Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul Kongre Merkezi’nde 41. İSEDAK Toplantısı açılış merasiminde değerli açıklamalarda bulundu. Erdoğan, “Sudan’da 29 aydır devam eden çatışma ortamına dikkatinizi çekmek istiyorum. Son günlerde El-Feşir’de sivil halka yönelik katliamları göğsünde taş değil kalp taşıyan hiç kimse kabul edemez. Buna sessiz kalamayız.” dedi.
İşte Erdoğan’ın konuşmasından satır başları: Sayın bakanlar, sayın genel sekreter, aziz kardeşlerim, sizleri en kalbi hislerimle, hürmetle, muhabbetle selamlıyorum. İSEDAK Bakanlar Toplantısının 41’incisi vesilesiyle üç kıtanın hoş kalbi İstanbul’umuzda konuk bahtiyarlığını yaşıyorum. Programımızı teşrif eden her bir konuğumuza yürekten teşekkürlerimi sunuyorum. Türkiye’ye ve İstanbul’a beğenilen geldiniz. Sizlerin şahsında dünyanın farklı köşelerinde yaşayan her bir kardeşime buradan selamlarımı, sevgilerimi gönderiyorum.
Toplantı kapsamındaki istişarelerin ve alacağımız kararların ülkelerimiz ve İslam dünyası ile tüm insanlık için insanların hayırlara vesile olmasını diliyoruz. Cumartesi günü gerçekleşen tertip kapsamında pek çok panel, oturum açma ve yan aktiflik düzenlendi. Ekonomik ve mali iş birliğinden ulaştırma ve irtibat sürdürülebilir turizmden dijital dönüşüme farklı başlıklar altında fikir ve değerlendirmeler lisana getirildi. Bunun için şahsım ve milletim ismine canı gönülden teşekkür ediyorum.
Tüm bu çalışmaların aramızdaki kuvveti, muhabbeti ve dayanışmayı güçlendirmesini, münasebetlerimize katkı yapmasını temenni ediyorum.
“İSEDAK ÇATISI ALTINDA BUGÜN SURİYE’YE ÖZEL BİR TAKVİYE PROGRAMI BAŞLATIYORUZ”
Aziz kardeşlerim, son toplantımızdan bu yana Orta Doğu başta olmak üzere tüm dünyada tarihî gelişmelere şahitlik ettik. İSEDAK Başkanı sıfatıyla biliyorsunuz, yıllarca bu kürsüden sizlere Suriye halkının çektiği sıkıntılardan bahsettim. Yaklaşık 14 yıl boyunca Suriyeli kardeşlerimiz çok ağır bedeller ödediler. Baas rejiminin ve terör örgütlerinin akınlarında 1 milyona yakın Suriyeli kardeşimiz can verdi.
3,6 milyonu Türkiye’ye olmak üzere milyonlarcası diğer ülkelere göç etmek, hicret etmek zorunda kaldı. Bu süreçte Suriyeli muhacirlere ensar şuuruyla konut sahipliği yaptık. Kardeşlik ve komşuluk vazifemizi en hoş biçimde yerine getirmeye uğraş ettik.
Allah’a hamdolsun, sonunda zafere ulaşan Suriyeli mazlumlar oldu. 14 yıl boyunca Suriye’yi kan gölüne çeviren mezalim, 8 Aralık İhtilali ile birlikte nihayet sona erdi. Ve Suriye Cumhurbaşkanı Sayın Ahmet Şara’nın dirayetli liderliğinde yine toparlanma sürecine girdi. Burada bir sefer daha hürriyetleri için toprağa düşen Suriyeli kardeşlerimizi rahmetle yâd ediyor, Rabbim yerlerini cennet eylesin diyorum.
Suriye’nin uzun bir ortadan sonra İSEDAK Bakanlar Toplantısı’nda temsil edilmesinden büyük bir memnuniyet duyduğumu tabir etmek isterim. Türkiye olarak ulaştırmadan eğitime, güvenlikten ticarete, sağlıktan toplumsal hizmetlere kadar Suriye halkına dayanak vermeye devam ediyoruz. Ülkenin siyasî birliği ve toprak bütünlüğünün korunması, tüm kısımlarıyla Suriyeli kardeşlerimizin kalıcı refaha kavuşması noktasında teşkilatımızın ve İslam dünyasının dayanağı çok çok kıymetlidir. Suriye’nin bölge ekonomileriyle entegrasyonu hem Suriye’ye hem de bölgemize somut katkılar sunacaktır. En kritik ayağını teşkil eden ulaştırma projelerinin hayata geçirilmesi konusuna yoğunlaşmamız, elbet hayati kıymete sahiptir.
Şunu da büyük bir memnuniyetle söz etmek istiyorum: Suriye’de ekonomik kalkınmanın önünde önemli mahzur oluşturan yaptırımlar, bizim de uğraşlarımızla hamdolsun peyderpey kalkıyor. Gelinen evrede artık özel kesimin de yatırımlarını Suriye alanına yönlendirmesini teşvik ediyoruz.
Komşumuz Suriye’nin yine ayağa kalkması, bir an evvel eski günlerine kavuşması temel önceliğimizdir. Bu doğrultuda İSEDAK çatısı altında bugün Suriye’ye özel bir takviye programını da başlatıyoruz.
Beşerî ve kurumsal kapasitenin güçlendirilmesine katkı yapacak bu programla; eğitim, uzman değişimi, gereksinim tahlili ve fizibilite çalışmaları üzere alanlarda Suriye’ye proje dayanakları sunacağız. Programın uygulama evresine üye ülkelerimizin inşallah çok değerli katkılar yapacağına inanıyorum.
“KKTC’Yİ YALNIZ BIRAKMAYACAĞIZ”
Bugün ayrıyeten Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden gelen kardeşlerimiz de ortamızda. Kendilerine de tüm kalbimle “hoş geldiniz” diyorum.
Kıbrıs Türk halkı, İslam dünyasının ayrılmaz bir kesimidir. Bilhassa bu kimliklerinden ötürü on yıllardır haksız, hukuksuz ve acımasız bir izolasyona tabi tutuldukları, ne yazık ki bir hunharca gelişmedir. Ancak buna karşın Kıbrıs Türkü kardeşlerimiz baskılara boyun eğmediler, kendi vatanlarında onurluca yaşama iradesinden vazgeçmediler, hükümran eşitliklerini tartışma konusu yapmadılar.
Kurgulanan yeni emperyalist oyunda, Kıbrıs Adası’nın da menüye eklenmek istendiğine dair güçlü sinyaller alıyoruz. Teşkilatımızın Kıbrıs Türk halkıyla dayanışmasını daha da artırmasını bu bakımdan çok değerli görüyorum.
Sizlerden, Kıbrıs Türklerinin iki devletli tahlil temelinde yürüttükleri hak, özgürlük ve adalet çabasına daha fazla omuz vermenizi bekliyorum. İnşallah, anavatan ve garantör ülke olarak biz de Kıbrıs Türk halkını asla yalnız bırakmayacak, haklı davalarında hep yanlarında olacağız.
“TÜRKİYE, SOYKIRIMA EN GÜÇLÜ YANSIYI VEREN ÜLKELERDEN BİRİSİ OLMUŞTUR”
Kıymetli kardeşlerim, İslam dünyası olarak vicdan ve dirayetimizin, basiret ve metanetimizin sınandığı çok güçlü bir periyodu deneyim ediyoruz. Bu devirde birbirimize daha sıkı kenetlenmemiz, hepimizi ilgilendiren meselelerin üzerine kararlılıkla ve sağduyuyla gitmemiz gerekiyor. Aramızdaki münasebetleri o denli bir düzeye ulaştıralım ki, bu bina daima sağlam kalsın; sarsıntılardan, ataklardan, kundaklamalardan hiçbir surette etkilenmesin.
Bunu bilhassa şunun için söylüyorum kardeşlerim: Biliyorsunuz, Gazze geçtiğimiz iki yıl boyunca son asrın en yabanî, en barbar soykırımlarından birine sahne oldu. Birçok çocuk ve bayan olmak üzere 70 binden fazla Filistinli, İsrail işgal güçlerinin katliamına uğradı. 170 bin kardeşimiz yaralandı. Dev bir enkaz yığınına dönüşen Gazze’de hâlâ ulaşılamayan şehit cenazeleri var.
On milyarlarca doları bulan büyük bir yıkım kelam konusu. Enkazlar kaldırılsa bile, anne babaları gözlerinin önünde öldürülen saf çocukların yaşadığı travmanın izleri tahminen de hiçbir vakit silinmeyecek. Milletlerarası kuruluşların kayıtsızlığının Gazzelilerin kalbinde açtığı yaralar da tahminen hiçbir vakit tam manasıyla güzelleşmeyecek. Bu gaddarlık ve soykırım hiçbir vakit unutulmayacak.
Burada şunun da altını çizerek tabir etmek durumundayım: Türkiye, İsrail hücumlarının başladığı birinci günden itibaren bu soykırıma en güçlü yansıyı veren ülkelerden birisi olmuştur. 102 bin tonun üzerindeki insani yardımlarımızla, memleketler arası platformlardaki teşebbüslerimizle, beynelmilel hukuk yerinde attığımız adımlarla zalimlerin karşısına dikildik. Kalıcı ateşkesin temini ve adil bir barışın sağlanması yolunda büyük efor sarf ettik.
“TRUMP’A ATEŞKESİN TESİSİNDE ORTAYA KOYDUĞU İRADEDEN DOLAYI TEKRAR TEŞEKKÜRLERİMİ İLETİYORUM”
İslam İşbirliği Teşkilatı, Arap Ligi, Gazze Temas Kümesi ve memleketler arası toplumun vicdan sahibi üyeleri ile birlikte, Gazze’deki kardeşlerimizin uğradığı bu mezalimi memleketler arası toplumun gündeminde tuttuk.
Bu gayretlerimizin olumlu sonuçlarını de hamdolsun almaya başladık. Bizim de katkı sağladığımız, Mısır’ın konut sahipliğindeki Hamas–İsrail görüşmeleri ateşkesle sonuçlandı. Katar ve Mısır başta olmak üzere sürece takviye veren bölge ülkelerinin tamamına bir sefer daha şükranlarımı sunuyorum. Bu örnek dayanışmayı, önümüzdeki periyotta çok daha güçlü bir formda, kararlılıkla sürdüreceğimize inanıyorum. Tıpkı biçimde, Amerika Birleşik Devletleri Lideri Sayın Trump’a da ateşkesin tesisinde ortaya koyduğu iradeden dolayı tekrar teşekkürlerimi iletiyorum.
Hamas’ın muahedeye riayet noktasında epey kararlı olduğu görülüyor. Fakat İsrail’in bu mevzudaki sicilinin çok makûs olduğunu hepimiz biliyoruz. Çeşitli mazeretlerin gerisine sığınıp gizlenerek, ateşkes mutabakatından bu yana 200’ün üzerinde günahsızı katleden; işgal ve akınlarına orta vermeyen bir idareyle karşı karşıyayız.
Şurası bir gerçek ki sırf sivilleri değil, barışa giden yolu da amaç alan bu hücumlar, İsrail–Filistin problemine adil ve kalıcı bir tahlil bulma arayışının önüne asla geçemeyecektir.
Geldiğimiz noktada Gazze halkına daha fazla insani yardım ulaştırmamız ve ardından yine imar çalışmalarına başlamamız gerekiyor. İsrail hükümeti bunu da engellemek için elinden geleni yapıyor. Arap Ligi ile İslam İşbirliği Teşkilatı tarafından hazırlanan yine imar planının bir an evvel hayata geçirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Özellikle teşkilat ve İSEDAK’ın Gazze’nin tekrar ayağa kaldırılmasında öncü bir rol oynaması elzemdir.
Ne Batı Şeria’nın ilhakına, ne Kudüs’ün statüsünün değiştirilmesine, ne de birinci kıblemiz Mescid-i Aksa’nın kutsiyetine ziyan verme teşebbüslerine müsaade edemeyiz. 1967 hudutları temelinde, başşehri Doğu Kudüs olan; bağımsız, hâkim ve coğrafik bütünlüğe sahip Filistin devleti kurulana kadar gayretimizi daima birlikte sürdüreceğiz.
“SUDAN’IN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNÜ, ÜLKELERİNİ VE BAĞIMSIZLIĞINI KORUMALIYIZ”
Kardeşlerim, Bu noktada Sudan’da 29 aydır devam eden çatışma ortamına da dikkatinizi çekmek istiyorum. Son günlerde El-Feşir’de sivil halka yönelik katliamları göğsünde taş değil kalp taşıyan hiç kimse kabul edemez. Buna sessiz kalamayız. Sudan’da akan kanın bir an evvel durdurulmasında en büyük sorumluluk hiç elbet İslam âlemine düşüyor. Müslümanlar olarak diğerlerinden medet ummak yerine sıkıntılarımızı kendimiz çözebilmeliyiz. Sudan’ın toprak bütünlüğünü, ülkelerini ve bağımsızlığını korumalıyız. Teşkilata üyeleri ile tüm ülkelerin kardeşlik hukuku çerçevesi içerisinde Sudan’dın barış, huzur ve itimat iklimine kavuşması için elimizi taşın altına koymalıyız.
“İSLAM DÜNYASI, MEMLEKETLER ARASI TİCARETTE DİLEK ETTİĞİMİZ POZİSYONA ŞİMDİ ULAŞABİLMİŞ DEĞİLDİR”
Kıymetli kardeşlerimin sayıları süratle artan muhafazacı uygulamalarının tesirleri milletlerarası ticarette daha ağır bir biçimde hissedilmeye başlandı.
Risk ve belirsizliklerle dolu bu görüntü karşısında, ülkelerimiz ortasındaki iş birliğinin ne kadar hayati olduğu bir defa daha ortaya çıkmıştır.
İslam İşbirliği Teşkilatı’nın geçmiş 50 yılına baktığımızda, ülkelerimizin dünya ticaretinden hak ettikleri hissesi alamadığı su götürmez bir gerçektir. Bugün gelinen süreçte, teşkilat üyesi ülkelerde ortalama kişi başı gelir 1.169 dolardan 4.453 dolara yükselirken, tıpkı yıllarda dünya ortalaması 2.611 dolardan 13.000 doların üzerine çıkmıştır. Dünya ticaretindeki hissemiz ise yüzde 11 düzeyinde kalarak yerinde saymıştır.
İslam İşbirliği Teşkilatı üyeleri ortasında yüzde 25 olarak belirlediğimiz ticaret maksadının bir oldukça gerisindeyiz. Dünya doğal gaz rezervlerinin yüzde 60’ına, petrol kaynaklarının yüzde 65’ine, global nüfusun yüzde 25’ine sahip olan İslam dünyası, milletlerarası ticarette dilek ettiğimiz pozisyona şimdi ulaşabilmiş değildir.
Bu durumu değiştirecek adımlar atmamız elbette mümkündür. İSEDAK bünyesinde yürüttüğümüz ortak program ve projeler bu noktada büyük ehemmiyet arz ediyor. Aramızdaki ticaretin güçlendirilmesi gayesiyle 2022’de devreye aldığımız Tercihli Ticaret Sistemi’nin üye sayısının artırılması ve kapsamının genişletilmesine yönelik gayretler da birebir biçimde çok değerlidir.
Bu sistemin yeni kuşak ticaret mutabakatlarıyla perçinlenmesine dönük çabalara tüm üyelerin dayanağını bekliyoruz. Tercihli Ticaret Sistemi’ne şimdi taraf olmayan ülkeleri ortamıza katılmaya; taraf ülkeleri ise ticaret alanındaki iş birliğimizi derinleştirmeye davet ediyorum.
Aziz kardeşlerim, “İhracat stratejilerinin geliştirilmesi” temasıyla yapılacak olan bu yılki görüş alışverişi oturumunun, ticarette yeni iş birliği imkânlarını istişare etme ve somut yol haritaları oluşturma noktasında yararlı olacağına inanıyorum. Alışılmış ihracatımızı çeşitlendirirken, yüksek gelirli ve rekabetçi ekonomiler de inşa etmemiz kuraldır. KOBİ’lerin finansmana erişimi için İslami finans eserlerini yaygınlaştırmalı, ihracat kredileri ve sigorta sistemlerini İslami prensiplerle uyumlu hâle getirmeliyiz.
İSEDAK KOBİ Programı ile KOBİ’lerimiz arasında güçlü iş birliği ağları oluşturuyoruz. Şimdi dâhil olmamış ülkeleri bu programa katılmaya ve yürütülen çalışmalardan istifade etmeye çağırıyorum.
Diğer taraftan, üye ülkelerimiz ortasındaki ticaretin artırılmasında helal sertifikalandırma hususu da büyük bir fırsat arz ediyor. Bu hedefle iki yıl evvel kurulan Helal Akreditasyon Kurumları İslami Forumunun teknik çalışmalarını tamamlamasını ve 2026 yılında ilgili faaliyetlerin başlamasını özellikle değerli görüyorum.
Ticari münasebetlerimizi artırmanın bir öteki ayağını ise tahkim sistemi teşkil ediyor. Şahsen önerdiğim İslam İşbirliği Teşkilatı Tahkim Merkezinin müşterek çalışmalarımıza kıymetli katkılar sunacağına inanıyorum. Merkezin daha fazla tanınması ve tahkim davalarında birinci akla gelen mercilerden biri olması için sizlerin dayanağına güveniyorum.
“İSEDAK PROJE FİNANSMANI KAPSAMINDA 23 PROJEYİ DAHA İNŞALLAH HAYATA GEÇİRİYORUZ”
Kıymetli konuklar, bu yıl İSEDAK çalışma kümeleri kapsamında, İslam ülkelerinin kalkınması bakımından değer taşıyan pek çok mevzu ele alındı. Bugüne kadar İSEDAK proje takviye programları aracılığıyla tam 180 projeye takviye verdik. 56 ülkemizin gerek proje sahibi gerekse yararlanıcı sıfatıyla bu faaliyetlerde yer almış olmasından büyük bir memnuniyet duyuyorum. Bu sene İSEDAK proje finansmanı kapsamında 23 projeyi daha inşallah hayata geçiriyoruz.
İSEDAK Kudüs Programı çerçevesinde uygulamaya koyduğumuz 20 projeye bu yıl 8 projeyi daha ek ediyoruz. Şimdiden iyi, uğurlu olsun diyor; bu projelerde emeği geçen her bir kardeşime gönülden teşekkür ediyorum. Rabbim yar ve yardımcımız olsun diyorum.
Bu fikirlerle 41. İSEDAK Bakanlar Toplantısının bir sefer daha hayırlara vesile olmasını diliyorum. Toplantımızı teşrif eden tüm kardeşlerime bir defa daha teşekkür ediyorum. Hepinizi sevgiyle, hürmetle selamlıyor; sizleri Allah’a emanet ediyorum.
Kalın sağlıcakla.
Yorum Yap