Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkiye’nin tamamının maden alanı haline getirildiği istikametindeki tenkitlerin gerçeği yansıtmadığını belirterek, “Yaklaşık 97 bin ruhsatın iptalini sağladık. Yalnızca 8 bin ruhsat var, Türkiye genelinde hafriyat yapılan ocak alanı ise yalnızca binde 1, yani 783 kilometrekare.” dedi.
Bakan Bayraktar, TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda, Bakanlığının 2026 yılı bütçesi üzerindeki görüşmelerde milletvekillerinin soru ve tenkitlerini yanıtladı.
Türkiye’nin madende hala net ithalatçı ülke olduğunu belirten Bayraktar, fakat dünyanın 7. büyük maden zenginliğine sahip pozisyonda bulunduğunu söyledi.
Madenlerin yerin altında kalmasının iktisada hiçbir katkısının olmadığının altını çizen Bayraktar, şöyle devam etti:
“TBMM bu yıl tarihi bir madencilik kanununu geçirdi. Kanunu kurgularken yatırımları cazip hale getirmemiz lazım dedik. Maden alanlarının rehabilitasyonuyla ilgili bütçeleri neredeyse 2 katına çıkardık. Altın fiyatları 4 bin dolarları aşan bir noktaya geldi. Altında devlet hakkını yüzde 25’e çıkardık. Türkiye’de altın madeni işletecekseniz, yerli yahut yabancı fark etmez, ürettiğiniz altının yüzde 31,25’ini, üçte birini neredeyse, devlet hakkı olarak vereceksiniz. Kurumlar vergisi, SGK ödüyorsunuz, İstihdama katkınıza baktığınızda son derece kıymetli bir düzenleme olduğunu vurgulamak istiyorum.”
Bayraktar, Türkiye’nin tamamının maden alanı haline getirildiği tarafındaki tenkitlerin gerçeği yansıtmadığını vurgulayarak, “Yaklaşık 97 bin ruhsatın iptalini sağladık. Yalnızca 8 bin ruhsat var, Türkiye genelinde hafriyat yapılan ocak alanı ise yalnızca binde 1, yani 783 kilometrekare.” diye konuştu.
– YENİLENEBİLİR GÜÇ YATIRIMLARI SÜRAT KESMEYECEK
Bayraktar, güç konusunun 86 milyonun ortak konusu ve siyaset üstü bir bahis olarak değerlendirmesi gerektiğini lisana getirdi.
Enerji kesiminin yaklaşık 407 bin insanın direkt çalıştığı bir alan olduğunu kaydeden Bayraktar, “Bakanlık, ilgili kuruluşlarımızda yaklaşık 67-68 bin insan çalışıyor. Neredeyse 1,6 milyon, 2 milyon insanımızın direkt istihdam sağlandığı bir alandan bahsediyoruz.” diye konuştu.
Türkiye’de etkin 32 milyon haneye her gün elektrik götürüldüğünü ve bu güç hizmetinin her saniye sunulduğunu vurgulayan Bayraktar, şunları söyledi:
“Türkiye’de 22 milyon haneye doğal gaz götürüyoruz ve bu sayı her geçen gün artıyor. 33 milyon aracın her gün akaryakıt bulması lazım. TPAO, EÜAŞ, TEİAŞ, BOTAŞ ve ETİ Maden, beş büyük Kamu İktisadi Teşebbüsü, 1,3 trilyon liralık bütçe ile yatırımları gerçekleştireceğini söz etmek isterim. 2026-2030 tarife devrinde yıllık yaklaşık 200 milyar liraya yakın bir yatırım ve bakım bütçesini hedefliyoruz.”
Bayraktar, Türkiye’nin güç bağımsızlığı ve iklimle alakalı amaçlarına ulaşması için yerli ve yenilenebilir güç kaynaklarının iktisada kazandırılması çalışmalarına devam edileceği bilgisini paylaştı.
Bu yıl güneşten ve rüzgardan üretilen elektrikle 11 milyar dolarlık doğal gazın ikame edildiğini bildiren Bayraktar, Türkiye’nin her yıl 8 ila 10 bin megavat güneş ve rüzgar projesini hayata geçirmesi gerektiğini söyledi.
Bayraktar, “Bu sene 8 bin 500 megavatın üzerinde yeni kurulu gücü, Avrupa’da tahminen birkaç küçük ülkenin toplam kurulu gücü kadar gücü sistemimize katmış olacağız. 10 yıl içerisinde 80 milyar dolarlık bir yatırımla güneş ve rüzgar yatırımlarını yapacağız. İletim, dağıtım ve şebekeye yatırım yapmanız gerekiyor. Bu maksatla, 14-15 bin kilometrelik HV-DC çizgiyle, tekrar 14-15 bin kilometreyi bulacak AC sinirlerimizle yaklaşık 30 milyar dolarlık bir yatırımı da önümüzdeki 10 yılda yapacağız. İkili mutabakatlarla yabancı yatırımcılarla daha ucuza güç için muahedeler yapacağız.” sözlerini kullandı.
Türkiye’de bilhassa pandemi ile muhtaçlığı olana da olmayana da takviye verilen bir modelin başladığına, lakin bu modele yönelik farklı çalışmalar yapıldığına da işaret eden Bayraktar, şöyle konuştu:
“Bugün yalıda oturan, villada oturan, bahçesini aydınlatan, havuzunu ısıtan kişinin elektrik bedelini, doğal gaz bedelini neden daima birlikte ödüyoruz? Neden devlet ödesin? Elbette ki bunu cebimizden vermiyoruz. Gelir üzerinden gelir kümesine nazaran vatandaşlar tespit edilip, üst seviye gelirde olanları bu takviye kümesinden çıkarılabilir. Vatandaşın bu dayanaklara muhtaçlığı varsa Aile Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’na başvurup devletin elektrik ve doğal gaz takviyesinden istifade etmek istiyorum diyebilir. Onların kriterlerine uygunsanız bu dayanaklardan istifade edebilirsiniz. Her yıl neredeyse 20 milyar doları bulan takviyenin daha dar gelirli, sabit gelirli, 16 bin 800 lira alan emekli vatandaşlarımıza daha çok vermek suretiyle aktif dayanak düzeneği olması gerektiğini düşünüyoruz.”
Bakan Bayraktar, Finlandiya, Norveç ve Karadağ’dan sonra konut dışı elektrik fiyatlarında Türkiye’nin son derece ucuz ülkeler ortasında yer aldığını belirterek, “Konut doğal gaz sıralamasında ikinciyiz. Konut dışı doğal gaz sıralamasında da tekrar birebir, zira sübvansiyonlar ve değerli ölçüde dayanaklar var. Türkiye 1. sırada bunu da tabir etmek istiyorum.” dedi.
– TÜRKİYE’NİN NÜKLEER HEDEFİ
Bakan Bayraktar, nükleer gücün iklim gayelerine ulaşmada kıymetli bir kaynak olduğunu belirtti.
Hiçbir gelişmiş ülkenin nükleer güç yatırımı yapmadığı tenkitlerinin gerçek olmadığını lisana getiren Bayraktar, şunları kaydetti:
“Türkiye’nin doğusunda yürüme uzaklığında Metsamor, Ermenistan’da nükleer santral var. Bulgaristan’da, Romanya’da, Macaristan’da, Slovakya’da var. Avrupa’nın ortasına, Fransa’da, Paris’in göbeğinde, Fransa’nın muhtaçlığı olan elektriğin yüzde 75’ini sağlayan nükleer güç. Dünyadaki yaklaşık 416 reaktörde tehlike yok. Biz yapmaya kalkınca maalesef bu tehlike konusu oluyor. Uranyum bağımlılığı olacak mı? Evet. Uranyum bağımlılığını aşmak için yakıtla alakalı da gerek şu anda çalıştığımız ülkeyle gerek şu anda yeni proje olarak konuştuğumuz ülkelerle de konuşuyoruz.”
– “LNG ÜRETİMİ ARTACAK”
Bayraktar, 2016’da dünyada sıvılaştırılmış doğal gazın (LNG) artmaya başlayacağını öngördüklerini, Türkiye’nin gazlaştırma tesisinin kapasitesini 32 milyon metreküpten 161 milyon metreküpe, yani 5 katına çıkardıklarını bildirdi.
ABD’den alınacak LNG’nin Türkmen gazından sonra BOTAŞ’ın aldığı en ucuz ikinci gaz olduğunun altını çizen Bayraktar, “Şu anda 2027’den itibaren çok rekabetçi bir fiyatla aldığımız bir gaz. Biz niçin değerliye doğal gaz alalım? Ben bu gazı değerliye aldığım vakit vatandaşa nasıl indirim yapabilirim? Nasıl bu kadar bütçe yükünü yönetebilirim? Münasebetiyle burada çuvalladılar, sınıfta kaldılar.” diye konuştu.
– “TÜRKİYE ENDER TOPRAK ELEMENTİNDE DÜNYADA BİRİNCİ 5’E GİRECEK”
Bayraktar, Türkiye’nin az toprak elementleriyle ilgili çalışmalarına 2011’de başladığını vurgulayarak, “Beylikova’da 694 milyon ton ender toprak elementini tespit ettik ve yıllardır şunu söylüyoruz: ‘Nadir toprak elementleri konusunda biz ülke olarak dünyanın birinci beş ülkesi ortasına gireceğiz.’ Bunun için çalışıyoruz. Bunun için pilot tesis kurmaya niyet ettik.” sözlerini kullandı.
Türkiye’nin ürettiği ender toprak elementlerinin ABD’ye satıldığı tezlerine ait Bayraktar, “ABD’ye az toprak elementleri falan vermedik. Biz nükleerle ilgili bir muahede yaptık. Esasen ender toprak elementleriyle alakalı bir şey olsa bunu da açıklarız. Bundan çekinecek bir şey yok.” biçiminde konuştu.
– KARADENİZ’DEKİ SONDAJ ÇALIŞMALARI
Türkiye’nin 6 derin deniz sondaj gemisine, 2 de sismik gemiye sahip olduğuna işaret eden Bayraktar, gemilerin neden alındığı konusunda tenkitlere yanıt verdi. Bayraktar, “Bu gemilerin 6 adedini biz 1 gemi fiyatına aldık. Şu anda 4 geminin hepsini Karadeniz’in ortasında sondaj yaparken görebilirsiniz. Karadeniz’de bulduğumuz gazı, 2028’de 45 milyon metreküp gazı Türkiye’ye getirebilmek için gemilerin gece gündüz çalışması lazım.” dedi.
Bayraktar, beşinci geminin Türkiye’ye ulaşmasıyla Karadeniz’deki üretimin artıracağını belirterek, “2026’da Doğu Karadeniz, Orta Karadeniz ve yeniden Batı’da biz 6 tane yeni keşif hedefli sondaj kuyusu açacağız. Bunlardan milletimize bir yeni muştuyu İnşallah paylaşacağız. Amacımız budur. Şayet bu gemileri almasaydık Akdeniz’de 1 metre sondaj yapamazdık.” diye konuştu.
Öte yandan, TPAO’nun kurulduğu günden beri yurt dışına gönderdiği öğrencilerden 388’inin hala kurumda çalıştığını tabir eden Bayraktar, şu sözleri kullandı:
“Bunlar ülkemizin zenginliği. Yurt dışına gidip orada eğitim alıp orada belirli bir bilgi birikimine sahip olup ülkemize dönüp hizmet ediyorlar. Yurt içinde de yeni eğitimler kazandırmamızda da hiç bir beis görmediğini tabir etmek istiyorum. Tam bilakis buradaki faaliyetlerimizle hem gönderdiklerimiz burada daha ağır bir biçimde çalışıyorlar hem de Türkiye’de adeta bir bilakis beyin göçüyle birlikte bu insanları Türkiye’ye getirmiş oluyoruz.”
TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda, Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığının yanı sıra Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Nükleer Düzenleme Kurumu, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Güç, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumunun 2026 yılı bütçeleri kabul edildi.
Yorum Yap