Anayasa Mahkemesi, bankacılık sisteminde açıkların kötüye kullanılmasıyla 1600’den fazla dava açan kişinin başvuru hakkını kötüye kullandığına hükmetti ve idari para cezası uyguladı. Davalar, vekalet ücreti almak amacıyla açılmakta olduğu anlaşıldı.
(ANKARA) – Anayasa Mahkemesi (AYM), bankacılık sistemindeki bir açıktan yararlanarak, karşı vekalet ücreti alabilmek için yakınları üzerinden bin 600’den fazla dava açan ve aleyhine çıkan kararlarla ilgili de bireysel başvuruda bulunan kişinin “başvuru hakkını kötüye kullandığına” hükmetti, ayrıca idari para cezasına çarptırdı.
AYM’nin kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Kararda, banka hesapları üzerinden yapılan altın satış işlemleri için alınan Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi’nin (BSMV) Danıştay tarafından iptal edildiği belirtildi. Gelir İdaresi Başkanlığının artık BSMV alınmaması konusunu Bankalar Birliği’ne bildirdiği aktarılan kararda, ancak bankaların bir süre daha BSMV kesintisini sürdürdüğü ifade edildi.
Başvurucuların avukatının ise akrabalarının banka hesapları üzerinden çok düşük tutarlarda işlemler yaptığı, ardından 50 kuruş ila 4 lira arasındaki BSMV’nin iadeleri için ayrı ayrı bin 600’ün üzerinde dava açtığı anlatılan kararda, bu davaların bir kısmında vekalet ücretlerine hükmedilirken bazı davalarda ise vekalet ücretine hükmedilmediği belirtildi.
Kararda, “Başvurucular lehine vekalet ücretine hükmedilmeyen bu kararların gerekçelerinde, başvurucular vekilinin kendisinin ve eşinin akrabaları adına binden fazla dava açtığı, başvurucuların banka hesapları üzerinden her gün yaklaşık 0,40 gram altın alımı yaparak ayrı ayrı dava açtığı, dava konusu işlemlerin başvurucular vekili tarafından vekalet ücreti kazanmak amacıyla gerçekleştirildiğinin anlaşıldığı hususlarına yer verilmiştir” denildi.
“Mahkemelerin suni uyuşmazlıklarla kişisel zenginleşme aracı olarak kullanılmasına cevaz verilmemeli”
AYM’ye yapılan bireysel başvurularda, banka hesapları üzerinden altın alımı işlemlerinden BSMV kesilmesi nedeniyle mülkiyet hakkı ve adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürdüğü bildirilen kararda, şu değerlendirmede bulunuldu:
“Bireysel başvuru usulünün amacına açıkça aykırı olan davranışların başvuru hakkının kötüye kullanılması olarak değerlendirilmesi mümkündür. Anayasa Mahkemesi, önüne gelen her başvuruda somut olayın özelliklerini gözeterek kötüye kullanmanın var olup olmadığını değerlendirebilir. Bu kapsamda, hukuk sistemindeki boşluklardan yararlanılarak haksız ve fahiş şekilde vekalet ücreti almak amacıyla kişiler ya da kamuya karşı gerçek bir temeli olmayan ve bir hakkın korunmasını amaçlamayan çok sayıda dava açılması ve bu davaların bireysel başvuruya konu edilmesinin de kötüye kullanma teşkil edebileceği açıktır.
Bu bağlamda mahkemelerin suni uyuşmazlıklar oluşturularak kişisel zenginleşme aracı olarak kullanılmasına cevaz verilmemelidir.
Somut olayda başvurucular vekili, açtığı davalarda davanın kabulü yönünde verilen ve lehine maktu vekalet ücretine hükmedilen davalar dışındaki davaları aynı zamanda bireysel başvuruya da konu etmiştir. Bu şekilde toplam 29 bireysel başvuru dosyası açılmıştır.
“Bireysel başvuru hakkının açıkça kötüye kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır”
Aralarında yakın akrabalık ilişkisi bulunduğu anlaşılan başvurucular ve vekillerince gerçekleştirilen altın alış işlemleri üzerine kesilen BSMV’lerin iptali ve iadesi talebiyle açılan davaların gerçek bir uyuşmazlığa dayanmadığı ve hükmedilmesi olası çok sayıda vekalet ücretine odaklanılarak suni olarak oluşturulduğu gözlemlenmiştir. Bu kapsamda başvurucular vekili, vergi mahkemelerinde yüzlerce dava açarak bu mahkemelerin iş yüklerinin ciddi şekilde artmasına ve yaşanan emek kaybı nedeniyle bu mahkemelerde görülen davaların yargılama sürelerinin uzamasına neden olmuştur.
Aynı şekilde başvurucular vekilinin bu davaların bir kısmını bireysel başvuruya da konu ederek benzer bir tutumu Anayasa Mahkemesi nezdinde de sürdürdüğü tespit edilmiştir. Somut olayın koşulları bir bütün olarak değerlendirildiğinde dava ve bireysel başvuru hakkının açıkça kötüye kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır.
Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle başvurunun 366 davaya ilişkin kısmının başvuru hakkının kötüye kullanılması nedeniyle reddine karar vermiştir.”
AYM, başvurucuları 2’şer bin lira disiplin para cezasına da çarptırdı.
Yorum Yap