SGK’nin bakanlıklardan milyarlık alacağı ‘veri seti’yle savunuldu: Eksik tahsilat tartışması

Sayıştay’ın SGK kontrol raporunda, kurumun teşvik meblağlarını bakanlıklardan eksik tahsil ettiği bulgusu yer aldı.

Özel dal patronları tarafından çalıştırılan çalışanların, sigorta primleri patron payının makul bir kısmına isabet eden teşvik fiyatları ilgili bakanlıklardan karşılanıyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından düzenlenen teşvik evrakları kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarda istihdam edilen çalışanlar için sağlanan teşvikler bu bakanlık tarafından ödeniyor.

Kültür yatırım dokümanı almış olan işyerleri için sağlanan teşvikler Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından karşılanıyor. Ar-Ge/tasarım, takviye işçisi için sağlanan teşvikler Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesine konan ödenekten sağlanıyor. Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Yasası kapsamında verilen birtakım teşvikler de yeniden Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın sorumluluğunda bulunuyor.

MİLYARLARCA LİRA EKSİK TAHSİL

Rapora nazaran, 2020- 2024 periyodunda Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan talep edilmesi gereken toplam teşvik meblağı 412.3 milyar lira iken tahsil edilen meblağ 403.1 milyar lira oldu. İlgili devirler ortasında 9 milyar 308 milyon 24 bin 599,68 TL eksik tahsil edildi.

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’ndan tahsil edilmesi gereken teşvik fiyatı 31.9 milyar lira iken, tahsil edilen meblağ 30.7 milyar lira oldu. 1 milyar 157 milyon 729 bin 822,61 TL eksik tahsil edildi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan tahsil edilmesi gereken teşvik fiyatı 18.4 milyon lira iken tahsil edilen fiyat 18.1 milyon lira oldu. 220 bin 38,28 TL eksik tahsil edildi.

SGK KABUL ETTİ

SGK, Sayıştay’a verdiği cevapta, muhasebe kayıtları ile data kaynakları ortasındaki uyumsuzluğun giderilmesi için gerekli yazılım çalışmalarına devam edildiği, bu çalışmaların tamamlanması ile ilgili bakanlıklardan eksik tahsil edilen teşviklerin talep edileceğini bildirdi. Sayıştay da, “Kurumun gerekli yazılım çalışmalarını tamamlayarak ilgili bakanlıklarca karşılanması gereken teşvik fiyatlarını hakikat talep etmesi gerekmektedir” dedi.

‘ÖYLE BİR HAVA YARATTINIZ Kİ…’

Sayıştay raporunda yer alan bulgu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın bütçe görüşmelerinde gündeme geldi. CHP Manisa Milletvekili Vehbi Bakırlıoğlu, şunları söyledi:

“Siz o denli bir algı yönettiniz ki geçmişte, o silkeleme talimatından sonra, işte ‘165 milyar lira belediyelerin borçları var, bu borçların da yüzde 65’i CHP’li belediyelerin’ diye… O denli bir hava yarattınız ki güya emeklilerin bu kadar düşük maaş almalarının sebebi CHP’li belediyelerin SGK’ya olan borcuymuş. Şu an prestijiyle SGK’nın ne kadar alacağı var ? Bu kıymetli bir soru zira Sayıştay raporlarına baktığımız vakit size çok önemli tenkitler var, bilhassa tahsilat konusunda büyük tenkitler var. Mesela, deniliyor ki: ‘Sisteminiz entegre değil, icra ve haciz süreçleri sağlıklı olarak yürütülmemekte; son beş yılda icra tahsilat oranı yüzde 37, tebligat yapılmıyor.’ Mesela, şöyle bir şey var, enteresan: Bakanlıkların teşvik fiyatları var ya, teşvik fiyatlarını bakanlıklardan eksik tahsil ettiğiniz söyleniyor. 2020-2024 yılları ortasında latife üzere Maliye Bakanlığı’ndan 9.3 milyar lira, Sanayi Bakanlığı’ndan 1.1 milyar lira eksik tahsilat yapmışsınız.”

BAKANDAN ‘VERİ SETİ’ SAVUNMASI

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, soruya karşılık verirken, “veri seti” savunması yaptı. Işıkhan, “SGK bilgileri incelemesi sonucunda bulguda belirtilen meblağ farklılıklarının data seti kaynaklı olduğu, fiili tahsilat durumunun SGK kayıtlarıyla uyumlu bulunduğu tespit edilmiştir. Bu kapsamda, teşvik fiyatlarının ilgili bakanlıklardan eksik tahsil edilmediği anlaşılmıştır” dedi. CHP’li Bakırlıoğlu, bir sefer daha SGK’nın toplamda ne kadar alacağı olduğunu sordu. Işıkhan, yazılı karşılık verileceğini söylemekle yetindi.