Uzmanlara nazaran olay sadece bir sıhhat skandalı değil, turizmden yeme-içmeye uzanan bir alanda Türkiye’nin güvenilirlik algısına darbe. Şeffaflık olmadan ekonomik prestij kaybı kaçınılmaz.
İstanbul’da yaşanan zehirlenme kuşkulu can kayıpları, insan hayatına yönelik ihmal zincirlerini yine gündeme getirirken Türkiye’nin turizmden yiyecek-içecek bölümüne uzanan geniş bir alanda itimat algısını sarsıyor. Uzmanlara nazaran halk sıhhati ve güvenliğini önceleyen siyasetler yerleşmediği sürece ülke iktisadı daha büyük bir riskle karşı karşıya kalacak.
Son devirlerde Türkiye’nin farklı bölgelerindeki işyerlerinden, hastanelerden ve öğrenci yurtlarından arka arda gelen besin kaynaklı zehirlenme haberlerine, Almanya’dan İstanbul’a tatile gelen Böcek ailesinin sokak yemekleri yedikten sonra hayatını yitirmesi de eklendi. Ailenin kumpir ve midye yediği işletmelere yönelik soruşturma sürerken, konakladıkları otelde iki turistin daha mide bulantısı nedeniyle hastaneye başvurmasıyla inceleme genişletildi. Otelde yemek servisi olmamasına rağmen insan sıhhatine ziyanlı ilaçlama yapıldığı tezi araştırılıyor.
Kültür ve Turizm eski Bakanı Bahattin Yücel yapısal problemlere dikkat çekiyor. Ekonomik kriz yüzünden işletmelerin küçüldüğünü ya da kurumsal hayattan çıkanlarca açılan çok sayıda yiyecek içecek hizmeti veren seyyar/küçük işletmenin ortaya çıktığını belirten Yücel, problemlerden birinin “kapasitenin çok üzerinde satış yapma isteği” olduğunu söylüyor. Yücel’e nazaran hem besin hem konaklama alanında kontroller yetersiz:
DENETİMLER YETERSİZ
“Dünyada küçük işletmeler aslında büyük bir yapının içinde faaliyet gösterir. Bölgedeki işletme sayısına nazaran bir genel hazırlık yeri saptanır. Besinler, yiyecekler oraya getirilip işlenir. Bizde bu yok. Ayrıyeten kapasiteye nazaran verilmesi gereken bir belgelendirme sistemi uygulanmalı. Kayıt dışılık da nitelik sorunu yaratıyor.”
Konaklama alanında ise Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın kontrol yetkisini belediyelerin elinden aldığını, AYM’nin bunun yanlış olmasına karar vermesine rağmen maddeden geri adım atılmadığını hatırlatan Yücel, şunları söylüyor:
“Konaklama tesislerinin sayısı birden teğe 25 binin üzerine çıktı. Bu artan sayıyı denetleyecek kâfi takımı yok bakanlığın. İnsan hayatının kıymetiyle karşılaştırılamaz ancak Kartalkaya yangınında da olduğu üzere bu yaşadıklarımız Türkiye’nin güvenilirliğine, turizme vurulan çok büyük darbedir. İnsan hayatını önemsemeyen bir ülkede her bölüm ziyan görür. Başta turizm ve besin meslek örgütleri iktidarla âlâ geçinmeye çalışmak yerine bakanlıkları misyona çağırmalı zira uzun vadede onlar ziyan görecek.”
Turizmci Dr. Cem Kınay ise Türkiye’nin yılda 65 milyondan fazla ziyaretçi ağırlayan, gastronomisiyle ve otelcilik kalitesiyle dünyada marka olmuş bir ülke olduğunu, bu çeşit olayların “gıda güvenliği olmayan ülke” algısını otomatik olarak yaratmayacağını söylese de hakikat ve süratli biçimde yönetilmediğinde gereksiz bir algı riski oluşabileceğini söz ediyor. Şeffaf, süratli, bilimsel açıklamalarla kamuoyunun sistemli halde bilgilendirilmesinin çok kıymetli olduğunu belirten Kınay’a nazaran mümkün “güvensiz ülke” algısı; paket cins satışlarını yavaşlatabilir, rezervasyon kararlarını geciktirebilir, memleketler arası basında Türkiye’nin risk çerçevesinde yer almasına yol açabilir ve ülkenin tanıtım maliyetlerini artırabilir. Bu nedenle merkezi besin güvenliği protokollerinin güncellenmesi gerektiğini belirten Kınay, yerel yönetimler, Turizm Bakanlığı ve sektörün ortak hareket etmesinin zarurî olduğunu vurguluyor.
Yorum Yap