halkı için neden bu kadar kıymetli?

Derleyen: Betül Topaklı / Milliyet.com.tr – Pek çoğumuzun geleceğini üniversite imtihanları belirliyor. Zira ileride yapacağımız meslekten evleneceğimiz bireye kadar hayatımızın en kıymetli noktaları, bu imtihanın sonucuna nazaran şekilleniyor. Gençler bahtlarını belirleyen bu imtihan için ter döküyor dershanelere, kurslara gidiyor ve binlerce soru çözüyor. Üniversiteye giriş imtihanları tüm dünyada yapılırken, çok daha zorlusu her yıl Çin’de gerçekleşiyor. “Yüksek sınav” manasına gelen ve ulusal yükseköğretim giriş sınavı olan Gaokao imtihanı, Çin’de üniversiteye girişin tek yolu… Pekala bu imtihan dünyadaki başka üniversite imtihanlarıyla kıyaslandığında neden bu kadar güç?

10 SAATE YAKIN SÜRÜYOR
Her yıl haziranda yapılan ve iki gün boyunca 10 saate yakın süren Gaokao sınavı, matematik, Çince, yabancı lisanın yanı sıra öğrencilerin meslek amaçlarına nazaran fizik, kimya, biyoloji, tarih, siyaset ve coğrafya üzere alanlarında yapılıyor. Ancak zorluk düzeyi lise müfredatının çok ötesine geçiyor. O denli ki matematik sorularının kimileri üniversite düzeyinde kabul ediliyor. 2019 yılından bu yana 10 milyondan fazla adayın katıldığı GAOKAO imtihanlarında, geçen yıl 13,4 milyon aday imtihana girerken yalnızca yüzde 40’ı üniversiteye girebilme muvaffakiyetini gösterdi.
13,4 MİLYON BİREYDEN 5 BİN 800’Ü KABUL EDİLİYOR
Çin’de 2 bin 820 yükseköğretim kurumu bulunuyor ve bunlardan sırf 115’i, enstitünün eğitim alanındaki harikalığını belirleyen bir program olan Proje 211’e dahil ediliyor. Bu üniversitelere kabul edilmenin, öğrencilerin parlak bir geleceğe sahip olmalarına yardımcı olması bekleniyor. En itibarlı “Project 211” üniversitelerinde ise kabul oranı sırf yüzde 5 olarak açıklanıyor. Bu da 2024 yılında birinci 115 üniversitenin her birinin, 13,4 milyon başvuran ortasından ortalama sırf 5 bin 800 öğrenciyi kabul ettiği manasına gelir. Söz konusu bu imtihanda yalnızca akademik bilgi değil, ruhsal dayanıklılık da büyük rol oynuyor. Ailelerin, okulların ve toplumun baskısı öğrencilerin omuzlarına yükleniyor. Başarılı olanlar parlak bir geleceğe adım atarken başarısız olanlar geri dönüşü güç bir yola giriyor.
Gaokao, öğrencilerin ABD, İtalya, İngiltere üzere ülkelerde de üniversitelere yerleşebilecekleri puanı belirlerken, bu imtihan sonucunu geçerli gören okullar ortasında Cambridge, Sydney ve Toronto üzere dünyanın en düzgün üniversitelerinin de olduğunu düşününce ciddiyet daha da artıyor.

SINAVA HAZIRLANMAK İÇİN OKULU BIRAKANLAR OLUYOR
Gaokao’ya hazırlık süreci birden fazla vakit ortaokul yıllarında başlıyor. Öğrenciler haftada ortalama 60 saat ders çalışıyor, öyle ki bazıları okulu bırakıp özel derslere yöneliyor. Uykusuz geçen geceler, ders çalışırken konsantrasyonu artırmak için serum taktırmak, ergen kızların adet periyotlarını imtihandan sonraya ertelemek için doğum denetim hapı kullanması üzere uç teknikler uygulanıyor. Bu imtihan aynı vakitte önemli ruhsal baskılarla da anılıyor. Shenzhen’de intihar eden öğrencilerin büyük kısmının imtihan gerilimi altında olduğu bu durumu kanıtlıyor. Zira imtihanda gösterilen başarısızlık birçok öğrenci için düşük gelirli işler, aile hayal kırıklığı ve toplumsal dışlanma manasına geliyor.
Sınava hazırlık süreci Çin’de adeta bir sanayi yaratıyor. Gaokao dadıları ismi verilen genç mezunlar, öğrencilerle birlikte yaşayıp ders tekrarına yardımcı oluyor. Lakin yemek ve paklık üzere bahislerde dayanak veremiyorlar, temel maksatları moral ve motivasyon oluyor. Aileler imtihan günü vakit kaybı olmasın diye lüks otellerde oda tutuyor. Hatta birtakım oteller ‘başarı paketi’ ismiyle özel hizmetler sunuyor.
Sınav günü ülkede neredeyse harika hâl ilan ediliyor. Birtakım iş yerleri kapatılıyor, okulların olduğu sokakların etrafında güvenlik tedbirleri alınıyor hatta polisler sessizliği ve asayişi sağlamak için devriye geziyor. Aileler heyecanla tüm okul etraflarını miting alanına çevirdiği için bu türlü tedbirler mecburi olarak görülüyor. Ulaşım içinse özel Gaokao taksileri devreye giriyor. Kimi kentlerde imtihan günü bu taksiler trafiğe öncelikli hakla çıkıyor hatta fiyatsız nakliyat yapılıyor.

OLAĞANÜSTÜ TEDBİRLER ALINIYOR
Gaokao sırasında kopyayı önlemek için de inanılmaz tedbirler alınıyor. Metal dedektörler, sinyal kesiciler, hatta imtihan salonlarını tarayan dronlar devreye giriyor. O denli ki metal sütyen askısı takanlar imtihana alınmıyor. Yasa dışı kopya teşebbüsleri mahpus cezasına kadar varabiliyor. Bununla birlikte birtakım aileler milyonlarca yuan ödeyerek uydurma kimlikle yerine imtihana girecek bireyler kiralıyor. Bu durum yakalandığında hem öğrenci hem aile ağır cezalara çarptırılıyor.






















Yorum Yap