Enstitü Toplumsal tarafından düzenlenen “İki Nokta Buluşmaları”na insan hakları savunucusu Malcolm X’in kızı çocuk edebiyatı müellifi, akademisyen ve babası üzere aktivist Ilyasah Shabazz konuk oldu.
Enstitü Toplumsal’ın Genel Koordinatörü Dr. İpek Coşkun Armağan moderatörlüğünde gerçekleşen söyleşide Shabazz, Malcolm X’in fikri mirası ve onun kızı olmasının hayatına aktiflerini anlattı.
Malcolm X ve Betty Shabazz’ın üçüncü kızı olarak dünyaya gelen Shabbaz, aile içinde eğitimin çok kıymetli bir yer tuttuğunu belirterek, “Annemin emin olduğu şeylerden biri meskende İslam’ı öğrenmemizdi. Bayanların dünyaya yaptığı katkıları ve insanlığın temelini öğrenmemiz onun için çok kıymetliydi. Böylece 6 kız kardeş olarak hepimiz kim olduğumuza dair gerçek bilgiye sahip bir halde büyüdük. Afrika diasporasının bir modülü ve Müslüman olarak kendimizi sevdik.” dedi.
“MALCOLM X, BENİM BABAM OLMASAYDI, YENİDEN BANA İLHAM VERİRDİ”
Ilyasah Shabazz , ailesinin kendisine verdiği eğitimi “en büyük hediye” olarak tanımlayarak, “Biyoloji okudum, tıp hekimi olacaktım. Sonra gençlerin öz sevgiye, kaliteli bir eğitime ve tutkularına bağlı bir biçimde topluma katılmaya layık olduklarını fark ettirmek için çalışmaya başladım.” tabirlerini kullandı.
Üniversiteye gitmesiyle birlikte babası hakkında bilgilerinin derinleştiğini söyleyen Shabbaz, birçok kişinin “Malcolm X’in kızı” diyerek peşinden geldiğini anlattı.
İnsanların bu tavırlarından etkilendiğini lisana getiren Shabbaz, “Babamın pahaları, ahlakı, prensipleri, fedakarlıkları hakkında daha fazlasını keşfetmeye başladığımda ona karşı o kadar büyük bir hürmet duydum ki… Malcolm X, benim babam olmasaydı, yeniden yaptığım işi yapardım. Zira bana ilham verirdi.” diye konuştu.
“BABAM 21 ŞUBAT’TA 21 KURŞUN YEDİ”
Shabbaz, babasının vefatıyla birlikte hayatlarında önemli bir dönüm noktası yaşadıklarını ve annesinin büyük bir öz hürmet ile onları yetiştirdiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Annemin ve 6 kızının dik ve sağlam durabilmelerini sağlayan şey özgüvendir. Babam hepimiz epey küçük yaşlardayken şehit edildi. 21 Şubat’ta 21 kurşun yedi. Annem ikizlere gebeydi. Hepimizin ve annemin gözü önünde vurulmuş olmasına karşın, annem bizi onun sevgisiyle büyüttü. Daima derdim ki, ‘Nasıl oldu da devam edebildi ve bizi bir sevgi balonu içinde büyütebildi?’ Biliyorum ki annem acı çekiyordu. Fakat kocasının mirasını muhafazayı, onun ve kendisinin altı kızını yetiştirmeyi seçti. Zira ‘hayır’ı yahut ‘yapamam’ı kendisi için bir karşılık olarak asla kabul etmedi. Bu Allah’a olan inancı ve öz hürmeti sayesindeydi.”
Babasının mahpustaki sürecinden de bahseden Ilyasah Shabbaz, “Hapse girmek ve kaçtığı her şeyle yüzleşmek zorunda kalmak, adaleti gerçek manada anlamak ve Allah’tan diğer ilah olmadığını ve tek hakimin o olduğunu anlamak, onu gerçek bir kul yaptı. Beşerden korkmadı, Allah’tan korktu.” dedi.
“HER TÜRLÜ ZULMÜN OLDUĞU PEK ÇOK YERİ ZİYARET ETTİ”
Shabbaz, babasının tutkusunu haksızlığa karşı direnmek olarak tanımlayarak, şöyle devam etti:
“Malcolm X’i ne vakit tutkulu bir tutumla görseler, bunun nedeni bombalamalar, linç edilen çocuklar, dövülen bayanlar, insanların üzerine salınan köpeklerdi. Babamın bunlara güçlü bir reaksiyonu vardı. Bir konuşmasında ‘Hamlet’ten alıntı yaparak ‘Olmak ya da olmamak, işte bütün problem bu.’ demişti. Ya sorunun bir kesimi olacaksınız ya da tahlilin…”
Babasının Filistin problemiyle ilgili fikirlerine dair de açıklamalarda bulunan Shabbaz, “Hayattayken Gazze’yi ziyaret etti. Aslında her türlü zulmün olduğu pek çok yeri ziyaret etti.” bilgisini verdi.
Ilyasah Shabbaz, Zohran Mamdani’nin New York’taki seçim zaferiyle ilgili görüşlerini lisana getirerek, “Bence global bir bilinçlenme yaşanıyor. O kadar uzun vakittir yanlış bilgilendirme ve yanlış eğitimle ezildik ki. Artık gücümüzün gerçeğini ve birliğin gerçeğini keşfediyoruz. Bir Müslüman’ın New York belediye başkanı olacağını kim düşünebilirdi ki.” tabirlerini kullandı.
“BİZ YALNIZCA İNSANLIK AİLESİNİN BİR KESİMİ OLDUĞUMUZU SÖYLÜYORUZ”
George Floyd’un vefatı ile başlayan “Black Lives Matter” protestosu ile ilgili de Shabbaz, şu açıklamalarda bulundu:
“Siyah beşerler ve ezilen beşerler, bayanlar, Müslümanlar, Museviler, her kimse… Biz yalnızca insanlık ailesinin bir kesimi olduğumuzu söylüyoruz ve hepsi bu. Buradaki zorluk şu, organize olmadığımızda, strateji geliştirmediğimizde ve amaçlarımız olmadığında bunun sağlamasını yapamıyoruz. Shabbaz Center’de jenerasyonlar ortası liderlik gelişim programını bu emelle yapıyoruz. Böylelikle eski jenerasyonun ne deneyimlediğini, genç kuşağın ne deneyimlediğini, erkekler, bayanlar yani herkesi anlayabiliyoruz. Hepimiz dünyanın tüm âlâ insanları bir ortaya gelip birlikte strateji geliştiriyoruz. Yani Black Lives Matter, devam eden tüm adaletsizliklerin bir devamıdır.”
Shabbaz, Afrika diasporasının tarihini geri kazanması için eğitilmesi gerektiğini söyleyerek, “Tarihinizi, mirasınızı, kimliğinizi geri kazanmalısınız. O kadar çok tarih var ki. Düşünün ki sınıflarda öğrenciler, tüm çocuklar Benin’deki, Mısır’daki bu imparatorlukları ve medeniyetleri tıpkı Roma ve Yunan tarihi üzere öğrenebilselerdi ne kadar büyük bir fark yaratılmış olurdu.” dedi.
Gelecek yıl 19 Mayıs’ta “Malcolm in the Desert: The Spiritual Transformation” isimli kitabının çıkacağını ve kitapta babasının ve kendisinin hac seyahatlerini yazdığını tabir eden Shabbaz, “Hac, yalnızca Mekke’ye gitmek değildir. Hac, daha güzel bir insan olmak isteyen, ‘Ben ne yapmalıyım?’ diye soran herkes içindir. Bu kitapta da babamın hac seyahati ve kendini duvara çarpmış üzere hissetmesinden bahsediyorum.” açıklamasında bulundu.
Yorum Yap