Yer bilimci Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, katıldığı canlı yayın programında geçtiğimiz gün açıkladığı 42 riskli bölgeye ilişkin açıklamalarda bulundu. Ercan, eleştirilere “Korkuttunuz denilerek sorun çözülemez, bilgilendirme şarttır” sözleriyle tepki gösterdi. İstanbul depremine de değinen Ercan, iki ilçeyi işaret ederek öngördüğü iki ayrı senaryoyu açıkladı. Beklenen en erken tarihin ise 1999’dan beri söylediği gibi 2065 – 2075 aralığı olduğunu tekrarladı.
Yer bilimci Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, geçtiğimiz gün sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Türkiye genelinde sulak ve gevşek zemine inşa edilmiş çok katlı yapıların deprem sırasında büyük tehlike arz ettiğine dikkat çekerek vatandaşları uyardı. Paylaşımında ayrıca riskli gördüğünü belirttiği kentleri açıklayan Ercan 42 bölgeyi sıraladı.
Prof. Dr. Ercan, bugün Kanal D’de yayınlanan Neler Oluyor Hayatta programına katılarak söz konusu uyarılarını detaylandırdı ve İstanbul’da beklenen büyük deprem olasılığı hakkında çarpıcı değerlendirmelerde bulundu.
Uyarıların “korkutma” olarak yorumlanmasına tepki gösteren Ercan, jeofizik mühendislerinin görevinin halkı önceden uyararak can güvenliğini sağlamak olduğunu vurguladı. Ercan, “Jeofizik mühendislerinin temel amacı, tıpkı koruyucu hekimler gibi, halkı önceden uyararak göçük altında kalmasını engellemek ve can güvenliğini sağlamaktır. Dolayısıyla bizim yaptığımız uyarıları “çok korkuttunuz” şeklinde yorumlamak çağ dışı bir yaklaşımdır. Elbette jeofizik mühendisleri ve deprem bilimciler bu tür açıklamalar yapacaktır. “Korkuttunuz” denilerek sorun çözülemez. İnsanların çaresiz kalmaması için bilgilendirme şarttır” dedi.
“Göçük altından genellikle yoksullar çıkıyor”
Deprem tecrübesinin 55 yıla dayandığını belirten Ercan, göçük altından çıkarılanların büyük çoğunluğunun yoksul ve dar gelirli vatandaşlar olduğuna dikkat çekerek asıl problemin ekonomik eşitsizlik ve güvenli konut imkanına erişim olduğunu belirtti.
Ercan şu açıklamada bulundu:
“Ben sık sık söylüyorum; Türkiye’nin en yaş almış deprem bilimcisiyim. 55 yıldır depremlerle uğraşıyorum. Bu süreçte gördüğüm şudur. Göçük altından çoğunlukla yoksul ve dar gelirli vatandaşlarımız çıkar. Çünkü sağlam zeminde, güvenli yapılarda oturma imkânları yoktur. Asıl problem burada yatıyor. Bir ülkede ekonomi ne kadar güçlenirse deprem riskleri de o kadar azalır. Örneğin sürekli dile getirdiğimiz Japonya mucizesi ya da Amerika örneği. Amerika’da 7.3 büyüklüğüne kadar depremler neredeyse hiç yıkım yapmaz, can kaybı yaşanmaz. Oysa Türkiye’de 6.1 büyüklüğündeki bir deprem bile yıkıcı sonuçlar doğurabiliyor. Bunun üzerine düşünmemiz gerekiyor.”
Yıkımların yüzde 65’i zeminden kaynaklanıyor
Yapılaşma tercihlerinin deprem riskini artırdığını belirten Ercan, yıkımların yaklaşık yüzde 65’inin zeminden kaynaklandığını ifade ederek “Deprem yıkımlarının yaklaşık yüzde 65’i zeminden kaynaklanan sorunlardan doğar. Eğer kötü bir zemine yapılaşma yapılmışsa, o yapının deprem sırasında başına neler gelebileceğini tahmin etmek bile zor olur. Özellikle 20. yüzyıldan itibaren, Türk halkı tepeleri bırakıp verimli tarım alanlarına yönelmiştir. Oysa verimli, sulak, gevşek tarım alanları deprem açısından son derece risklidir” dedi.
“Ercan, sosyal medyada yaptığı “ev almayın” uyarılarının yanlış anlaşılmaması gerektiğini belirterek, vatandaşa güvenli konut edinme konusunda “Benim sosyal medya hesabımda “şuralardan ev tutmayın veya satın almayın” derken anlatmak istediğim şey şudur. Eğer ev tutmak ya da satın almak istiyorsanız mutlaka bir “yer-yapı güvenlik belgesi” alın. Bu belge olumlu çıkarsa ev alın veya kiralayın; olumsuz çıkarsa kesinlikle almayın” uyarısında bulundu.
İstanbul depremi için iki ayrı seneryo
İstanbul’da beklenen büyük deprem senaryosuna dair önemli bilgiler paylaşan Ercan, kentin içinden diri bir fay hattı geçmediğini ve depremin Kuzey Marmara’da, kıyıların yaklaşık 25 km güneyinde gerçekleşeceğini belirtti. Ercan, bu bölgede bekledikleri iki ayrı deprem senaryosunu aktardı.
1. Küçükçekmece açıkları: Marmara Denizi’nde, Küçükçekmece’nin 25 km güneyinde, 7-10 km derinlikte. Büyüklük beklentisi 6.4 – 6.8.
2. Silivri bölgesi: İkinci deprem bölgesi ise Silivri açıkları. Eskiden potansiyelinin 7.0 – 7.2 olduğu bu hattın, 23 Nisan 2025’te meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki “sınırlayıcı deprem” sonrası bir miktar gerilim boşalttığını belirterek, beklenen büyüklüğün şimdi 6.9 – 7.1 aralığına gerilediğini söyledi.
Ercan, bu iki deprem beklentisinin, eskiden iddia edilen “çok büyük tek deprem” senaryosuna göre toplamda beklenen enerji büyüklüğünü düşürdüğünü kaydetti.
Ercan’a göre en erken tarih 2065
Uzun erimli kestirimler konusunda Türkiye’de MIT’de post doktora yapmış tek kişi olduğunu belirten Ercan, kendi uzmanlık alanındaki öngörüsünü tekrarladı. Ercan, beklediği zaman aralığının en erken 2065 – 2075 olduğunu ve bu öngörüyü 1999’dan beri dile getirdiğini söyledi.
Yorum Yap