Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, yerli mühendislik eseri Otomatik Tren Muayene İstasyonu’nun (OTMİ) demir yolu işletmeciliğinde güvenliği artırmak ve bakım süreçlerini hızlandırmak emeliyle devreye alındığını belirtti.
Uraloğlu, AA muhabirine, büsbütün Türk mühendislerince geliştirilen OTMİ çalışmalarına ait bilgi verdi. OTMİ’nin demir yolu işletmeciliğinde güvenliği artırmak, bakım süreçlerini hızlandırmak ve işletme verimliliğini yükseltmek gayesiyle yaygınlaştırılacağını vurgulayan Uraloğlu, “OTMİ, trenlerin durmadan, sefer akışını kesintiye uğratmadan ve insan gözüne bağlı olmaksızın, tekerlek, fren, pantograf ve aks üzere emniyet açısından kritik bileşenlerini otomatik ve temassız muayene eden yapay zeka takviyeli bir sistemdir.” diye konuştu.
Uraloğlu, bu teknoloji sayesinde trenlerde ortaya çıkabilecek arızaların alanda gerçekleşmeden tespit edildiğini, kazaların önüne geçildiğini ve bakım-onarım süreçlerinin planlanabilir hale geldiğini söyledi.
OTMİ sistemlerinin Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) ile TÜBİTAK Raylı Ulaşım Teknolojileri Enstitüsü (TÜBİTAK RUTE) tarafından büsbütün yerli ve ulusal imkanlarla geliştirildiğine dikkati çeken Uraloğlu, şöyle devam etti:
“Böylece sadece işletme güvenliği yükseltilmemekte, birebir vakitte dışa bağımlılık azaltılmakta, döviz kaybı önlenmekte ve ülkemizin yüksek teknoloji üretme kapasitesi güçlenmekte. İzmit’in Köseköy Mahallesi’ndeki lokasyonda kurulan birinci tam kapsamlı OTMİ faaliyette. Sistem bileşenlerinin büyük kısmı kabul edilerek işletmeye alındı, kalan sensör sistemlerini kullanıma sunma süreçleri devam ediyor.”
Öncelikle ağır çizgilerde yaygınlaşacak
Uraloğlu, OTMİ’lerin trenler hareket halindeyken dahi otonom olarak demir yolu araçlarını, mevcuttaki muayene istasyonlarından daha ileri düzeyde muayene edilebildiğini lisana getirdi.
Ankara-Sivas-Malatya üzere ağır demir yolu trafiği olan yerlerde de OTMİ’nin yaygınlaştırılacağını belirten Uraloğlu, şöyle konuştu: “OTMİ, çeşitli tren tiplerinde hareket sırasında yaklaşık saatte 30 kilometre süratte, tekerlek yüzey ve profil tahlilleri, fren balatası, fren pabucu ve fren diski aşınma ölçümleri, pantograf karbon aşınma ve temas yüzeyi denetimi, aks kutusu, tekerlek ve fren disk sıcaklık ölçümleri, tren ve vagon kimliklendirme üzere başlıklarda, bileşenleri otomatik denetleyerek dijital muayene gerçekleştirebiliyor. OTMİ ile akıllı ulaşım sistemlerini demir yolunda da yaygınlaştırdık. Sistemimiz, tren alt sistemlerinin temassız ve gerçek vakitli muayenesinin yapılması, mevcut durumunun yüksek doğrulukla bilinmesi, tren seferlerinin inançlı ve kesintisiz bir formda sağlanması, arızalara müdahalenin planlı yapılmasına imkan verilmesi, yüksek teknoloji içeren eserlerde dışa bağımlılığın azaltılması, döviz kaybının önüne geçilmesi ve tekerlek çatlakları, fren sistemi yanlışları ve yürüyen aksamdaki olağan dışı ısınmaların evvelden tespit edilerek muhtemel kazaların önüne geçilmesi üzere kazanımlar sağlıyor.”
“Mini OTMİ modeli geliştirildi”
Uraloğlu, saha muhtaçlıkları, tren işletme yoğunluğu ve trafik güvenliği kriterleri doğrultusunda, OTMİ sistemlerinin kritik alt modülleri kullanılarak küçük OTMİ modeli geliştirildiği bilgisini vererek, bu modelin tekerlek düzleşme tespiti, pantograf denetleme, aks kutusu sıcaklık ölçümü ve tren tanıma sistemi modüllerini içerdiğini ve ülke çapında yaygınlaştırıldığını vurguladı.
Mini OTMİ’lerin ülkenin farklı kentlerinde kurularak yaygınlaştırılacağını söz eden Uraloğlu, “Mini OTMİ’lerin Kırıkkale’de konseyimi devam ediyor ve 2025 sonunda bu süreç tamamlanacak. Kayseri’de projelendirme tamamlandı ve 2026’da kurulacak. Sivas’ta saha yerleşimi sürüyor, sistemimiz gelecek yıl orada da kurulmuş olacak. Adana’da altyapı hazırlıkları devam ediyor, Malatya’da ise programlamaya alındı.” değerlendirmesinde bulundu.
Uraloğlu, daha evvel direkt insan eliyle yapılan demir yolu araçları yürüyen aksam, yük istikrarı ve mümkün arıza denetimlerinin OTMİ sayesinde büsbütün elektronik sensörler ve akıllı yazılımlarla trenler hareket halindeyken dahi yapılabildiğini anlattı.
Sistemin değerine dikkati çeken Uraloğlu, şunları kaydetti: “OTMİ ile trenlerin arızaları oluşmadan evvel görülebiliyor. Kesintisiz trafik güvenliği sağlanıyor. Bakım faaliyetleri plansız müdahale yerine planlı bakım modeline geçiyor. Demir yolu altyapısı ve araç bileşenlerinin ömrü uzuyor. Kazalar önleniyor ve riskli trenlerin hatta devam etmesi engelleniyor. Bakım maliyetleri düşürülüyor ve bakım planlamasının otomasyonu yapılıyor. Demir yolu işletme güvenliği ve hizmet kalitesinde sürdürülebilir güzelleşme sağlanıyor. OTMİ ve küçük OTMİ projeleri, TCDD’nin dijitalleşmiş, öngörülebilir ve sürdürülebilir demir yolu idaresi vizyonunu güçlendiriyor. Ayrıyeten, demir yolu işletmeciliğinde dijitalleşme, güvenlik ve yerli teknoloji üretim kapasitesinin gücüne güç katıyor. Sistemlerin yaygınlaştırılmasıyla bakım faaliyetleri data odaklı hale gelmekte, operasyonel maliyetler azalmakta ve demir yolu nakliyatında güvenlik standartları yükselmekte. Proje, Türkiye’nin raylı sistem teknolojileri alanında bölgesel mühendislik ve üretim üssü olma gayesini destekliyor.”
Yorum Yap