Taban Fiyat Tespit Kurulu yeni taban fiyatı belirlemek üzere aralık ayında toplanmaya hazırlanırken, personel tarafının hali da netleşti. Komitede emekçi tarafını temsil eden Türk-İş bu yapıyla komiteye katılmayacaklarını açıkladı. Türk-İş, 15 kişilik kurulun üye sayısının 11’e düşürülmesini, 5 emekçi temsilcisinin karşısında 5 kişilik bir heyetin yer almasını, kurulun başkanlığını da tarafsız bir kişinin yapmasını önerdi.
Asgari Fiyat Tespit Kurulu 2026’da geçerli olacak yeni taban fiyatı belirlemek üzere aralık ayında toplanacak. Aralık ayı sonuna kadar da yeni minimum fiyat belirlenecek. Yaklaşık 8 milyona yakın minimum fiyatlı personel olduğu belirtiliyor. Minimum fiyatı belirleyecek komitede şu anda 5 hükümet, 5 patron ve 5 emekçi temsilcisi olmak üzere toplam 15 üye yer alıyor. En az 10 bireyle toplanabilen kurul çoğunlukla karar alıyor. Türk-İş katılmasa bile kurul hükümet ve patron temsilcileri ile toplanıp yeni taban fiyatı belirleyebiliyor.
Bu haliyle komiteye katılmayacağını açıklayan Türk-İş dün Liderler Kurulu’nu topladı. Toplantıda ana gündem unsuru minimum fiyat oldu. Taban Fiyat Tespit Komisyonu’nun yapısının antidemokratik olduğu, eşitlik sağlanmadığı sürece komiteye katılmama tarafında karar alındı. Yönetmeliğin değiştirilmesi gerektiği belirtildi.
TÜRK-İŞ’İN TEKLİFİ
Toplantıda öne çıkan görüş şu oldu: “Komisyon 15 değil 11 bireyden oluşsun. Komitede bir tarafta 5 personel temsilcisi yer alsın. Karşısında da 5 kişi yer alsın. Bu 5 kişi hükümet ve patron temsilcilerinden oluşabilir. Komitenin başkanlığını da tarafsız bir kişi yapsın. Karar, oyçokluğu ile alınsın.”
Toplantıda, Türk-İş dışındaki öbür personel konfederasyonlarının komitede yer alıp almaması konusunda tam bir görüş birliği sağlanamadı. Bu bahiste farklı görüşler dile getirildi. Türk-İş Başkanı Ergün Atalay’ın önümüzdeki günlerde hem Hak-İş hem de DİSK ile görüşeceği öğrenildi.
YÜKSEK HAKEMDE DE DEĞİŞİKLİK
Bu ortada taban fiyat dışında yüksek hakem konseyinin yapısında da değişiklik yapılması gerektiği vurgulandı. Burada da 9 üyeden yalnızca 1’inin emekçi temsilcisi olduğu, hakem şurasının yapısının adeletli olmadığı lisana getirildi.
ÖZELE DE PROMOSYON
Toplantıda gündeme gelen bir başka husus banka promosyonları oldu. Kamuda verilen banka promosyonlarının özel kesimde de verilmesi gerektiği lisana getirildi. Özel bölümde kimi kuruluşların banka promosyonu verdikleri fakat birçok işyerinde bu uygulamanın olmadığına dikkat çekildi. Özel kesimde de banka promosyonu olması istendi.
Vergide adalet konusunun gündeme getirilmesi konusunda görüş birliğine varıldı. TBMM’deki bütçe görüşmeleri devam ederken, bu mevzunun da gündeme getirilmesi benimsendi.
TES ‘İSTEĞE BAĞLI’ OLSUN
Toplantıda hükümetin gündeminde yer alan tamamlayıcı emeklilik sistemi (TES) üzerinde de değerlendirmelerde bulunuldu. Çalışandan yüzde 3 oranında kesinti yapılacağına dikkat çekilerek düzenlemeye karşı çıkıldı. Yapılacaksa da büsbütün isteğe bağlı olması, katiyetle zarurî tutulmaması tarafında görüşler lisana getirildi.
‘AYNI NOKTADAYIZ’
Toplantının akabinde açıklama yapan Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, Asgari Fiyat Tespit Komisyonu’na katılmama kararlarının hâlâ geçerli olduğunu söyledi. Atalay, “Yönetmelik değişmezse biz birebir noktadayız. Biz katılmıyoruz. Lakin taban ücretlilerin sorununu, problemlerini her gün söylemeye devam ederiz. Bir an önce yönetmelik değişirse yine Liderler Kurulu’nu toplarız. Heyetin alacağı karara nazaran hareket ederiz” dedi. Atalay, 2000 yılından bu yana 29 sefer taban fiyatın belirlendiğini anımsatarak, bu süreçte sayının 21 sefer hükümet ve patron tarafından belirlendiğine dikkati çekti. Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’na, kurulun yapısıyla ilgili talepleri ilettiklerini belirten Atalay, şunları söyledi:
“O masada emekçinin dediğinin olacağı bir tablo olursa adil bir tablo olur. Formül ne, adil bir yapı. Yani, burada 5 kişi patron var, 5 kişi biz varız, 5 kişi hükümet var. Kurulda 5 kişi patron, 5 kişi bizden olur. Bir de tarafsız birisi olur.”
‘ŞİMDİ BİR DE TES ÇIKTI’
Atalay, TES’e tüm çalışanların iştirakinin zarurî olacağı tarafındaki haberlere de reaksiyon göstererek, şunları kaydetti:
“Sıkıntımız yetmiyormuş üzere tamamlayıcı emeklilik ile ilgili son günlerde bir şeyler konuşuluyor. Biz aslında yüzde 14 prim ödüyoruz. Bize ‘Yüzde 3 daha öde’ diyorlar. Bunu kimse bize mecbur etmesin. İsteyen katılsın, isteyen katılmasın. Yüzde 14 az değil. Yüzde 3 de az sayı değil. Vergiyi bizim maaşımızdan kesiyorsun. 12 ay çalışıyorum, 2 ayı vergiye gidiyor. Bunlar adil düzenlemeler değil. BES vardı, artık bir de TES çıktı. Bunu mecburi yapmasınlar. Bu kabul edilir bir düzenleme değil.”
‘HALK YOKSULLAŞIYOR’
Toplantının ardından yayınlanan Başkanlar Kurulu bildirisinde, gelir dağılımındaki adaletsizliğin her geçen gün daha da derinleştiğe işaret edilerek, şöyle denildi:
“Ekonomik büyümeden elde edilen çıkar, toplumun tüm kısımlarına adil biçimde yansımamakta; güçlü daha zenginleşirken, geniş halk kısımları fakirleşmektedir. Çalışanların değerli bir kısmı, açlık hududunun dahi altında olan taban fiyatla geçimini sürdürmek zorunda kalmıştır. Minimum fiyat, adeta bir taban fiyat olmaktan çıkmış, ülkenin genel fiyat standardı hâline gelmiştir.”
‘CİDDİ BİR ADALETSİZLİK’
Bildiride, 2023 yılında yürürlüğe giren Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin akabinde ortaya çıkan adaletsizliğe işaret edilerek, “Düzenleme 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan çalışanlara yaş kaidesi aranmaksızın emeklilik hakkı tanıyarak değerli bir sorunu çözmüştür. Fakat bu tarihten sadece bir gün sonra sigorta girişi yapılan çalışanlar, mevcut mevzuata nazaran bayanlarda 58, erkeklerde 60 yaş şartına tabi olmaya devam etmektedir. Bu durum, tıpkı periyotta çalışma hayatına katılmış çalışanlar ortasında önemli bir adaletsizlik duygusu yaratmakta; ‘bir gün farkla’ emeklilik hakkından yoksun kalan yüz binlerce işçiyi mağdur etmektedir. Yasal düzenleme yapılarak bu mağduriyetin bir an evvel giderilmesi gerekmektedir” denildi.
Yorum Yap