SGK uzmanı kıymetlendirdi: Minimum fiyata ne kadar artırım yapılması bekleniyor?

SGK uzmanı Özgür Erdursun’un köşe yazısında yaptığı tahlile nazaran, 2025 yılı Türkiye iktisadında çelişkili bir yıl oldu. Maaşlar ve artırımlar kâğıt üzerinde yükseldi, resmi göstergeler dengelendi; fakat vatandaşın alım gücü süratle eridi.

2025’TE FİYAT ARTIŞLARI

Yılın başında ve ortasında yapılan artırımlarla maaşlar belli oranda artırıldı:

Ocak ayında:

• Asgari fiyat yüzde 30 artışla 22 bin 104 TL’ye yükseldi
• Memurlar ve memur emeklileri yüzde 11,54 enflasyon farkı aldı
• SSK ve Bağ-Kur emeklileri yüzde 15,75 artış gördü

Temmuz ayında:

• Memur ve memur emeklileri yüzde 15,57 artırım aldı
• SSK ve Bağ-Kur emeklileri yüzde 16,67 oranında enflasyon farkı aldı

Böylece 2025 yılı boyunca kümülatif artışlar:

• SSK ve Bağ-Kur emeklileri: Yüzde 35,05
• Memurlar: Yüzde 28,91
• Asgari fiyat: Yüzde 30

KAĞIT ÜZERİNDE İSTİKRARLI, GERÇEKTE FARKLI

Merkez Bankası’nın 2025 yılı için belirlediği enflasyon gayesi yüzde 32–33 bandındaydı. Lakin halkın günlük ömürde hissettiği enflasyon, resmi oranların çok üzerinde. Temel muhtaçlık harcamalarındaki fiyat artışları maaş artışlarını büyük ölçüde eritti.

GERÇEK ENFLASYON SOFRADA GÖRÜNÜYOR

Türk-İş datalarına nazaran:

• Dört kişilik bir ailenin açlık sonu: 28 bin 412 TL
• Yoksulluk sonu: 92 bin 547 TL
• Bekâr bir çalışanın ömür maliyeti: 36 bin 984 TL
• Mutfak enflasyonu: aylık yüzde 1,58; yıllık yüzde 39,06; 12 aylık ortalama yüzde 40,22

Bu tabloya nazaran minimum fiyatlı bir çalışan açlık sonunun altında hayatını sürdürüyor. Memur ve emekli maaşları da yoksulluk sonunun epey gerisinde.

HARCAMA SEPETİNDE FARKLAR VE VERGİ ETKİSİ

TÜİK’in enflasyon sepeti ile vatandaşın gerçek harcama sepeti birbirinden farklı. Alt gelir kümesinin gelirinin yaklaşık yüzde 70’i besin, kira, güç ve ulaşım harcamalarına gidiyor. Bu kalemlerdeki fiyat artışları yüzde 50–70 düzeyinde olunca, halkın hissettiği gerçek enflasyon resmi sayıların çok üzerinde oluyor.

2025 boyunca dolaylı vergilerde ve üretici fiyatlarında yaşanan artışlar, harcamaların daha da pahalılaşmasına yol açtı. Ekonomik itimadın zayıflaması da “psikolojik enflasyon” algısını besliyor.

2026’DA ALIM GÜCÜ DAHA DA ZAYIFLAYACAK

İlk göstergelere nazaran 2026 yılında beklenen maaş artışları:

• Asgari fiyat: Yüzde 20–25
• SSK ve Bağ-Kur emeklileri: Yüzde 13–14
• Memur maaşları: Yüzde 19–20

Piyasa fiyatlarının artışı devam ettiği sürece fiyat artışları hayat maliyetinin gerisinde kalacak. Bu da alım gücünün daha da zayıflayacağı ve yoksulluk hududu ile maaş ortasındaki makasın büyümeye devam edeceği manasına geliyor.