Diyarbakır’da ‘Emojili asker mezar taşı’ sergilenmeye başlandı

Sur ilçesindeki İçkale Müze Yerleşkesi’nde 1934 yılında kurulan ve 36 bin 352 envanterin bulunduğu Diyarbakır Müzesi’ne, kurulduğu devirde bölgede diğer müze bulunmadığı için etraf vilayetlerden çok sayıda tarihi eser getirilerek müdafaa altına alındı. Müzede fiziki şartlar nedeniyle daha evvel sergilenemeyen taş yapıtların birçoğu, düzenlenen proje kapsamında müze bahçesinde ziyarete açılmaya başladı. Bu eserler ortasında yer alan ve ‘Dünyanın birinci emojili asker mezar taşı’ olarak nitelendirilen tarihi taş da birinci defa sergilenmeye başlandı. 1934 yılından bu yana müze deposunda korunan eser, yapılan onarımın akabinde müze bahçesinde ziyaretçilerle buluştu. Bazalt taşından yapılmış mezar taşının, savaşa giden ve hayatını kaybeden bir askere ilişkin olduğu bedellendiriliyor. Yüz sınırları, kaş ve göz ayrıntıları ile ağız kısmındaki dehşet ve telaş tabiri, taşı öbür örneklerden ayırıyor. Bu nedenle eser, ‘Emojili asker mezar taşı’ olarak tanımlanıyor.

‘BU TAŞ GÜNÜMÜZE EKSİKSİZ GELMİŞ’

Tarihte insan ve hayvan figürlü mezar taşlarına sıkça rastlandığını lakin bu taşın insan hissini birebir yansıtan az örneklerden biri olduğunu belirten Müze Müdür Vekili Müjdat Gizligöl, “1934 yılında kurulan Diyarbakır müzesi Türkiye’nin en eski ve esaslı müzelerinden biridir. Kurulduğu yıllarda bölgesinde diğer müzeler olmadığı için öteki vilayetlerden buraya çok sayıda eser getirilmiştir. 36 bin 352 tane envarterlik yapıtlarımız var. Bunlardan taş eserlerimizde mevcuttur. Fiziki şartlardan ötürü taş yapıtları sergileyemiyorduk. Yeni projemizle birlikte bu yapıtları müze bahçesinde sergilemeye başladık. Bunlardan bir tanesi de dünyanın en eski emojisi olarak nitelendirilen emojili asker mezar taşımızdı. Bu eser 1934 yılından beri müzemizin deposunda yer alıyordu. Yapılan onarımının akabinde müzemizin bahçesinde sergiledik. Tarihte çok sayıda insan ve hayvan figürlü mezar taşı var. Bu taşın özelliği ise birebir bir ifadeyi vermesidir. Bazalt taşından yapılmış eser, askere giden ve sonrasında vefat eden bir askere aittir. Kaygı telaş sonucunda ne olacağını kestirilemeyen bir tabir mezar taşına işlenmiş. Bu yüzden buna başka mezar taşlarından farklı olarak ‘Emojili asker mezar taşı’ diyoruz. Bu yapıtı müzemizin bahçesinde sergilemeye başladık. Tarihte ölenler için kimi vakit insan kimi vakit da hayvan mezar taşları yapılmış. Bu mezar taşımız kaygı ve kaygıyı birebir verdiği için ‘Dünyanın birinci emojili asker mezar taşı’ diyoruz. Mezar taşımızın başında bir miğfer var. Taşta gözler ve kaşlar verilmiş, ağzı ise kaygı tabir ediyor. Bu taş günümüze eksiksiz gelmiş. Kısmen birtakım yerlerde deformasyona uğramış lakin bu tabirleri engellememiş” dedi.