Kızıldeniz’de ticari gemilere yönelik saldırılar devam ederken, Zukar Adası’nda gizemli bir pist inşa edildi. İnşaatı kimin yaptığı bilinmiyor ancak uzmanlar, pistin Husilerin kritik bağlantı noktası Hudeyde Limanı üzerinde baskı kurmak için kullanılabileceğini söylüyor. Peki, bu gizemli pist bölgedeki güç dengelerini değiştirebilir mi?
Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Uzun süredir gündemde eskisi kadar kendine yer bulamayan Yemen, hâlihazırda iç savaşın devam ettiği ülkelerden arasında yer alıyor. Ülke içerisinde farklı ülkeler tarafından desteklenen farklı gruplar bulunuyor olsa da son zamanlarda bu gruplar arasında ismi en bilinenlerden birisi Husiler. Associated Press’te yer alan habere göre, Yemen’in Kızıldeniz kıyılarına yakın bir noktada bulunan Zukar Adası’nda henüz kim tarafından yapıldığı tespit edilemeyen bir pist inşa edildi. Uzmanlara göre, inşa edilen pistin uzun süredir Yemen’deki Husiler’e karşı saldırı gerçekleştiren ülkeler tarafından inşa edilme ihtimali oldukça yüksek. İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları sırasında Kızıldeniz’deki ticari gemi trafiği büyük oranda durmuş, İsrail bağlantılı olduğu iddia edilen şirketlerin gemilerinin hedef alındığı saldırılarda en az 100 gemi hedef alınmıştı. En az 4 geminin battığı saldırılarda 9 kişi hayatını kaybetmiş ve ABD başta olmak üzere çok sayıda Batı ülkesi saldırılara karşı koyabilmek için bölgede özel bir görev gücü oluşturmuştu. Zukar Adası’na yapılan pistin de stratejik önemi olan bölgedeki askeri tesislerin bir devamı olduğu belirtildi. Husilerin daha önce de Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne bağlı güçlerle uzun yıllardır çatışma halinde olduğu biliniyor.
Uzmanlara göre adada inşa edilen pist, bölgede askeri varlık gösteren güçlerin keşif ve gözlem faaliyetlerini kolaylaştırabilir. Ancak pistin neden inşa edildiğine ilişkin resmî bir bilgi bulunmuyor ve ne maksatla kullanılacağı belirsizliğini koruyor. Birleşik Arap Emirlikleri ve Husi karşıtı güçlerin yetkilileri de pistin niçin inşa edildiğine ilişkin sorulara yorum yapmayı reddetti.
HEDEF HUDEYDE LİMANINI KONTROL ETMEK Mİ?
Zukar Adası’nda inşa edilen piste ilişkin konuşan ve Yemen üzerine çalışmalar yürüten İtalyan Uluslararası Siyasi Araştırmalar Enstitüsü analisti Eleonora Ardemagni, pistin Husiler’i hedef alacak yeni saldırılar için inşa edilmiş olmasının da ihtimal dahilinde olduğunu ifade ederek, “Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonun desteğiyle Husilere karşı yeni bir Yemen saldırısı olasılığı göz ardı edilemez ancak bunun yaklaştığını da düşünmüyorum“ dedi. Ardemagni, adada inşa edilen yapıların, Husilerin kontrolündeki liman kenti olan Hudeyde’yi kontrol etmek maksadıyla inşa edilmiş olabileceğini ifade etti.
YAKLAŞIK 2 BİN METRE UZUNLUĞUNDA
Associated Press’in analiz ettiği uydu fotoğraflarında, Husi kontrolündeki liman kenti Hudeyde’nin yaklaşık 90 kilometre güneydoğusunda bulunan Zukar Adası’nda inşa edilen pist yaklaşık 2 bin metre uzunluğunda. Görüntüler, adada bir iskele inşası için nisan ayında çalışmaların başladığını ve ardından pistin bulunduğu alan boyunca arazi temizliği yapıldığını, ağustos ayı sonlarında pistin üzerine asfalt döküldüğünü ve ekim ayına ait görüntüler ise çalışmaların devam ettiğini gösterdi.
İnşaatı kimin yaptığı henüz belli olmasa da geriye dönük yapılan çalışmalarda, Dubai merkezli bir denizcilik firmasına kayıtlı bir dökme yük gemisinin adaya yanaştığı tespit edildi. Ancak şirket yetkilileri ve BAE yetkilileri bu konuda yorum yapmaktan kaçındı. Araştırmacılara göre, BAE’nin son dönemde Yemen’de Husi kontrolünde olmayan bölgelerde pist ve havalimanı inşa çalışmalarını artırdığı belirtiliyor. Kızıldeniz kıyısındaki Muha kentindeki havalimanı BAE tarafından genişletildi. Daha önce de Hint Okyanusu’nda bulunan ve yine Husi güçlerinin kontrolünde olmayan adalarda benzer pist çalışmaları yapılmıştı.
DAHA ÖNCE DE ÇATIŞMALARA SAHNE OLDU
Zukar Adası’nın bundan önceki süreçte de çatışmalarla gündeme geldiği biliniyor. Kızıldeniz’de stratejik bir noktada bulunan ada, 1995 yılında Eritre tarafından ele geçirilmiş ancak 1998 yılında uluslararası bir mahkeme adayı resmen Yemen’in kontrolüne vermişti. İran destekli Husilerin 2014 yılında Yemen’in başkenti Sana’yı ele geçirmesinin ardından güneye doğru yürüyüşe geçmesi ve isyancıların Zukar’ı ele geçirmesiyle ada yeniden savaşın pençesinde kaldı. 2015 yılında Suudi Arabistan ve BAE, Ali Abdullah Salih hükümeti adına Husilerle savaşa girdi ve ada bu dönemde Husilerden alındı. Uzun süre çatışma yaşanmayan ada, 7 Ekim 2023’ten sonraki süreçte bir kez daha askeri gelişmelerle gündeme geldi.
RİSK HALİNE GELİNCE MALİYETLERİ ARTIRDI
Adanın yeniden gündeme gelmesi, İsrail’in Gazze’ye saldırılarının ardından Husilerin Kızıldeniz’de İsrail bağlantılı ticari gemilere düzenlediği saldırılarla ilişkilendiriliyor. Bölgede ABD’nin liderliğinde birçok Batı ülkesinin savaş gemisi göndermesiyle özel bir görev gücü kurulmuş olsa da saldırıların önüne geçilemedi. İsrail’in Yemen’de Husilerin kontrol ettiği bölgelerde üst düzey isimleri de hedef alacak şekilde düzenlediği hava saldırıları da Husi güçlerinin gemilere saldırmasına engel olamadı. Kızıldeniz’in ticari gemiler için risk haline gelmesi, gemilerin Süveyş Kanalı’ndan geçemediği için tüm Afrika kıtasını dolaşmasına ve bu sebeple özellikle Avrupa için maliyetlerin artmasına sebep oluyordu.
Yemen’de Husiler dışında, Suudi Arabistan ve BAE tarafından desteklenen birbirinden ayrı yönetimler de bulunuyor. Hudeyde Limanı yakınlarındaki adaya kurulacak üssün, Husi güçlerinin dünyayla bağlantısı açısından kritik öneme sahip olması nedeniyle, bu bölgenin kontrol altında tutulması Husi güçlerinin denetimi açısından stratejik bir önem taşıyor. Konuya ilişkin konuşan Ardemagni, adaya kurulacak olası bir üssün Hudeyde’yi kontrol etmekte önemli rol oynayabileceğini ifade ederek, “Zukar’da muhtemel bir Emirlik hava üssünün kurulması, Hudeyde kıyılarında gözetim ve izlemeyi iyileştirerek Husi güçlerinin kontrolünde önemli rol oynayabilir” dedi.
Yorum Yap