Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, kasımda markette 42 eserin 18’inde fiyat artışı olurken 24’ünde fiyat azalışının görüldüğünü bildirdi.
Bayraktar, kasım ayı üretici ve market fiyatları ile girdi maliyetlerindeki değişimlere ait açıklama yaptı. Birtakım marketlerde düşük kalibreli, standart dışı yahut kampanya emelli eserlerin daha düşük fiyatla satılmasının olağan bir durum olduğunu aktaran Bayraktar, TZOB’un paylaştığı sayıların ise tüm bölgelerdeki farklı satış kanallarından alınan fiyatların ortalamasına dayandığını ve alandaki gerçek tabloyu yansıttığını belirtti.
Bayraktar, kasımda üretici ve market ortasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 392,86 ile mandalinada görüldüğünü kaydederek, mandalinadaki fiyat farkını yüzde 206,87 ile portakal, yüzde 203,80 ile ıspanak, yüzde 191,39 ile maydanoz ve yüzde 189,17 ile havucun takip ettiği vurguladı. Mandalinanın 4,9 kat, portakalın 3,1 kat, ıspanağın 3 kat, maydanoz, havuç ve kuru incirin 2,9 kat fazlaya satıldığına işaret eden Bayraktar, “Üreticide 6 lira 20 kuruş olan mandalina 30 lira 56 kuruşa, 16 lira 80 kuruş olan portakal 51 lira 55 kuruşa, 17 lira 53 kuruş olan ıspanak 53 lira 27 kuruşa, 5 lira 9 kuruş olan maydanoz 14 lira 82 kuruşa, 11 lira olan havuç 31 lira 81 kuruşa markette satıldı. Kasımda fiyatı en fazla artan eser markette pırasa üreticide ise patates olurken fiyatı en fazla düşen eser markette marul, üreticide portakal olarak kayıtlara geçti. Kasımda markette 42 eserin 18’inde fiyat artışı, 24’ünde fiyat düşüşü oldu.” sözlerini kullandı.
Pırasanın, markette fiyatının yüzde 149,5 arttığına dikkati çeken Bayraktar, pırasadaki fiyat artışını yüzde 118,3 ile ıspanak, yüzde 71,7 ile fındık, yüzde 58,5 ile Antep fıstığının takip ettiğini bildirdi. Markette marulun fiyatının yüzde 55 düştüğünün altını çizen Bayraktar, maruldaki fiyat düşüşünü yüzde 46,6 ile portakal, yüzde 43,3 ile kuru soğanın izlediği bilgisini de paylaştı.
“Üreticide 10 eserde fiyat arttı”
Bayraktar, kasımda üreticide 34 eserin 10’nunda fiyat artışı olduğu, 18’inde fiyat düşüşü görüldüğünü ve 6 eserde ise fiyat değişimi olmadığını kaydetti.
Üreticide en çok fiyat düşüşünün yüzde 43,1 ile portakalda görüldüğünü ve bu eseri yüzde 38 ile mandalina, yüzde 36,5 ile karnabahar ve yüzde 30,8 ile kabağın izlediğine değinen Bayraktar, en çok fiyat artışının ise yüzde 34,9 ile patateste görüldüğünü ve patatesi yüzde 34,6 ile salatalık, yüzde 17,2 ile pırasa ve 15,8 ile kuru incir izlediğini belirtti.
Bayraktar, mandalinadaki fiyat değişimlerine işaret ederek, “Kasımda Adana’da tarım çalışanlarını organize eden elçi kümelerinin, fiyat artışı talebiyle 10 gün müddetle greve gitmesi erkenci mandalina hasadının aksamasına yol açtı. Hasadın gecikmesi nedeniyle erkenci çeşit mandalinalar, kısmında kalarak raf ömrünü kaybetti. Öteki yandan, Rusya’nın bu dönem Türkiye yerine alternatif ülkelere yönelmesi, ihracatta daralmaya ve iç piyasada eser fazlası oluşmasına neden oldu. Geçtiğimiz yıl, mandalinada yok yılı yaşanması ve çiçeklenme devrindeki olumsuz iklim şartları sebebiyle rekolte düşük gerçekleşmişti. Bu yıl ise hem var yılı olması, hem de yaşanan gelişmeler rekoltenin artmasına, buna bağlı olarak arz fazlasına ve fiyatların süratli biçimde düşmesine yol açtı. Şu anda bölgede erkenci mandalina fiyatları 1-2 lira düzeylerine kadar geriledi.” değerlendirmesinde bulundu.
Aylık ve yıllık girdi fiyatları
Diğer eserlerdeki fiyat değişimleri hakkında da bilgi veren Bayraktar, şunları kaydetti: “Mandalinadaki bu sert fiyat düşüşü, tüketici talebinin istikamet değiştirmesi nedeniyle portakal fiyatlarını da aşağı çekti. Karnabahar ve kabakta yaşanan arz fazlalığı ve esere olan talebin düşmesi fiyatların gerilemesine sebep oldu. Soğan ve patates, depoya alındı. Personellik maliyetleri ve depo maliyetleri üzerine eklendiği için fiyatı arttı. Salatalık ve pırasada arz düştü, fiyatlar arttı. Kuru incirde yeni dönem başlamasına karşın talebin az olmasıyla piyasa fiyatı düşük seyretti. Bu ay talepte görülen artışla, birlikte kuru incir fiyatı arttı.”
Bayraktar, kasımda amonyum nitrat gübresinin yüzde 5,6, amonyum sülfat gübresi yüzde 4,2, süt yeminin yüzde 1, besi yemi yüzde 0,7 ve tarım ilacı fiyatlarının yüzde 13,6 arttığı bilgisini paylaştı.
Elektriğin yıllık olarak yüzde 12,8 yükseldiğine değinen Bayraktar, mazot fiyatlarının ise aylık yüzde 2,9, yıllık bazda ise yüzde 29,9 artış gösterdiğini söz etti.
Yorum Yap