Perakende sektörünün tüm yıl boyunca merakla beklediği ‘Efsane Cuma’ rüzgarı erken esmeye başladı. Markalar, indirim kampanyalarına başladı. Araştırmalara göre, Türkiye’de tüketicilerin yüzde 87’si kasım ayında alışveriş yapmayı planlıyor. Tüketiciler, ortalama 320 euro harcama yapmayı düşünürken, Avrupa’da bu rakam 268 euro.
Nurdoğan A. ERGÜN
Tüm dünyada milyonlarca tüketicinin merakla beklediği büyük indirim etkinliği Efsane Cuma’ya (Black Friday) sayılı günler kala markaların indirim yarışı hızlandı. 28 Kasım Cuma günü resmi olarak başlayacak olan alışveriş çılgınlığı öncesinde, e-ticaret devleri ve perakende zincirleri indirim oranlarını açıklamaya başladı. Birçok marka yüzde 20’den yüzde 50’ye varan oranda indirimlerini duyururken Hepsiburada, Amazon, Trendyol gibi online pazar yerleri yarışa daha erken başladı.
Tüketicilerin özellikle teknoloji ve giyim kategorilerine yoğun ilgi göstermesi beklenirken, uzmanlar bu dönemde dolandırıcılıklara karşı dikkatli olunması konusunda uyarılarda bulunuyor. 2024 yılında 3 trilyon TL olan e-ticaret hacminin bu yılın sonunda 5 trilyon TL’ye ulaşması, sadece kasım indirimlerinin bu hacme 750 milyar ile 1 trilyon TL arasında katkı sunması bekleniyor.
Türkiye, Avrupa’dan daha çok harcama yapacak
PwC’nin ‘Efsane Cuma Dosyası 2025’ araştırması, kasım ayı indirim döneminde Türkiye’deki tüketici eğilimlerine ve beklentilerine mercek tutuyor. Araştırma, ilginin güçlü olduğunu ancak harcama motivasyonlarının fiyattan güven ve deneyime doğru kaydığını gösteriyor.
PwC’nin Fransa, Almanya, İtalya, İrlanda ve Türkiye’yi kapsayan, toplamda 10 bin katılımcı ile ikinci kez gerçekleştirdiği “Efsane Cuma Dosyası 2025” araştırması, kasım ayı indirim dönemindeki en yeni trendlere ve dönüşen tüketici davranışlarına ışık tutuyor. Araştırmaya göre, Türkiye’deki tüketicilerin yüzde 87’si kasım ayı indirim dönemlerinde alışveriş yapmayı planlıyor.
Ortalama harcama 320 euro olacak
Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da Avrupa’daki tüketicilerden daha fazla harcama yapması öngörülen Türk tüketiciler, ortalama 320 euro harcama yapmayı planlıyor. Bu rakam, Avrupa’daki harcama planı olan 268 euro düzeyinin oldukça üzerinde. Öne çıkan harcama kategorileri ise sırasıyla yüzde 52 yetişkin giyim, yüzde 36 elektronik/teknoloji ve yüzde 30 çocuk giyim oldu. Ayrıca, katılımcıların yüzde 82’si Efsane Cuma/Kasım ayı indirimlerini yeni yıl hediyelerinin tümünü veya bir kısmını, yüzde 31’i de yılbaşı hediyelerinin yarısı kadarını almak için bir fırsat olarak görüyor.
Türkler alışverişte yapay zekaya güveniyor
Araştırmanın dikkat çeken noktalarından biri de yoğun rekabet ortamında başarının yolunun yalnızca cazip fiyatlar sunmanın ötesinde, güven, deneyim ve sadakat temelli bir yaklaşımdan geçtiği göstermesi. Tüketicilerin yüzde 53’ü bu dönemde ilk defa alışveriş yaptığı markadan tekrar alışveriş yapmaya olumlu bakıyor.
Avrupa’da ise bu oran ancak yüzde 22. Türkiye’deki bu güçlü sadakat eğilimi, Avrupa’ya kıyasla daha belirgin. Bu dönemde alışverişe yönlendiren mecralara bakıldığında ise yüzde 31 ile sosyal medya reklamları öne çıkıyor. Türkiye, alışveriş için yapay zekâ kullanımını Avrupa’ya kıyasla daha hızlı benimsiyor. Bu oran Türkiye’de yüzde 13 iken, Avrupa’da yüzde 9 olarak görülüyor.
‘Şimdi al sonra öde’ harcamayı artırıyor
Rapora göre, Türkiye’de katılımcıların yüzde 60’ı bu yıl harcamaları konusunda daha dikkatli ve planlı davrandığını belirtiyor. Bu oran 2024 yılında yüzde 53 olmuştu. Bu artış, tüketicilerde bütçe bilincinin güçlendiğini gösteriyor. Harcama potansiyelini artıran faktörler ise taksitli alışveriş ve “şimdi al, sonra öde” gibi esnek ödeme seçenekleri olurken, katılımcıların yüzde 43’ü taksitli alışveriş yapmayı planlıyor.
Araştırmada müşteri memnuniyetini olumsuz etkileyen kritik faktörler de belirlendi: Yüzde 26 ile Türkiye’de alışveriş deneyimini en olumsuz etkileyen faktörler arasında stok eksikliği öne çıkıyor. Tüketicilerin yüzde 23’ü ise indirim dönemlerinde, gerçek fırsat yakaladığını düşünmüyor. “Gerçek bir fırsat yakaladığıma inanmıyorum” diyenlerin oranı yüzde 25’ten yüzde 20’ye düşmüş durumda.
“Tüketici hem rasyonel hem bilinçli”
PwC Türkiye şirket ortağı ve Perakende ve Tüketici Ürünleri Sektörü Lideri Cihan Harman, “Her yıl kasım ayında gerçekleşen bu indirimler; e-ticaretten perakendeye, lojistiğe kadar birçok sektör için kritik bir öneme sahip” dedi.
Bu yılki bulguların, ilginin hâlâ güçlü olduğunu ancak davranışların belirli alanlarda bir dönüşüm geçirdiğini gösterdiğini belirten Harman, şöyle devam etti: “Bugün geldiğimiz noktada, tüketicinin hem rasyonel hem de bilinçli tercihler yaptığını görüyoruz. Efsane Cuma artık sadece bir indirim dönemi değil; güven, değer ve sürdürülebilirlik ekseninde yeniden şekillenen bir tüketim kültürünün aynası haline geliyor.”
Yorum Yap