Başarısız bina projelerinin ardındaki gizli sebepleri keşfedin. Tasarımsal hataların derinlerine inerek geçmişten dersler çıkarın.
Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Ali Koçak, Kocaeli’de meydana gelen binanın yıkımı sonrası yapılan incelemelerde, tasarımsal hataların oldukça belirgin olduğunu vurguladı. 29 Ekim tarihinde Mevlana Mahallesi’nde çöken 7 katlı Arslan Apartmanı’nın bulunduğu alanda yaptığı araştırmalar sonucunda, binanın yıkılmasında temel etkenlerin başında zemin hareketinin yer aldığını ifade etti. Arazi kullanımı ve mimari tasarım konularında geçen yıllar içerisinde göz ardı edilen birçok detayın, ciddi sonuçlara yol açabileceğini belirtmekte fayda var.
Koçak, gazetecilere verdiği mülakatta, “29 Ekim’de yıkılan binanın ana sebeplerinden biri zemin hareketidir. Zemin üzerinde çeşitli çökmeler oluştu ve bu durum yapının çökmeye başlamasına neden oldu,” açıklamasında bulundu. Eczanenin yanındaki köşede yer alan kolonların oturmaya başladığını ve yapının o yükü taşıma kapasitesinin yetersiz gelmesi dolayısıyla oturmaların hızlandığını belirtti. Bu noktada, binanın hem ağırlığının hem de yüksek katlı olmasının, yapısal bütünlüğü tehdit ettiğini ifade etti. Koçak, “Burada iki ana sebep var: zemin oturma hareketi ve yapısal hareket,” diye ekleyerek, durumun ciddiyetine dikkat çekti.
Zemin oturmalarının nedenlerine dair detaylı bir araştırma sürecinin devam ettiğini belirten Koçak, “Bütün jeofizik ve jeolog arkadaşlarımız çalışmalarını sürdürmekte. Binaların durumunu kapsamlı bir şekilde ortaya koymak amacıyla analizler yapılıyor. İki durum birleştirilerek kontroller sağlanacak,” dedi. Yıkım sürecinin yanı sıra, mühürlenmiş 16 binanın durumu ve akıbetinin nasıl şekilleneceği konusunun da önemli olduğunu vurguladı. Koçak, çökmenin zemin üzerindeki boşalmalar, yeraltındaki su hareketleri veya binanın yapıldığı günden bu yana maruz kaldığı oturmalar gibi çeşitli nedenlerden oluşabileceğine dikkat çekti. “Bütün bu sebepler, çevresel faktörler ve depremlerle birleştiğinde, ciddi yapısal hareketlere neden olabilir,” ifadesini kullandı.
Yer bilimleri açısından, bölgedeki tüm sokakların titizlikle tarandığını söyleyen Koçak, zemin incelemelerinin sonuçlandırılmasının, üstyapıların durumunu anlamak için de kritik olduğunu dile getirdi. “Zeminde herhangi bir boşluk var mı, hareketlilik ne düzeyde ve zemin yapısı hakkında bilgiler elde ediliyor. Bu unsurlar, bir araya getirildikten sonra, üstyapıyla birlikte simüle edilecektir. Altyapıyla üstyapının entegrasyonu kontrol edilecek,” şeklinde konuştu. Yıkılan binanın enkazının kaldırılmasının ardından, zeminsel durumu değerlendireceklerini belirterek, “Böylelikle, hem yıkımın nedenleri hem de diğer binaların, bölgenin geleceği ve zemin durumu hakkında kesin kararlar verebileceğiz,” dedi.
Bu noktada, inşaat projelerinde gereksiz yere göz ardı edilen zemin etüt çalışmaları ve mühendislik hataları gibi kritik unsurların, yıkım gibi felaketlere yol açabiliyor olması dikkat çekiyor. Özellikle yerel yönetimlerin bu tür değerlendirmelere daha fazla önem vermesi gerektiği aşikar. Geçmişte yaşanan deneyimler ışığında, yapısal önlemlerin alınması, şehirlerin ve yaşam alanlarının güvenliğini sağlamak adına son derece önemli bir rol oynamaktadır. İnşaat mühendisleri ve yer bilimcilerin birlikte çalışarak, bu tür durumların tekrar yaşanmaması için gerekli adımları atmaları büyük bir gereklilik haline gelmiştir.
Yorum Yap